میلگرد حرارتی چیست؛ نحوه محاسبه و قیمت آن
دسترسی سریع به محتوای این مطلب
میلگرد حرارتی، یک نوع خاصی از میلگرد نیست و صرفاً به دلیل شرایط استفاده و کاربرد ویژه‌ی آن، این نام بر روی آن گذاشته‌شده است. به‌طورمعمول، در سازه‌های بتنی که سقف آن‌ها از تیرچه و بلوک ساخته‌شده است، پس از ریختن بتن، بتن در زمان سخت‌شوندگی، دچار انبساط شده و همین امر، باعث ترک خوردن بتن به‌صورت سطحی و عمقی میشود. برای جلوگیری از بروز این مشکل، مهندسان راهکاری را در نظر گرفته‌اند و آن‌هم استفاده از میلگرد با چیدمان و سبک قرارگیری مشخص است.
وجود این محصولات در سازه، سبب کنترل تنش‌های حرارتی بتن (انبساط و انقباض) می‌گردد. اصطلاحاً به این میلگردها، «میلگردهای حرارتی» گفته میشود که در کتاب‌های مهندسی «میلگرد افت و حرارت» نامیده میشود. در ادامه‌ی این مطلب قرار است ردر مورد این محصول، نحوه‌ی محاسبه و قیمت آن صحبت کنیم؛ با ما همراه باشید.
فایل صوتی مطلب
میلگرد حرارتی چیست؟
استفاده از این محصولات، مانند هر عضو جدید دیگر در ساختمان‌سازی، موافقان و مخالفان زیادی دارد. عده‌ای استفاده از آن را ضروری و وجود آن را ارتقاءدهنده‌ی عملکرد بتن در شرایط خاص می‌دانند. در صورتی که بسیاری دیگر از افراد، وجود عملکرد میلگرد حرارتی را اتلاف وقت و هزینه می‌دانند!
اما میلگرد حرارتی چیست؟ نحوه‌ی بستن آن چگونه است و یا حتی چگونه باید مقدار آن را محاسبه کرد؟ قیمت یک متر آن چقدر است و مواردی از این قبیل… . برای پاسخ به این سوالات، باید کمی صبور باشید و تا انتهای مطلب، ما را همراهی کنید.
مانند سایر میلگردها، سایز، در قیمت میلگرد حرارتی نیز تأثیر مستقیم دارد و به همین دلیل، پیشنهاد می‌کنیم برای اطلاع دقیق از قیمت‌ها به صفحه‌ی خرید میلگرد مراجعه نمایید.
در زمان ساخت سقف‌ها، تعداد مشخصی میلگرد با فاصله‌ی مشخص، در یک‌سوم بالای ضخامت دال بتنی، به صورت چپ و راست و عمود بر تیرچه‌ها قرار داده می‌شوند. (دال بتنی بخشی در سازه است که وظیفه‌ی آن، تحمل بارهای عمودی است.)
فرآیند تولید این محصول به این صورت است که در زمان واکنش هیدراسیون سیمان که در اصل، واکنش حاصل از ترکیب آب و سیمان است، این میلگردها با بتن درگیر شده و جلوی انبساط و انقباض بیش از حد بتن را می‌گیرند. همین موضوع، سبب جلوگیری از بروز ترک‌خوردگی عمیق در سقف میشود.
نکته‌ی مهم: مورد مهمی که در این زمینه وجود دارد، فشار وارد بر این میلگردهاست. از آنجایی که معمولاً قطر میلگرد استفاده شده، کم است، این میلگردها مقاومت کمی در برابر فشار دارند. از همین رو پس از نصب باید دقت شود که حرکت پیمانکاران ساختمان، باعث ایجاد خمش در آن نشود. چرا که در صورت خم شدن، میلگردها در زمان سخت‌شوندگی بتن، عملکرد مناسبی از خود نشان نمی‌دهند.
دلایل استفاده از میلگردهای حرارتی چیست؟
همان‌طور که گفته شد، مهمترین علت استفاده از یا آرماتور حرارتی، کاهش تنش حاصل از سخت‌شوندگی بتن و جلوگیری از ترک‌خوردگی است. اما در مورد استفاده از آرماتورهای حرارتی، می‌توان به سه مورد دیگر نیز اشاره کرد:
- بسیاری از مهندسان سازه بر این عقیده هستند که در صورت عدم استفاده‌ی آرماتورهای حرارتی در سقف و بروز ترک‌های عمیق و عرضی، یکپارچگی دیافراگم سقف دچار گسیختگی شده و در صورت بروز زلزله، این گسیختگی باعث متلاشی‌شدن سقف می‌گردد.
- استفاده از این محصول، علاوه بر کاربرد اصلی خود، به بهبود باربری نیز کمک زیادی می‌کند.
- همچنین از دیگر مزایای استفاده از آن‌ها می‌توان به جلوگیری از تخریب سقف در هنگام آتش‌سوزی اشاره کرد.
روش محاسبه میلگرد حرارتی برای استفاده در سقف
به‌طور کلی برای محاسبه‌ی محصول مورد نیاز برای استفاده در سقف، حرف اول و آخر را مهندس سازه‌ی پروژه و آیین‌نامه‌ی ضوابط استفاده از میلگرد حرارتی در ساختمان می‌زند. اما برای اینکه کمی با نحوه‌ی محاسبات و ضوابط این کار آشنا شوید، لازم است مواردی را مطرح کنیم.
1. نوع میلگرد
معمولاً به دلیل کاهش هزینه‌ها و با توجه به عدم نیاز درگیری آرماتور با بتن از نظر کششی، نیاز به استفاده از میلگرد آجدار نیست. بنابراین، بهتر است از نوع ساده به عنوان میلگرد حرارتی استفاده شود.
2. سایز میلگرد
به‌طور معمول، سایز آن مورد استفاده به عنوان میلگرد افت و حرارت، 5 تا 6 میلیمتر با توجه به نوع میلگرد است. اما باید در نظر داشته باشید که قطر میلگرد بر اساس محاسبات مهندسی، ممکن است تغییر کند و به میلگرد با قطر بزرگ‌تر نیاز باشد.
3. مقدار میلگرد
با تعیین شدن فواصل قرار گیری میلگردها از یکدیگر، می‌توان مقدار آن در سقف را محاسبه کرد. به‌طور کلی، فاصله میلگردهای حرارتی نباید بیش از 50 سانتی‌متر و یا بیش از 5 برابر ضخامت دال باشد.
از همین رو، فاصله‌ی 25 سانتی‌متر برای قرارگیری این محصول در ساختمان‌های کوچک، رقم مناسبی است.
4.وزن میلگرد
مهندس سازه، پس از در نظر گرفتن نوع میلگرد و محاسبه‌ی قطر آن، اندازه‌گرفتن ضخامت دال و محاسبه‌ی فواصل استفاده، تعداد میلگرد مورد نیاز را محاسبه می‌کند. بعد از آن با توجه به حداکثر وزن استاندارد برای سقف و محاسبه‌ی بتن، تیرچه و بلوک موجود، وزن مجاز برای میلگردهای حرارتی را محاسبه می‌کند.
البته در محاسبات مهندسی، این مرحله در ابتدا محاسبه میشود تا در صورت نیاز، نوع و قطر میلگرد مورد استفاده برای رسیدن به وزن استاندارد، کاهش پیدا کند.
نحوه بستن آرماتور حرارتی چگونه است؟
نصب میلگرد حرارتی، همانند جوشکاری آن در ستون‌ها، سقف‌ها و فونداسیون، از نظر سازمان نظام مهندسی به دلیل احتمال شکست جوش، ممنوع است.
به همین دلیل، مانند سایر اجزای سازه، این محصولات نیز می‌بایست با سیم مفتول بسته شوند. آرماتور حرارتی را معمولاً با روش ضربدری و به وسیله‌ی سیم مفتول مهار می‌کنند.
در روش ضربدری، آرماتور حرارتی به صورت عمودی در کنار میلگردهای دیگر قرار می‌گیرد. سپس، سیم مفتول به‌صورت ضربدری از زیر آن عبور کرده و به روی آرماتور می‌آید. با تکرار این حرکت از سمت مخالف با استفاده از انبر در مرکز بسته می‌شوند.
نکته: مانند سایر روش‌ها برای استحکام بیشتر، می‌توان سیم مفتول را دوبل کرد و از گره‌ی ضربدری دوبل استفاده کرد.
همان‌طور که در بخش محاسبات به آن اشاره کردیم، عموما به خاطر کاهش هزینه‌ها و نبودن التزام به استفاده از میلگردهای آجدار، از نوع ساده به‌عنوان میلگرد حرارتی استفاده می‌گردد. آرماتور ساده که در بازار کشور به آن میلگرد A1 نیز گفته میشود، با توجه به ترکیب شیمیایی و کارخانه‌ی تولید‌کننده، قیمت متفاوتی دارد. اما حدود قیمت 6 هزار تومان در اردیبهشت ماه 98، تقریباً کف قیمتی این نوع میلگرد است.
کارخانه‌ی آذر گستر سدید، آیین صنعت، ذوب آهن اصفهان، کشش علم و صنعت و کویر کاشان، جزو کارخانه‌هایی هستند که در کشور، اقدام به تولید انواع میلگرد ساده با گریدهای مختلف می‌کنند.
استفاده از میلگرد حرارتی چه مزیتی نسبت به میلگرد ساده دارد؟
استفاده از میلگرد حرارتی باعث می شود که استحکام بتن بیشتر تضمین شود و از وقوع پیامدهای احتمالی و بروز خطرات جلوگیری شود.
ضوابط آئین نامه میلگرد حرارتی چیست؟
فاصله میلگردهای حرارتی نباید از 5 بربرا ضخامت دال و 500 میلیمتر بیشتر شود. میلگردهای حرارتی در دال های یک طرفه را می‌توان در یک طرف یا دو طرف قرار داد.
استفاده از میلگرد حرارتی چه مزایایی دارد؟
کاهش تنش حاصل از سخت‌شوندگی بتن و جلوگیری از ترک‌خوردگی از مهمترین مزیت‌های این محصول است.
سلام وقت بخیر
ایا در میلگرد حرارتی همپوشانی الزامی است؟
اگر الزامی است ، طول همپوشانی چگونه محاسبه میشود؟
سلام و احترام
این عملیات باید طبق استانداردهای ساختمان سازی انجام شود. بنابراین بهترین مرجع برای پاسخ سوال شما بررسی استانداردهای مربوط به ساخت و ساز است.
سلام
محاسبات را مهندس سازه انجام می دهد نه مهندس معمار
سلام و سپاس از حسن توجه شما ، این مورد اصلاح شد