سندبلاست چیست؟ به همراه کاربرد، مزایا و معایب آن
دسترسی سریع به محتوای این مطلب
سندبلاست که با نام ساب‌پاشی نیز شناخته می‌شود؛ از روش‌های ماشین‌کاری سایشی شمرده می‌شود. این کار اغلب برای تمیزکاری و آماده‌سازی سطوح و مواد اولیه ساختمان مورد استفاده قرار می‌گیرد. سندبلاست برای تمیزکاری سطوحی نظیر سنگ، فلز، بتن، چوب و پارچه نیز قابل استفاده است. سندبلاست چیست؟ به همراه مزایا و معایب آن چیزی است که در این مقاله به آن می‌پردازیم. با ما همراه باشید.
ساب پاشی یا تمیزکاری پاششی چیست؟
ساب پاشی (Abrasive Blasting) یا تمیزکاری‌پاششی (Abrasive Cleaning) از روش‌هایی است که برای تمیزکاری و آماده سازی سطوح مواد مختلف مانند چوب، بتن و … استفاده می‌شود. در این راهکار مواد ساینده با سرعت بالایی که ناشی از فشار هوا یا نیروی گریز از مرکز است، به سطح برخورد می‌کند. به این ترتیب آلودگی‌ها و مواد اضافی که که بر روی لایه بالایی سطح قرار دارند، از بین رفته و سطحی با پرداخت مورد نظر به دست می‌آید.
سندبلاست چیست؟
فرآیند ساب پاشی اغلب با نام سندبلاست (Sandblast) شناخته می‌شود. سند بلاست فقط یکی از روش های این فرآیند است که برای تمیز کاری، پرداخت و تغییر شکل سطوح سطوح سخت استفاده می شود. به دستگاهی که برای انجام این کار مورد استفاده قرار می گیرد سندبلاستر (Sandblaster) می گویند.
تاریخچه اختراع سندبلاست
این فرآیند توسط فردی به نام بنجامین چو تیلگمان اختراع شد. در حدود سال ۱۸۷۰ میلادی، تیلگمان در بیابانی با اثر برخورد ماسه‌های بادی به سطح شیشه، متوجه شد که در اثر برخورد شدید ذرات ماسه، سطح شیشه کدر می‌شود. تیلگمان با الهام از این پدیده اولین دستگاه سندبلاستر را اختراع کرد. پس از اختراع این دستگاه، تیلگمان متوجه کاربرد این دستگاه در عملیات‌هایی نظیر تیزکردن ابزار، تمیرکاری، حکاکی و ایجاد شکل‌های زیبا بر روی چوب شد.
ساینده چیست؟
ساینده، ماده‌ای جامد و سخت است که اغلب به منظور پرداخت سطوح مورد استفاده قرار می‌گیرد. سختی بالای این مواد باعث شده تا از قابلیت لایه‌برداری خوبی بهره‌مند شوند. ساینده‌ها از اجزای اصلی در فرآبند سندبلاست محسوب می‌شوند.
انواع ساینده ها
در استانداردهای مربوط به فرآیند تمیزکاری پاششی، اغلب ساینده‌ها به دو دسته فلزی و غیرفلزی تقسیم شده‌اند. از جمله می‌توان به ساینده‌های گارنت، ماسه سیلیکا و … اشاره نمود. در ادامه به توضیح مختصری از آنها می‌پردازیم.
گارنت
این ماده از ساینده‌های متدوال در تمیزکاری پاششی شمرده می‌شود. گارنت هزینه بیشتری نسبت به ماسه سیلیسی داشته اما در صورت استفاده صحیح، کیفیتی برابر با آن را تجربه خواهید کرد. علاوه بر موارد ذکر شده، گرد و خاک حاصل استفاده از گارنت در عملیات سندبلاستر کمتر بوده و تنفس آن خطری برای سلامت کارکنان ایجاد نمی‌کند.
ماسه سیلیکا
ماسه سیلیکا که با نام ماسه سیلیسی نیز شناخته می‌شود؛ قدیمی‌ترین و متداول‌ترین ساینده‌ای است که در سندبلاست مورد استفاده قرار می‌گیرد. این ماسه اغلب برای ساب‌پاشی در مکان‌هایی که امکان بازیابی مواد وجود ندارد استفاده می‌شود. ماسه، سختی نسبتا بالایی دارد و این ویژگی دلیل اصلی گرد و خاک در حین فرآیند سندبلاست شده است. تنفس ذرات آزاد سیلیس توسط کارکنان احتمال مبتلا شدن آنها به بیماری‌های تنفسی را افزایش می‌دهد.
سرباره ذغال سنگ
سرباره ذغال سنگ از ساینده‌های رایج برای تمیزکاری پاششی در کارخانه‌های کشتی‌سازی محسوب می‌شود. میزان سیلیس در این ترکیب پایین بوده اما با این وجود این ساینده مسبب آزادسازی آلاینده‌های مختلف در هوا می‌شود.
ساچمه و گریت
ساچمه یا همان قطعات کروی و ساچمه شکسته (Grit) از دسته ساینده‌های فلزی مورد استفاده در تمیزکاری پاششی هستند. این ساینده‌ها اغلب با استفاده از فولاد یا چدن ساخته شده و از قابلیت صلبیت و بازیابی بالایی برخودار هستند. ساچمه و گریت را می‌توان برروی انواع مختلفی از سطوح برای از بین بردن آلودگی‌ها و برداشتن لایه رویی و ساچمه‌زنی استفاده کرد. از جمله پارامترهای تاثیرگذار در خروجی ساب‌پاشی می‌توان به ابعاد، سختی و شکل ذرات اشاره نمود.
مشخصات ساینده چه تاثیری بر کیفیت سندبلاست دارد؟
مشخصات سانده بر عملکرد سندبلاست تاثیر مستقیم دارد. از جمله ویژگی‌های تاثیرگذار ساینده‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.
- ابعاد: هرچه ساینده از ابعاد بیشتری برخوردار باشد، سطح زبرتر خواهد بود.
- چگالی: چگالی پایین‌تر، نرمی بیشتری را برای سطح به ارمغان می‌آورد.
- سختی: سختی بیشتر باعث افزایش طول عمر و کیفیت محصول می‌شود. در صورتیکه هرچه سختی و چالی بالا باشند مسبب افزایش طول عمق می‌شوند.
- شکل: اگ شکل ذرات کروی باشد باعث شده تا سطح صاف و شفاف باشد و اگر ذرات تیز باشند باعث ایجاد سطحی زبر و کدر می‌شوند.
سندبلاست چه اجزایی دارد؟
سیستم‌های ساب‌پاشی اغلب از سه بخش اصلی که شامل محفظه مواد ساینده، دستگاه هدایت کننده مواد و نازل تشکیل شده‌اند. مشخصت دقیق دستگاه سندبلاست به کاربردی و نوع ساینده مورد استفاده بستگی دارد. اغلب به منظور هدایت مواد ساینده به درون شلنگ و پاشیدن آنها برروی سطح از فشار هوا، نیروی گریز از مرکز یا فشار آب استفاده می‌کنند.
با انواع دستگاه سندبلاست آشنا شوید!
بر اساس نوع کاربرد و حجی تمیزکاری، سیستم تجهیزات ساب‌پاشی به سه دسته سندبلاست قابل حمل، کابین سندبلاست و اتاق آن تقسیم می‌شوند. در ادامه به شرح این سیستم‌ها می‌پردازیم.
سندبلاست قابل حمل
از تجهیزات پرکاربرد برای اجرای تمیزکاری پاششی برای سطوح کوچک تا بزرگ است که با نام پرتابل نیز شناخته می‌شود. اجزای سندبلاست پرتابل شامل کمپرسور هوا، دیزل ژنراتور، دیگ، شلنگ و نازل هستند.
کابین سندبلاست
درواقع کابین سندبلاست یک سیستم حلقه بسته است که به اپراتور اجاره می‌دهد تا علاوه بر تمیزکاری سطح، مواد ساینده را پس از استفاده بازیابی کند. این جز اغلب برای تمیزکاری قطعات مکانیکی در ابعاد کوچک تا متوسط مورد استفاده قرار می‌گیرد. کابین سند بلاست از چهار جز مخزن کابین، سیستم سندبلاست، سیستم بازیابی ساینده و محل جمع‌آوری گرد و خاک تشکیل شده است.
چه جاهایی از سندبلاست استفاده کنیم؟
سندبلاست در صنعت کاربردهای متوعی دارد. از متداول‌ترین کاربردهای این دستگاه می‌توان به لایه برداری، تمیزکاری، صافکاری، ساخت سطوح تزئینی، آماده‌سازی برای پوشش‌دهی، حکاکی، از بین بردن کپک و پاک کردن روغن از سطح خیابان‌ها اشاره نمود.
مزایای سندبلاست
سندبلاست در مقایسه با دیگر روش‌های ماشینی از مزایایی همچون اجرای سریع و آسان، تمیزکاری سریع، کیفیت بالا، تجهیزات کم، هزینه پایین، کاربردهای متعدد و سازگاری با محیط زیست اشاره نمود.
معایب سندبلاست
با وجود نوآوری‌هایی که برای این فرآیند انجام شده و معرفی ساینده‌های جایگزین، تاکنون روش‌های قدیمی به‌همراه ساینده‌های سمی همچنان مورد استفاده قرار می‌گیرند. از جمله معایب اصلی سندبلاست می‌توان به بیماری‌های تنفسی، نیاز به تهویه و احتمال آسیب فیزیکی به‌دلیل استفاده از ساچمه‌های فولادی و دیگر مواد سخت اشاره نمود. از معایب این فرآیند نمی‌توان چشم‌پوشی کرد به همین دلیل کارخانه‌هایی نظیر شاهین بناب از روش شات بلاست استفاده می‌کنند. برای اطلاع از محصولات این کارخانه می‌توانید به سایت اصفهان آهن مراجعه کنید.
سندبلاست با نام ساب‌پاشی نیز شناخته می‌شود. این کار اغلب برای تمیزکاری و آماده‌سازی سطوح مورد استفاده قرار می‌گیرد. سندبلاست برای تمیزکاری سطوحی نظیر سنگ، فلز، بتن، چوب و پارچه نیز قابل استفاده است. ساینده‌ها از اجزای اصلی در فرآبند سندبلاست محسوب می‌شوند. در استانداردهای مربوط به فرآیند تمیزکاری پاششی، اغلب ساینده‌ها به دو دسته فلزی و غیرفلزی تقسیم شده‌اند. از جمله می‌توان به ساینده‌های گارنت، ماسه سیلیکا و … اشاره نمود. نظر شما در مورد این فرآیند چیست؟ با ما در میان بگذارید.
سندبلاست چیست؟
فرآیند ساب‌پاشی اغلب با نام سندبلاست (Sandblast) شناخته می‌شود. سندبلاست فقط یکی از روش‌های این فرآیند است که برای تمیزکاری، پرداخت و تغییرشکل سطوح سطوح سخت استفاده می‌شود.
ساینده چیست و چه انواعی دارد؟
ساینده، ماده‌ای جامد و سخت است که اغلب به منظور پرداخت سطوح مورد استفاده قرار می‌گیرد. از جمله می‌توان به ساینده‌های گارنت، ماسه سیلیکا و … اشاره نمود.
سندبلاست چه اجزایی دارد؟
سیستم‌های ساب‌پاشی اغلب از سه بخش اصلی که شامل محفظه مواد ساینده، دستگاه هدایت کننده مواد و نازل تشکیل شده‌اند.