آیا با ورق اکسین آشنایی دارید؟

زمان مطالعه: 5 دقیقه

ورق فولاد اُکسین بین انواع ورق‌های فولادی، بسیار برجسته است. معمولاً ورق‌های فولادی را بر اساس پوشش سطحی یا آلیاژشان بررسی می‌کنند ولی ورق اُکسین، بر اساس تولیدکننده‌اش که فولاد اُکسین اهواز است، بررسی می‌شود. احتمالاً برای شما هم سؤال شده که این کارخانه و تولیدات آن، چه ویژگی‌هایی دارند که در بخش جداگانه‌ای معرفی می‌شوند؟ ما در این مقاله، قصد داریم ورق سیاه معروف به ورق اکسین را به صورت دقیق معرفی کنیم و به بیان تفاوت‌های آن با سایر ورق‌های فولادی بپردازیم.

ورق فولادی چیست و چگونه تولید می‌شود؟

ورق فولادی، یک محصول فلزی است که با دو روش کلی نورد گرم و سرد تولید و عرضه می‌شود. ورق‌های فولادی در انواع متعددی تولید می‌شوند تا نیاز بازه‌ی گسترده‌ای از مصرف‌کنندگان را برطرف کنند. هر یک از تولیدکنندگان ورق‌های فولادی بر اساس توانایی‌ها و دستگاه‌های موجود، این ورق‌ها را در ابعاد، ضخامت‌ و وزن متفاوتی تولید می‌کنند.

نحوه‌ی تولید ورق فولادی در نورد گرم به این شکل است که تختال‌ها یا اسلب‌های فولادی (انواع شمش فولادی) وارد خط تولید می‌شوند و پس از عملیات‌ حرارتی تخصصی و عبور فولاد حرارت‌دیده از غلتک‌ها و سیستم بُرش‌کاری، محصول پایانی تولید می‌شود.

از آنجایی که ورق نورد گرم، مستقیماً از اسلب یا تختال تولید می‌شود، ضخامت‌های بسیار گسترده‌ای دارد. جالب است بدانید که ضخامت ورق‌های سیاه موجود در بازار ایران از 1.5 تا 100 میلی‌متر متغیر خواهد بود.

ورق اکسین چیست؟

ورق اُکسین، یک ورق فولادی است که به وسیله‌ی کارخانه‌ی اُکسین و کاویان اهواز تولید و عرضه می‌شود. ورق اُکسین در دسته‌ی ورق‌های سیاه قرار می‌گیرد؛ در نتیجه، به وسیله‌ی نورد گرم پرداخته و تولید می‌شود. نکته‌ی مهم اینجاست که فقط یک کارخانه میان کارخانه‌های فولاد ایران وجود دارد که فرآیند تولید اسلب و پس از آن، تولید ورق را به صورت صفر تا صد انجام می‌دهد.

باقی کارخانه‌ها، شمش‌های فولادی را از کارخانه‌ی دیگری می‌خرند، سپس شمش را وارد خط تولید ورق خود می‌کنند. البته همان طور که گفتیم، فقط کارخانه‌ی فولاد مبارکه اصفهان است که فرآیند فولادسازی را از تولید اسلب تا نور گرم و سرد به صورت یکجا در کارخانه‌ی خود انجام می‌دهد.

ورق اُکسین، همان ورق سیاه است که به وسیله‌ی نورد گرم پرداخته و تولید می‌شود؛ این ورق، محصول تولیدشده‌ی کارخانه‌ی فولاد اُکسین اهواز و مجتمع فولاد کاویان است که در بسیاری از صنایع مختلف، مانند صنعت خودروسازی و همچنین ساخت برخی لوله‌ها با ابعاد و ضخامت بالا کاربرد دارد.

ورق اکسین چه کاربردهایی دارد؟

با توجه به این که ورق اُکسین در ابعاد، ضخامت‌ها و سایزهای خاصی تولید می‌شود، کاربردهای خاصی هم خواهد داشت. نکته اینجاست که مطمئناً مصرف‌کنندگان عمومی به سراغ خرید ورق‌های اُکسین نخواهند رفت؛ مگر مشتریانی که به دنبال ورق سیاه سفارشی باشند. با همه‌ی این تفاسیر، کاربردهای رایج ورق اُکسین، شامل موارد زیر می‌شود:

• ساخت اتومبیل و صنعت خودروسازی
•  ساخت ماشین‌آلات صنعتی و نیمه‌صنعتی
• ساخت ماشین‌های سنگین حمل‌ونقل
• صنایع نفت، گاز و پتروشیمی
• ساخت انواع کشتی‌های نظامی یا غیر نظامی
• ساخت برخی از لوله‌ها با ضخامت بالا و ابعاد خاص

کارخانه فولاد اکسین اهواز

شرکت فولاد اُکسین اهواز در سال 1384 تأسیس شد؛ البته این کارخانه تا سال 1387، سرگرم کامل‌کردن بخش‌های غیر فعال مجموعه‌ی خود بود و نهایتاً تا پایان سال 1387، توانست بسیاری از آن بخش‌ها را کامل کند. گفتنی است که خط تولید مربوط به ورق سیاه، یک سال بعد، یعنی در سال 1388 به صورت کامل راه‌اندازی شد.

کارخانه‌ی فولاد اُکسین اهواز برای صنایعی مانند پتروشیمی، نفت، گاز، خودروسازی، ساخت دستگاه‌های صنعتی و صنایع دریایی، مقاطع فولادی تولید می‌کند. این کارخانه با ظرفیت اسمی تولید برابر با 300 هزار تُن در سال، یکی از تولیدکنندگان برجسته‌ی عرصه‌ی داخلی ورق سیاه است.

استانداردهای محصولات فولادی این کارخانه، شامل موارد زیر می‌شود:

• گواهینامه‌ی تصدیق فرآیند ساخت از مؤسسه‌ی رده‌بندی ایران با نماد اختصاری ICS.
• گواهینامه‌ی اروپایی مطابقت محصولات با الزامات سلامتی و ایمنی با نماد اختصاری CE.
• استاندارد مدیریت کیفیت و رضایت مشتری مربوط به رسیدگی به شکایات با نماد اختصاری 10002:2014 ISO.
• استاندارد مدیریت کیفیت و رضایت مشتری مربوط به اصول رفتاری سازمانی با نماد اختصاری 10001:2007 ISO.
• استاندارد مربوط به مدیریت ایمنی و بهداشت حرفه‌ای مجموعه با نماد اختصاری 18001:2007 OHSAS.
• استاندارد مربوط به مدیریت زیست‌محیطی با نماد اختصاری 2004:14001 ISO.
• استاندارد مربوط به مدیریت کیفیت با نماد اختصاری 9001:2008 ISO.

فولاد اکسین اهواز چه محصولاتی تولید می‌کند؟

کارخانه فولاد اُکسین، مانند سایر کارخانه‌های تولیدکننده‌ی محصولات فولادی، بسیاری از مقاطع فولادی را تولید و عرضه می‌کند. یکی از این محصولات، ورق سیاه با ضخامت‌های زیاد است. ورق سیاه کارخانه‌ی اُکسین، با دو آلیاژ ST37 و ST52 تولید و عرضه می‌شود. در ادامه، هر کدام از این محصولات را تعریف می‌کنیم:

• ورق اکسین ST37:

در این آلیاژ، درصد کمتری از عنصر فلزی کربن به کار رفته است؛ در نتیجه، جوش‌پذیری آن مطلوب است اما مقاومت کمتری نسبت به مدل ST37 دارد. به همین خاطر، به ورق ST37، «ورق نرم» نیز می‌گویند. ورق ST37، معمولاً برای مصارف ساختمانی و تولید انواع پروفیل‌های باز و بسته‌ی ساختمانی به کار می‌رود.

• ورق اکسین ST52:

دو عنصر سیلیسیم و منگنز، مقاومت زیادی به آلیاژ این ورق می‌دهند؛ به همین دلیل هم هست که ورق ST52 با عنوان «ورق سخت» شناخته می‌شود. وزن ورق st52 از وزن ورق st37 کمتر نیست ولی استحکام بالاتری نسبت به st 37 دارد لذا در محاسبات وزن کمتری از آن مصرف می‌شود و سازه ساختمان سبک‌تر می شود .

ورق کارخانه اکسین اهواز با کارخانه کاویان چه تفاوتی دارد؟

در بخش‌های قبلی، اسم کارخانه‌ی اُکسین و کاویان را کنار هم قرار می‌دادیم؛ چرا که هر دوی این کارخانه‌ها ورق‌های سیاه را در ضخامت و ابعاد گسترده‌تری نسبت به سایر کارخانه‌ها تولید می‌کنند. اما این نکته را نباید فراموش کنیم که محصولات این دو کارخانه نیز تفاوت‌هایی در زمینه‌ی ابعاد با یکدیگر دارد. جزئیات ابعاد ورق اُکسین و کاویان را در ادامه بررسی خواهیم کرد:

• کارخانه‌ی کاویان، ورق‌های سیاه را در عرض‌های 1.25 و 1.50 متر و ضخامت‌های بالای 8 میلی‌متر تولید می‌کند؛ این ورق‌ها به صورت رول یا شیت عرضه می‌شوند که در این صورت، محدودیتی در طول ندارند.
• کارخانه‌ی فولاد اُکسین اهواز، ورق‌های سیاه را در عرض حداقل 2 متر تا حداکثر 4 متر تولید و عرضه می‌کند. این کارخانه نیز توانایی تولید ورق فولادی را با ضخامت بیش از 8 میلی‌متر دارد.

سخن پایانی

ورق اُکسین، همان ورق نورد گرم یا سیاه است، با این تفاوت که ورق‌های اُکسین، ضخامت و ابعاد گسترده‌تری نسبت به سایر ورق‌های سیاه موجود در بازار دارند. از آنجا که این ورق، با همت کارخانه‌ی فولاد اُکسین اهواز تولید می‌شود، به ورق اُکسین معروف است. این ورق با دو آلیاژ ST37 و ST52 تولید و عرضه می‌شود. علاوه بر ورق اُکسین، بسیاری دیگر از کارخانه‌های داخلی به تولید ورق فولادی می‎‌پردازند؛ برای آشنایی با این کارخانه‌ها، مقاله‌ی «بهترین کارخانه های تولیدکننده ورق در ایران» را در سایت اصفهان آهن مطالعه کنید.