تفاوت مس، برنج و برنز | فرق برنج و برنز چیست؟

زمان مطالعه: 7 دقیقه

طیف‌سنجی جرمی و آنالیز عنصری هر دو روش‌های تحلیلی قدرتمندی هستند که برای شناسایی و تعیین کمیت عناصر و مولکول‌ها در یک نمونه به کار می‌روند.مس، برنج و برنز که به عنوان «فلزات قرمز» شناخته می شوند، ممکن است در نگاه اول یکسان به نظر برسند؛ اما در واقع کاملا با هم متفاوتند. بسیاری از افراد با شکل ظاهری این فلزات و همچنین کاربرد و ویژگی‌ آنها آشنایی ندارند. در این مقاله می خواهیم در مورد تفاوت مس، برنج و برنز صحبت کنیم تا بتوانید این فلزات را به راحتی از یکدیگر تشخیص دهید.

بررسی تفاوت مس، برنج و برنز

مس، به علت هدایت الکتریکی و حرارتی بالا، شکل پذیری مناسب و مقاومت خوبی که در برابر خوردگی دارد، برای طیف وسیعی از محصولات استفاده می‌ شود. به دلیل مقاومت بالای مس در برابر خوردگی، از آن برای ساخت لوله‌ ها و اتصالات استفاده می‌ کنند. فلز برنج به دلیل شباهت زیاد به طلا، معمولا در مصارف تزئینی و همچنین به خاطر دوام بالا، در ساخت آلات موسیقی استفاده می شود. اما برنز چه رنگی است؟

برنج و برنز در رنگ و شکل ظاهری، با یکدیگر متفاوتند. برنز، به رنگ تیره تر و قهوه ای مایل به قرمز شناخته می شود. تشخیص تفاوت بین برنز و برنج به دلیل حضور حلقه های کمرنگ در سطح برنز، ساده است. در ادامه به صورت مفصل در مورد ویژگی و کاربرد هر کدام از فلزات توضیح می دهیم. برای برخی از افراد، شناسایی فلزات قرمز (برنج، برنز و مس) ممکن است کمی گمراه کننده باشد؛ هر کدام از این فلزات، کاربردهای متفاوتی دارند و در صنایع مختلفی مورد استفاده قرار می گیرند.

ویژگیمسبرنجبرنز
ترکیب شیمیاییعنصر خالص مس (Cu)آلیاژ مس (Cu) و روی (Zn)آلیاژ مس (Cu) و قلع (Sn)
رنگقرمز- قهوه ‌ایزرد – طلاییقهوه ‌ای مایل به قرمز
استحکاممتوسطبالامتوسط
سختیمتوسطبالامتوسط
چقرمگیبالامتوسطپایین
مقاومت در برابر خوردگیخوبعالیخوب
قابلیت ریخته گریخوبعالیمتوسط
هدایت الکتریکیبالامتوسطپایین
هدایت گرماییبالامتوسطپایین
قیمتنسبتاً ارزانمتوسطنسبتاً گران
کاربردهاسیم‌، کابل‌، لوله‌، ظروف، جواهراتشیرآلات، دستگیره‌، دکوراسیون، قطعات ماشینمجسمه ‌ها، لوازم، یاتاقان، قطعات دریایی

مس چیست؟ ویژگی های فلز مس

با توجه به ویژگی هایی که گفته شد، مس به راحتی قابل لحیم کاری است و می توان با انواع روش های گازی، قوس الکتریکی و مقاومتی، آن را جوشکاری کرد. به علاوه، مس را می توان به هر بافت و جلای دلخواهی پرداخت و صاف کرد.

بسته به مقدار ناخالصی، درجات مختلفی از آلیاژهای مس وجود دارند. به طور خاص، در مصارفی که به رسانایی و چکش خواری بالا نیاز است، از درجات مس بدون اکسیژن استفاده می شود.

یکی از مهم ترین ویژگی های مس، توانایی مقابله با باکتری هاست. پس از آزمایش های گسترده ضد میکروبی، متخصصان زیست شناسی دریافتند که 355 نوع مختلف از آلیاژهای مس، توانستند 99.9% از باکتری ها را طی 2 ساعت، از بین ببرند.

مس، از جمله اولین فلزات کشف شده توسط انسان است. یونانی ها و رومی ها، این فلز را به صورت ابزار یا وسایل تزیینی استفاده می کردند. شواهد تاریخی که از گذشته تاکنون وجود داشته‌، کاربرد مس را در استریل کردن زخم ها و تصفیه آب آشامیدنی نشان می دهد.

امروزه این فلز به علت توانایی بالای آن در انتقال برق، بیشتر در مصارف الکتریکی، مثل سیم‌ کشی ها استفاده می شود. البته امروزه نیز از محصولات مسی، برای تولید کالاهای روزمره همچون وسایل آشپزخانه استفاده می شود.

مس و کاربردهای آن

برنج چیست؟ بررسی ویژگی های برنج

برنج، اساسا آلیاژی از مس به همراه مقداری روی است. انواع مختلف برنج، حاوی مقادیر متفاوتی از روی و سایر عناصر اضافی هستند. این آلیاژ، طیف وسیعی از خصوصیات و تنوع های رنگی را ایجاد می کند. افزایش مقادیر روی، باعث افزایش مقاومت و چکش خواری برنج می شود. رنگ ورق برنج، بسته به مقدار روی اضافه شده، می تواند از قرمز تا زرد متفاوت باشد. مسئله بعدی، در مورد قیمت این آلیاژ است. در پاسخ به این سوال که مس گران تر است یا برنج؟ باید گفت که برنز ارزش بیشتری نسبت به برنج دارد. بخش دیگری از خصوصیات و ویژگی های این محصول عبارتند از:

  • اگر مقدار روی موجود در برنج از 32% تا 39% باشد، قابلیت های گرم کاری برنج افزایش می یابد؛ اما قابلیت های سردکاری محدود خواهد شد.
  • اگر برنج حاوی بیش از 39% روی باشد (مثل آلیاژ مونتز)، این فلز مقاومت بالا و چکش خواری پایین تری در دمای اتاق خواهد داشت.

این آلیاژ حاوی مس، روی و قلع است. قلع به منظور جلوگیری از روی زدایی (شست و شوی روی از آلیاژهای برنج) به این گروه اضافه می شود. این آلیاژها عموما برای ساخت اتصالات، سخت افزارهای دریایی، قطعات دستگاه پیچ و محصولات مکانیکی مقاوم در برابر خوردگی استفاده می شوند.

فلز برنج و مشخصات آن

برنز چیست و چه رنگی دارد؟

برنز آلیاژی است که عمدتاً از مس تشکیل شده، اما عناصر دیگری مانند قلع، آلومینیوم، بریلیم، سیلیسیم، منگنز، کادمیوم، زیرکونیوم، تیتانیوم، منیزیم و آهن نیز می‌ توانند به آن اضافه شوند. رنگ برنز به ترکیب دقیق آن بستگی دارد، اما به طور کلی، قهوه‌ ای مایل به قرمز یا متالیک است.

برنز “خام” تقریباً صورتی یا به رنگ ماهی سالمون است، اما به ندرت آن را در حالت خالص می‌ بینیم. در اغلب موارد، خوردگی و پتینه شدن برنز باعث می‌ شود رنگ آن از سبز لیمویی تا قهوه‌ ای تیره متغیر باشد.

استحکام و سختی، مقاومت در برابر خوردگی، قابلیت ریخته گری، هدایت الکتریکی و گرمایی برخی از ویژگی‌های مهم برنز هستند. برنز از هزاران سال پیش مورد استفاده بشر قرار گرفته و کاربردهای مختلفی دارد؛ برای مثال در ساخت مجسمه‌ ها، لوازم و قطعات تزئینی، لوله کشی و شیرآلات، ساخت برخی از قطعات ماشین الات و سازهای موسیقی مورد استفاده قرار می گیرد.

برنز

روش تشخیص فلز برنج از برنز و مس

مس، برنج و برنز سه فلز هستند که به دلیل رنگ و ظاهر مشابه، گاهی اوقات با یکدیگر اشتباه گرفته می‌ شوند. با این حال، تفاوت‌ های ظریف و کلیدی بین این سه فلز وجود دارد که می‌ توان از آنها برای تشخیص و تمایز هر فلز استفاده کرد.

تشخیص از طریق رنگ

یکی از ساده‌ ترین راه‌ ها برای تشخیص مس، برنج و برنز، بررسی رنگ آنهاست. مس به رنگ قرمز-قهوه‌ ای است، در حالی که برنج به رنگ زرد-طلایی و برنز به رنگ قهوه‌ ای مایل به قرمز یا طلایی دیده می شود.

تشخیص از طریق ترکیب شیمیایی

روش دقیق‌ تر برای تشخیص مس، برنج و برنز، تجزیه و تحلیل ترکیب شیمیایی آنهاست. این کار را می‌ توان با استفاده از تکنیک‌ هایی مانند طیف‌سنجی جرمی یا آنالیز عنصری انجام داد.

طیف‌ سنجی جرمی و آنالیز عنصری هر دو روش‌ های تحلیلی قدرتمندی هستند که برای شناسایی و تعیین کمیت عناصر و مولکول‌ ها در یک نمونه به کار می‌ روند. طیف‌ سنجی جرمی بر اساس اندازه‌ گیری نسبت جرم به بار یون‌ های موجود در یک نمونه عمل می‌ کند. این روش اطلاعات دقیقی در مورد نوع و ساختار اتم‌ ها و مولکول‌ های تشکیل دهنده نمونه ارائه می‌ دهد. طیف‌ سنجی جرمی کاربردهای بسیار متنوعی دارد.

آنالیز عنصری نیز بر اساس تعیین نوع و مقدار عناصر موجود در یک نمونه است که به سه روش اشعه ایکس، نشر اتمی و تجزیه و تحلیل شیمیایی مرطوب انجام می شود. هر دو روش طیف‌ سنجی جرمی و آنالیز عنصری مزایا و معایب خاص خود را دارند. انتخاب روش مناسب برای یک کاربرد خاص به عوامل مختلفی مانند نوع نمونه، اطلاعات مورد نیاز و تجهیزات موجود بستگی دارد.

تشخیص از طریق خواص فیزیکی

مس، برنج و برنز خواص فیزیکی مختلفی دارند که می‌ توان از آنها برای تشخیص آنها استفاده کرد. به عنوان مثال، مس از برنج و برنز چکش‌ خوارتر است. برنز از مس و برنج سخت‌ تر و سنگین‌ تر است. سایر مشخصات مانند نقطه ذوب فلزات، نقطه جوش، قابلیت ها و… نیز متفاوت هستند.

جدول زیر در مقایسه خواص فیزیکی مس، برنج و برنز کمک زیادی می کند:

ویژگیمسبرنجبرنز
چگالی (گرم بر سانتی متر مکعب)8.968.4 – 8.78.8 – 9.4
نقطه ذوب (°C)1085900 – 980900 – 1000
نقطه جوش (°C)25671980 – 21001980 – 2100
هدایت الکتریکی (S/m)63.5 x 10^616.6 – 43.3 x 10^612.5 – 31.2 x 10^6
هدایت گرمایی (W/mK)38612 – 3112 – 31
مقاومت در برابر خوردگیخوبعالیخوب
قابلیت ریخته گریخوبعالیمتوسط
مغناطیسغیر مغناطیسیممکن است کمی مغناطیسی باشدممکن است کمی مغناطیسی باشد
رنگقرمز- قهوه ‌ایزرد – طلاییقهوه‌ ای مایل به قرمز
استحکاممتوسطبالامتوسط
سختیمتوسطبالامتوسط
چقرمگیبالامتوسطپایین

تفاوت در کاربردها

مس، برنج و برنز به دلیل خواص مختلف آنها، کاربردهای متفاوتی دارند. مس به طور معمول در سیم‌ ها، کابل‌ ها، لوله‌ ها و سایر کاربردهایی که به هدایت الکتریکی بالا نیاز دارند استفاده می‌ شود.

برنج به طور معمول در شیرآلات، دستگیره‌ ها، دکوراسون و سایر کاربردهایی که به زیبایی و مقاومت در برابر خوردگی نیاز دارند استفاده می‌ شود.

برنز به طور معمول در مجسمه‌ ها، لوازم، یاتاقان و سایر کاربردهایی که به استحکام و مقاومت در برابر خوردگی نیاز دارند استفاده می‌ شود.

تفاوت در قیمت

مس، برنج و برنز به دلیل تفاوت در عرضه و تقاضا، قیمت‌ های متفاوتی دارند. به همین دلیل تفاوت قیمت های این سه محصول را در ادامه بررسی می کنیم. البته فراموش نکنید که تعیین نرخ این محصولات وابسته به قیمت آهن آلات است. پس به صورت روزانه مظنه این محصولات را بررسی کنید تا از تغییرات آگاه باشید.

برنج گران ‌تر است یا برنز ؟

به طور کلی، برنج ارزان‌ تر از برنز است. قیمت نهایی هر دو فلز به عوامل مختلفی مانند ترکیب شیمیایی دقیق، نوع و کیفیت مواد اولیه، فرآیند تولید، تقاضا و عرضه در بازار و منطقه جغرافیایی بستگی دارد. با این حال به طور کلی، مس (عنصر اصلی در برنج) از قلع (عنصر اصلی در برنز) ارزان‌ تر است. علاوه بر این، فرآیند تولید برنج معمولا ساده‌تر از برنز است، که به نوبه خود بر قیمت نهایی تأثیر می‌ گذارد.

البته در مواردی محدود، استثنا نیز وجود دارد. برای مثال برخی از برنج های خاص، مانند برنج دریایی که در برابر خوردگی بسیار مقاوم است، می‌ توانند گران‌ تر از برخی از انواع برنز باشند. برنزهای هنری نیز برنزهایی که برای ساخت مجسمه‌ ها و سایر اشیاء هنری استفاده می‌ شوند، به دلیل کار و ظرافت هنرمند، می‌ توانند بسیار گران‌ تر از برنج‌ های معمولی باشند.

برنج گران ‌تر است یا مس؟

به طور کلی، مس ارزان‌ تر از برنج است. همانطور که در پاسخ قبلی توضیح داده شد، قیمت نهایی هر دو فلز به عوامل مختلفی مانند خلوص، نوع و کیفیت مواد اولیه، فرآیند تولید، تقاضا و عرضه در بازار و منطقه جغرافیایی بستگی دارد. با این حال، به طور کلی، مس (عنصر اصلی در برنج) از روی (عنصر اصلی دیگر در برنج) ارزان‌ تر است. علاوه بر این، استخراج و فرآوری مس معمولاً ساده‌تر از برنج است، که به نوبه خود بر قیمت نهایی تأثیر می‌ گذارد.

استثناهایی نیز وجود دارد. مثلا مس با خلوص بسیار بالا، که برای کاربردهای خاص مانند در الکترونیک استفاده می‌ شود، می‌ تواند گران‌ تر از برخی از انواع برنج باشد. یا همانطور که در قسمت قبل اشاره شد برخی از انواع برنج، مانند برنج دریایی که در برابر خوردگی بسیار مقاوم است، می‌ توانند گران‌ تر از مس باشند.

در این مطلب به تفاوت میان مس، برنج و برنز اشاره داشتیم. همانطور که گفته شد، این فلزات شاید از نظر شکل ظاهری، شباهت کمی به یکدیگر داشته باشند؛ اما در واقع در صنایع مختلفی مورد استفاده قرار می گیرند. بهتر است بدانید که قیمت، وزن و رنگ هر کدام از این فلزات، مهمترین پارامترهایی هستند که آنها را از هم متمایز می کند. به عنوان مثال، برنز از برنج سنگین تر است و قیمت آلیاژ برنز از آلیاژ برنج بیشتر است.

در پایان، اگر سوالی در این زمینه دارید، در بخش ارسال نظرات، مطرح کنید؛ ما در اولین فرصت به سوالات شما پاسخ خواهیم داد.

ارسال یک پاسخ

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.

10 نظرات
  1. ریحانه می گوید

    سلام. چقدر عالی توضیح دادید، کاملا متوجه شدم. ممنونم

  2. زهرا می گوید

    برنز چقدر از برنج گرانتر است ایا میشود برای سرمایه گذاری برنج خریداری کرد

  3. حسین می گوید

    متشکرم

  4. Ali.sh می گوید

    مچکر و سپاس گذاریم..از یک سو برای منی ک از نظر تحصیلی سطح پایینی دارم بسیار اموزنده و مفید بود و از طرف دیگر بسیار خوشحالم ک در سرزمینمان تکنیک های شیمی و ترکیبات فلزی انجام میگیرد ک ب خودی خود باعث افتخار است..ب امید پیشرفت روز افزون

  5. محمدرضا. غ می گوید

    عالی وبسیار آموزنده. ممنونم

  6. مونا می گوید

    سلام ممنون از توضیحاتتون
    من ی سری محصولات تزیینی می خوام بگیرم مثل سماور ذغالی یا شیرینی خوری و … بین برنج و برنز و مس گیر کردم هرجا ی قیمت میدن برنج رو خیلی گرون تر از برنز میدن
    نمیتونم تصمیم بگیرم کدوم ارزشمندتره

    1. رشیدی می گوید

      سلام وقت تون بخیر. ما تولیدکننده محصولات برنجی هستیم. خدمتتون عارضم که در ایران فقط برنج تولید میشه چیزی به نام برنز فعلا در بازار عرضه نمیشه بخاطر هزینه های گران تر برنز. و ابنکه برنج استحکام خیلی بیشتر از برنز دارد. سپاس از شما

  7. رامین می گوید

    سلام
    استاد الان برنج که شامل روی و مس هست پس اگر سماور زغالی درست کنیم اگه فلز برنج استفاده کنیم چرا قلع کردن نمیخواد؟
    ضمنا واقعا ما موندیم سماور برنج مفیده یا مس؟
    اگه فرقی ندارن آیا برای مس که میگن به خاطر وجود مس اگه زیاد مصرف بشه ضرر داره خوب خود برنج هم که مس داره،
    بالاخره کدوم رو انتخاب کنیم

    1. esfahanahanAdmin می گوید

      درود دوست عزیز
      سماور ذغالی ربطی به جنسش نداره. مس و برنج خواص بسیار و مشابهی دارن و تفاوت آنها در قیمتشان است.

  8. علی بیات چقاسیاهی می گوید

    سلام خسته نباشید
    متریال فسفر برنز اگر برای ساخت بوش استفاده شود داری تخلخل میباشد اگر بوش را آغشته به روغن کنیم وداخل بوش هوا با فشار بزنیم ازبدنه بوش هوا و روغن درز پیدا می‌کند ممنون از اینکه وقت میگذارید