ضوابط پارکینگ در مقررات ملی ساختمان + نظر شهرداری تهران
دسترسی سریع به محتوای این مطلب
پارکینگ یکی از فضاهای ضروری در مکان‌های مسکونی، اداری و تجاری است که نقش مهمی در رفاه حال ساکنین، کارکنان و مشتریان این مکان‌ها ایفا می کند. طبق ضوابط پارکینگ در مقررات ملی ساختمان، تعداد و ابعاد پارکینگ های مورد نیاز در هر ساختمان بر اساس نوع کاربری و تعداد واحدها یا نفرات تعیین می شود.
رعایت ضوابط پارکینگ علاوه بر رفاه حال ساکنین، مزیت های دیگری مثل کاهش ترافیک و آلودگی هوا در اطراف ساختمان، افزایش ایمنی، تسهیل دسترسی به ساختمان برای افراد معلول را به همراه دارد.
ضوابط پارکینگ چیست و شامل چه نکاتی می شود؟
ضوابط پارکینگ، مقررات و قوانینی هستند که برای اجرای پارکینگ در مکان های مختلف مانند ساختمان های اداری و تجاری مسکونی، وضع شده‌اند. طبق این قانون، تعداد پارکینگ های یک سازه را بر اساس نوع کاربری ساختمان و تعداد واحد و نفرات تعیین می کنند.
طبق ضوابط پارکینگ در مقررات ملی ساختمان، در آپارتمان های مسکونی، به ازای هر واحد، یک پارکینگ لازم است. در ساختمان های اداری و تجاری، به ازای هر 100 و 150 مترمربع زیربنای مفید، به ترتیب یک پارکینگ برای استفاده کارکنان و مراجعه کنندگان یا کارکنان و مشتریان در نظر گرفته می شود.
ابعاد پارکینگ
ابعاد پارکینگ یکی از مهم ترین عواملی است، که قبل از طراحی و ساخت پارکینگ در نظر گرفته می شود. عرض مناسب، امکان چرخش و مانور خودروها را فراهم کرده و طول مناسب، امکان پارک خودروها را به راحتی فراهم می کند. پس ابعاد پارکینگ، نقش مهمی دارند.
در نظر گرفتن فاصله مناسب بین پارکینگ ها، از برخورد خودروها با یکدیگر جلوگیری می کند و کاهش تصادفات را به همراه دارد. همچنین ابعاد مناسب تردد خودرو ها را آسان کرده و باعث رفاه و آرامش را در بین ساکنین افزایش می دهند.
عرض مسیر عبور خودروها
عرض پارکینگ ها باید برای ورود و خروج خودرو ها مناسب باشد. اگر پارکینگ ها را به سه دسته بزرگ و متوسط کوچک تقسیم کنیم. می توان گفت که در پارکینگ های کوچک و متوسط، عرض مسیر عبور خودروها حداقل 5 متر در نظر گرفته می شود. این در حالی است که عرض مسیر عبور خودروها در پارکینگ های بزرگ حداقل 6 متراست.
تهویه پارکینگ
- تهویه طبیعی: در این روش،پنجره ها یا دریچه های مناسب را در پارکینگ قرار می دهند تا بر اساس قانون پخش شدن گازها، تهویه انجام شود.
- تهویه مکانیکی: با استفاده از تجهیزات مکانیکی مثل فن و هواکش هوای پارکینگ را تهویه می کنند. این روش، نسبت به روش تهویه طبیعی، کارآمدتر است و تهویه کامل پارکینگ را امکان پذیر می کند.
تهویه مناسب پارکینگ، از تجمع گازهای سمی و مضر حاصل از دود اگزوز ماشین در محیط پارکینگ جلوگیری می کند و بوی نا مطبوع را کاهش می دهد. در پارکینگ ها دو نوع رایج تهویه هوا قابل اجراست.
انتخاب روش تهویه پارکینگ به عوامل مختلفی مثل اندازه پارکینگ، میزان تردد خودروها، نوع کاربری ساختمان و بودجه در نظر گرفته شده بستگی دارد.به طور کلی، روش تهویه طبیعی برای پارکینگ های کوچک و متوسط مناسب است. در این پارکینگ ها، با استفاده از پنجره ها و دریچه‌های مناسب، می توان امکان جریان هوا به صورت طبیعی را فراهم کرد.
برای پارکینگ های بزرگ و زیرزمینی، روش تهویه مکانیکی توصیه می شود. این روش، امکان تهویه کامل پارکینگ را فراهم می کند در برخی از موارد، ممکن است استفاده از هر دو روش تهویه طبیعی و مکانیکی برای پارکینگ مناسب باشد. به عنوان مثال، در پارکینگ های بزرگ، می توان از روش تهویه طبیعی برای تامین هوای تازه و از روش تهویه مکانیکی برای تخلیه هوای آلوده استفاده کرد. در این صورت، می توان از مزایای هر دو روش تهویه بهره مند شد و تهویه پارکینگ را به طور موثرتری انجام داد.
تجهیزات ایمنی پارکینگ
تجهیزات ایمنی پارکینگ، نقش مهمی در کاهش خطرات احتمالی در پارکینگ‌ها دارند. این تجهیزات باید به گونه ای باشند که ایمنی افراد و خودروها را تامین کنند و از بروز حوادث جلوگیری کنند.این وسیله، یکی از مهم ترین تجهیزات ایمنی پارکینگ است که برای خاموش کردن آتش سوزی‌های کوچک استفاده می شود.
کپسول آتش‌نشانی باید در مکان های مناسبی در پارکینگ ها نصب شود تا در صورت بروز آتش سوزی، به راحتی قابل دسترس باشد. همچنین، باید نحوه استفاده از کپسول آتش نشانی به طور کامل به کاربران پارکینگ آموزش داده شود تا در صورت بروز آتش سوزی، بتوانند از آن به طور صحیح استفاده کنند. سرویس و نگهداری منظم کپسول آتش نشانی، باعث شده تا در زمان وقوع حادثه این وسیله کارآمد باشد.
ضوابط تامین پارکینگ
استفاده از مواد اولیه با کیفیت، یکی از اصول اساسی در ساخت و ساز به حساب می‌آید. مواد اولیه با کیفیت، نقش مهمی در ایمنی، طول عمر و ارزش ساختمان ایفا می‌کنند.با توجه به بودجه در نظر گرفته شده برای یک پروژه می توان و بررسی قیمت مواد اولیه، می توان مواد اولیه با کیفیتی را تهیه کرد.
تامین پارکینگ طبق ضوابط، علاوه بر ایمنی و آسایش افراد و خودروها، می تواند بر ارزش ساختمان نیز تاثیر مثبتی داشته باشد.
نوع کاربرد پارکینگ
تامین پارکینگ با توجه به تعداد افراد و تعداد خودروها، یکی از مهم ترین عوامل در ساخت پارکینگ است. به طور کلی ساختمان های مسکونی، تجاری و اداری، نیاز به تعداد پارکینگ هایی با ویژگی متفاوت دارند. به عنوان مثال، در ساختمان های مسکونی، تعداد پارکینگ های مورد نیاز، با توجه به تعداد خانوارها و زیربنا تعیین می شود. به طور کلی، برای هر خانوار، یک واحد پارکینگ در نظر گرفته می شود.
در ساختمان های تجاری، تعداد پارکینگ های مورد نیاز، با توجه به نوع کاربری تجاری و تعداد کارکنان و مشتریان تعیین می شود. به عنوان مثال، یک فروشگاه بزرگ، نیاز به تعداد پارکینگ بیشتری نسبت به یک مغازه کوچک دارد.
ساختمان های اداری، تعداد پارکینگ های مورد نیاز، با توجه به تعداد کارکنان و مشتریان تعیین می شود. به عنوان مثال، یک ساختمان اداری بزرگ، نیاز به تعداد پارکینگ بیشتری نسبت به یک ساختمان اداری کوچک دارد.
تعداد افراد
تعداد افراد یا خودروها در یک ساختمان، نیز بر تعداد پارکینگ‌های مورد نیاز تاثیر می گذارد. به عنوان مثال، ساختمانی که تعداد ساکنان آن زیاد است، نیاز به تعداد پارکینگ های بیشتری دارد.
مساحت پارکینگ
متراژ ساختمان، نیز بر نحوه تامین پارکینگ تاثیر می گذارد. به عنوان مثال، ساختمانی که متراژ زیادی دارد، امکان ساخت پارکینگ زیرزمینی یا طبقاتی را دارد. در زمین هایی با مساحت کم ، امکان ساخت پارکینگ زیرزمینی یا طبقاتی وجود ندارد.
ضوابط پارکینگ برای هر ماشین
در ایران، ابعاد استاندارد پارکینگ برای هر ماشین عرض 2.5 متر و طول 5 متر است.برخی اوقات احتمال دارد به دلیل محدودیت فضای ساختمان، ابعاد پارکینگ، کمتر از ابعاد استاندارد باشد. در این موارد، باید از تجهیزاتی مانند آینه های جانبی و دوربین های دنده عقب، برای افزایش ایمنی استفاده شود.
نظر شهرداری تهران
شهرداری تهران ضوابط خاصی را برای پارکینگ ساختمان ها در نظر گرفته است. بر اساس ضوابط پارکینگ در مقررات ملی ساختمان و نظر شهرداری تهران عداد پارکینگ های مورد نیاز برای ساختمان های مسکونی برای واحدهای مسکونی با مساحت کمتر از 150 متر مربع، یک پارکینگ در نظر گرفته شده و برای واحدهای مسکونی با مساحت بین 150 تا 250 متر مربع، دو پارکینگ و در واحدهای مسکونی با مساحت بیشتر از 250 متر مربع، سه پارکینگ در نظر می گیرند.
به طور کلی به ازای هر 25 متر مربع در واحدهای تجاری نیاز به ساخت یک پارکینگ داریم. در برخی موارد مثل سهمیه حمل و نقل عمومی، پرداخت عوارض شهرداری و استفاده از پارکینگ‌های عمومی با هماهنگی قبلی با شهرداری، امکان جایگزین شدن فضای پارکینگ وجود دارد.
لازم به ذکر است که صورت عدم رعایت ضوابط پارکینگ توسط سازندگان، شهرداری تهران می تواند از صدور پروانه ساختمانی خودداری کند یا پس از صدور پروانه، دستور توقف عملیات ساختمانی را صادر کند.
با توجه به ضوابط پارکینگ در مقررات ملی ساختمان نظر شهرداری تهران که با هدف ایجاد ایمنی و رفاه بیشتر برای ساکنان و کاربران ساختمان ها، و همچنین کاهش مشکلات ترافیکی در شهرها وضع شده است. سازندگان و مالکان ساختمان ها وظیفه دارند، از این ضوابط تبعیت کنند؛ تا از عواقب احتمالی جلوگیری شود و مشمول به پرداخت جریمه نشوند. در صورت عدم رعایت قوانین علاوه بر پرداخت جریمه، گواهی پایان کار به شما تعلق نمیگیرد و از ارزش ملک شما کم می شود.