سندبلاست چیست؟ + بررسی انواع ساینده در سندبلاست
دسترسی سریع به محتوای این مطلب
سندبلاست که با نام ساب پاشی نیز شناخته می شود، یکی از روش های ماشین کاری سایشی است. این کار اغلب برای تمیزکاری و آماده سازی سطوح و مواد اولیه ساختمان مورد استفاده قرار می گیرد. سندبلاست برای تمیزکاری سطوحی نظیر سنگ، فلز، بتن، چوب و پارچه نیز قابل استفاده است. در این مقاله ابتدا به این سوال پاسخ می دهیم که سند بلاست چیست و سپس به کاربردها و انواع آن می پردازیم.
ساب پاشی یا تمیزکاری پاششی چیست؟
ساب پاشی (Abrasive Blasting) یا تمیزکاری پاششی (Abrasive Cleaning) یکی از روش هاییست که برای تمیزکاری و آماده سازی سطوح مواد مختلف مانند چوب، بتن و… استفاده می شود. در این راهکار مواد ساینده با سرعت بالایی که ناشی از فشار هوا یا نیروی گریز از مرکز است، به سطح برخورد می کند. به این ترتیب آلودگی ها و مواد اضافی که بر روی لایه بالایی سطح قرار دارند، از بین رفته و سطحی با پرداخت مورد نظر به دست می آید.
سندبلاست چیست و Sandblasting به چه فرآیندی می گویند؟
فرآیند ساب پاشی اغلب با نام سندبلاست (Sandblast) شناخته می شود. سند بلاست فقط یکی از روش های این فرآیند است که برای تمیز کاری، پرداخت و تغییر شکل سطوح سطوح سخت استفاده می شود. به دستگاهی که برای انجام این کار مورد استفاده قرار می گیرد، سندبلاستر (Sandblaster) می گویند.
این فرآیند توسط فردی به نام بنجامین چو تیلگمان اختراع شد. در حدود سال ۱۸۷۰ میلادی، تیلگمان در بیابانی با اثر برخورد ماسه های بادی به سطح شیشه، متوجه شد که در اثر برخورد شدید ذرات ماسه، سطح شیشه کدر می شود. تیلگمان با الهام از این پدیده اولین دستگاه سندبلاستر را اختراع کرد. پس از اختراع این دستگاه، تیلگمان متوجه کاربرد این دستگاه در عملیات هایی نظیر تیزکردن ابزار، تمیرکاری، حکاکی و ایجاد شکل‌های زیبا بر روی چوب شد.
کاربرد ساینده در سندبلاست چیست؟
ساینده، ماده ای جامد و سخت است که اغلب به منظور پرداخت سطوح مورد استفاده قرار می گیرد. سختی بالای این مواد باعث شده تا از قابلیت لایه برداری خوبی بهره مند شوند. ساینده ها از اجزای اصلی در فرآیند سندبلاست هستند.
انواع ساینده
در استانداردهای مربوط به فرآیند تمیزکاری پاششی، اغلب ساینده ها به دو دسته فلزی و غیرفلزی تقسیم شده اند. انواع ساینده ها عبارتند از:
- گارنت
- ماسه سیلیکا
- سرباره ذغال سنگ
- ساچمه و گریت
گارنت
این ماده از ساینده های متدوال در تمیزکاری پاششی است . گارنت هزینه بیشتری نسبت به ماسه سیلیسی داشته اما در صورت استفاده صحیح، کیفیتی برابر با آن را تجربه خواهید کرد. علاوه بر موارد ذکر شده، گرد و خاک حاصل استفاده از گارنت در عملیات سندبلاستر کمتر بوده و تنفس آن خطری برای سلامت کارکنان ایجاد نمی کند.
ماسه سیلیکا
ماسه سیلیکا که با نام ماسه سیلیسی نیز شناخته می شود؛ قدیمی ترین و متداول ترین ساینده ایست که در سندبلاست مورد استفاده قرار می گیرد. این ماسه اغلب برای ساب پاشی در مکان هایی که امکان بازیابی مواد وجود ندارد استفاده می شود. ماسه، سختی نسبتا بالایی دارد و این ویژگی دلیل اصلی گرد و خاک در حین فرآیند سندبلاست شده است. تنفس ذرات آزاد سیلیس توسط کارکنان احتمال مبتلا شدن آنها به بیماری های تنفسی را افزایش می دهد.
سرباره ذغال سنگ
سرباره ذغال سنگ از ساینده های رایج برای تمیزکاری پاششی در کارخانه های کشتی سازی محسوب می شود. میزان سیلیس در این ترکیب پایین بوده، اما با این وجود این ساینده مسبب آزادسازی آلاینده های مختلف در هوا می شود.
ساچمه و گریت
ساچمه یا همان قطعات کروی و ساچمه شکسته (Grit) از دسته ساینده های فلزی مورد استفاده در تمیزکاری پاششی هستند. این ساینده ها اغلب با استفاده از فولاد یا چدن ساخته شده و از قابلیت صلبیت و بازیابی بالایی برخودار هستند. ساچمه و گریت را می توان بر روی انواع مختلفی از سطوح برای از بین بردن آلودگی ها و برداشتن لایه رویی و ساچمه زنی استفاده کرد. از جمله پارامترهای تاثیرگذار در خروجی ساب پاشی می توان به ابعاد، سختی و شکل ذرات اشاره نمود.
مشخصات ساینده چه تاثیری بر کیفیت سندبلاست دارد؟
مشخصات سانده بر عملکرد سندبلاست تاثیر مستقیم دارد. از جمله ویژگی های تاثیرگذار ساینده ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- ابعاد: هرچه ساینده از ابعاد بیشتری برخوردار باشد، سطح زبرتر خواهد بود.
- چگالی: چگالی پایین تر، نرمی بیشتری را برای سطح به ارمغان می آورد.
- سختی: سختی بیشتر باعث افزایش طول عمر و کیفیت محصول می شود. در صورتیکه هرچه سختی و چالی بالا باشند مسبب افزایش طول عمق می شوند.
- شکل: اگر شکل ذرات کروی باشد باعث می شود که سطح صاف و شفاف شوند و اگر ذرات تیز باشند، باعث ایجاد سطحی زبر و کدر می شوند.
دستگاه سندبلاست چه اجزایی دارد؟
سیستم های ساب پاشی اغلب از سه بخش اصلی که شامل محفظه مواد ساینده، دستگاه هدایت کننده مواد و نازل تشکیل شده اند. مشخصات دقیق دستگاه سندبلاست به کاربرد و نوع ساینده مورد استفاده بستگی دارد. اغلب به منظور هدایت مواد ساینده به درون شلنگ و پاشیدن آنها برروی سطح از فشار هوا، نیروی گریز از مرکز یا فشار آب استفاده می کنند.
انواع دستگاه سندبلاست
بر اساس نوع کاربرد و حجم تمیزکاری، سیستم تجهیزات ساب پاشی به سه دسته سندبلاست قابل حمل، کابین سندبلاست و اتاق آن تقسیم می شوند. در ادامه به معرفی انواع سند بلاست می پردازیم.
سندبلاست قابل حمل
از تجهیزات پرکاربرد برای اجرای تمیزکاری پاششی برای سطوح کوچک تا بزرگ است که با نام پرتابل نیز شناخته می‌شود. اجزای سندبلاست پرتابل شامل کمپرسور هوا، دیزل ژنراتور، دیگ، شلنگ و نازل هستند.
کابین سندبلاست
درواقع کابین سندبلاست یک سیستم حلقه بسته است که به اپراتور اجاره می دهد تا علاوه بر تمیزکاری سطح، مواد ساینده را پس از استفاده بازیابی کند. این جز اغلب برای تمیزکاری قطعات مکانیکی در ابعاد کوچک تا متوسط مورد استفاده قرار می گیرد. کابین سند بلاست از چهار جز مخزن کابین، سیستم سندبلاست، سیستم بازیابی ساینده و محل جمع آوری گرد و خاک تشکیل شده است.
سندبلاست بر روی چه سطوحی قابل استفاده است؟
سندبلاست در صنعت کاربردهای متوعی دارد. از متداول ترین کاربردهای این دستگاه می توان به لایه برداری، تمیزکاری، صافکاری، ساخت سطوح تزئینی، آماده سازی برای پوشش دهی، حکاکی، از بین بردن کپک و پاک کردن روغن از سطح خیابان ها اشاره نمود.
مزایای سندبلاست
سندبلاست در مقایسه با دیگر روش های ماشینی از مزایایی همچون اجرای سریع و آسان، تمیزکاری سریع، کیفیت بالا، تجهیزات کم، هزینه پایین، کاربردهای متعدد و سازگاری با محیط زیست برخوردار است.
معایب سندبلاست
با وجود نوآوری هایی که برای این فرآیند انجام شده و معرفی ساینده های جایگزین، تاکنون روش های قدیمی به‌همراه ساینده های سمی همچنان مورد استفاده قرار می گیرند. از جمله معایب اصلی سندبلاست می توان به بیماری های تنفسی، نیاز به تهویه و احتمال آسیب فیزیکی به دلیل استفاده از ساچمه های فولادی و دیگر مواد سخت اشاره نمود. از معایب این فرآیند نمی توان چشم پوشی کرد؛ به همین دلیل کارخانه هایی نظیر شاهین بناب از روش شات بلاست استفاده می کنند. برای اطلاع از قیمت محصولات این کارخانه می توانید به سایت اصفهان آهن مراجعه کنید.
سندبلاست چیست؟
فرآیند ساب پاشی اغلب با نام سندبلاست (Sandblast) شناخته می شود. سندبلاست فقط یکی از روش های این فرآیند است که برای تمیزکاری، پرداخت و تغییرشکل سطوح سطوح سخت استفاده می شود.
ساینده چیست و چه انواعی دارد؟
ساینده، ماده ای جامد و سخت است که اغلب به منظور پرداخت سطوح مورد استفاده قرار می گیرد. از جمله می توان به ساینده های گارنت، ماسه سیلیکا و… اشاره نمود.
سندبلاست چه اجزایی دارد؟
سیستم های ساب پاشی اغلب از سه بخش اصلی که شامل محفظه مواد ساینده، دستگاه هدایت کننده مواد و نازل تشکیل شده اند.