ورق استنلس استیل چیست؛ کاربرد و ویژگی ها
دسترسی سریع به محتوای این مطلب
ورق استنلس استیل یکی از مقاطع فلزی است و کمتر از دو درصد آن، از کربن تشکیل می شود. در این نوع ورق، آلیاژهای دیگری برای امکان جوشکاری و تقویت سختی وجود دارد. به هر اندازه که مقدار کربن در آلیاژهای این ورق زیادتر شود، به همان اندازه مقاومت و سختی آن هم افزایش پیدا می کند و البته از قابلیت شکل پذیری آن کاسته می شود. در ادامه می خواهیم در مورد ورق استنلس استیل، کاربرد و ویژگی های آن صحبت کنیم.
فایل صوتی
ورق استنلس استیل چیست؟
ورق های استنلس استیل بر اساس آلیاژی که دارند، تقسیم بندی می شوند. از انواع این ورق ها می توان به، استیل 300 و 400 اشاره کرد. استیل 300، ضد زنگ است. از مهم ترین خصوصیات استیل 400 می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- قابل استفاده در وسایل کوچک و روزمره
- مقاومت کمتر نسبت به خوردگی
- مقاوم در برابر سایش
- قابلیت پولیش کاری (همین ویژگی باعث می شود که از این ورق برای ساخت قاشق و چنگال استفاده شود)
در زمینه تزئینات و دکوراسیون از استیل سری 430 استفاده می شود که از نظر شکل پذیری و قیمت، نسبت به استیل 300 بهتر است. ورق استنلس استیل به دو صورت شیت و رول، تولید و به بازار عرضه می شود. این محصول، سطحی صاف و براق دارد و ضد زنگ و ضد خوردگی است.
یکی از مهم ترین خصوصیات ورق های استیل این است که نسوز، ضد اسید و همچنین روکش دار هستند. به نظر شما چرا ورق استنلس استیل، ضد زنگ است؟ همانطور که می دانید با اضافه کردن عناصری مثل کروم می توان به آن، خاصیت ضد زنگی بخشید. در این صورت، مانعی که بین فلز و هوا ایجاد می شود از زنگ زدگی این نوع ورق جلوگیری می کند.
عموما ورق های فولادی با روشی به نام نورد تولید می شوند. نورد یکی از روش های شکل دهی فلزات است که در آن شمش فولادی از بین غلتک هایی عریض عبور می کند و به مرور، فاصله این غلتک ها با هم کمتر می شود تا در نهایت، ورق خروجی به ضخامت مورد نیاز برای تولید برسد.تفاوت استیل و استنلس استیل
استیل و استنلس استیل هر دو آلیاژهای فلزی هستند، اما تفاوت های قابل توجهی در خصوص خواص و کاربردهای آنها وجود دارد. استیل به طور کلی به آلیاژهای آهن و کربن اشاره دارد. این آلیاژها می توانند شامل عناصر دیگری مانند منگنز، سیلیکون و کروم نیز باشند. استنلس استیل نوع خاصی از استیل است، که به دلیل وجود حداقل 10.5% کروم، در برابر زنگ زدگی و خوردگی مقاومت بیشتری دارد.
| ویژگی | استیل | استنلس استیل |
|---|---|---|
| مقاومت در برابر خوردگی | کم | بالا |
| قابلیت جوشکاری | آسان | دشوارتر |
| قیمت | ارزان‌تر | گران‌تر |
| کاربرد | سازه‌ها، ماشین‌آلات، ریل‌ها | ظروف آشپزخانه، تجهیزات پزشکی، شیرآلات |
| موارد خاص | تیرآهن، میلگرد، ورق‌های فلزی، قطعات ماشین، ابزارها، ریل‌ها، بدنه خودرو | قابلمه، بشقاب، قاشق و چنگال، تخت بیمارستانی، ابزار جراحی، شیر آب، دوش، تجهیزات فرآوری مواد غذایی |
انواع استنلس استیل
بسته به نوع آلیاژهای موجود، ورق های استنلس استیل خاصیت مکانیکی و شکل پذیری متفاوتی دارند. همانطور که گفته شد، هر چه میزان کربن به کار رفته در آنها بیشتر باشد، سختی آن نیز زیادتر خواهد بود.
ورق استنلس استیل سری 400
عناصر اصلی در آلیاژ ورق استیل سری 400، کروم و مولبیدن (MO) هستند. از این ورق، معمولا در ساخت وسایل روزمره استفاده می شود. مهمترین خواص این نوع ورق استیل، جوش پذیری بالا، مقاومت به خوردگی، ضد زنگ بودن و همچنین خاصیت مغناطیسی است. ورق استنلس استیل سری 400 گریدهای 410، 420، 430 و همچنین 446 دارد.
- ورق استنلس استیل 405 دارای ترکیبات مخصوص برای جوشکاری است.
- ورق استنلس استیل 408 از مقاومت بالایی در برابر حرارت برخوردار است، اما در برابر خوردگی ضعیف عمل می کند.
- ورق استنلس استیل 409 معمولا برای ساخت اگزوز خودرو استفاده می شود.
- ورق استنلس استیل 410 در برابر سایش مقاوم تر است.
- از استیل 420 برای ساخت قاشق و چنگال استفاده می شود.
- گرید 430 عمدتا در دکوراسیون و تزئینات منزل کاربرد دارد.
- ورق استنلس استیل 446 برای استفاده در پروژه هایی با درجه حرارت بالا، گزینه مناسبی است.
ورق استنلس استیل سری 300
ورق استنلس استیل سری 300، رایج ترین فولاد ضدزنگ استیل بوده و دارای انواع گریدهای 303، 304، ،316 ،321 و 347 است. بین تمام این گریدها، 304 به عنوان پرمصرف ترین ورق در بازار شناخته می شود و دارای خواصی مانند مقاومت به خوردگی، قابلیت جوشکاری، انعطاف پذیری و غیر مغناطیسی است.
از مشخصات انواع ورق استنلس استیل سری 300 می توان به موارد زیر اشاره کرد:
ورق استنلس استیل 301: قابلیت شکل پذیری، انعطاف پذیری، جوشکاری و مقاومت سایشی بالایی دارد.
ورق استنلس استیل 302: به دلیل داشتن کربن اضافه، نسبت به ورق 304 مقاوم تر است.
ورق استنلس استیل 303: به خاطر داشتن گوگرد و فسفر اضافه، نسبت به ورق استیل 304، قابلیت شکل پذیری بهتری دارد.
ورق استنلس استیل 309: در مقایسه با ورق استیل گرید 304 از مقاومت حرارتی بهتری برخوردار است.
ورق استنلس استیل 316: به دلیل داشتن آلیاژ مولیبدن، در صنایع غذایی و فرآورده های دارویی بسیار پرکاربرد است. همچنین به خاطر مقاومت بالا در برابر خوردگی در مقایسه با ورق 304، در صنایع دریایی بیشتر مورد استفاده قرار می گیرد. این ورق در صنایع ساعت سازی هم کاربردهای زیادی دارد. از ورق استنلس استیل 316 به دلیل تحمل گرمای 2000 درجه فارنهایت، در ساخت آستر دودکش ها نیز استفاده می شود.
ورق استنلس استیل 317: از فولاد ضد زنگ ساخته شده و به دلیل داشتن مقداری مولیبدن، در برابر آسیب مواد شیمیایی، مقاوم است. این ورق، همچنین از استحکام کششی بالا و تحمل تنش عالی برخوردار است.
ورق استنلس 321: از نظر کارایی و خاصیت، مشابه ورق 304 است و به دلیل افزودن تیتانیوم به آن در زمان جوشکاری، خطر پوسیدگی جوش در آن، بسیار کمتر است.
امروزه، ورق استنلس استیل به عنوان رایج ترین فولاد ضد زنگ، کاربردهای فراوانی در صنعت دارد. شاید تا به حال دقت نکرده باشید که بسیاری از اشیایی که در طول روز از آنها استفاده می کنیم، از فولاد استنلس استیل ساخته شده اند.
تفاوت های استیل 304 و 420 که مهم ترین ورق های استیلی هستند، از نظر حداکثر دمای قابل تحمل، کاربرد، ترکیبات، ویژگی ها و سختی هرکدام بررسی می شود.
ویژگی های ورق استنلس استیل
به صورت کلی ورق های استیل قابلیت بازیافت دارند. اما از مهم ترین ویژگی های این محصول، می توان موارد زیر را نام برد:
- ظاهر زیبا
- مقاوم در برابر خوردگی
- قابلیت جوشکاری
- ضدزنگ بودن
- قابلیت بازیافت
- عمر مفید و طولانی
کاربردهای ورق استنلس استیل
یکی از مهم ترین خاصیت های ورق استنلس استیل، قابلیت بازیافت پذیری به صورت نامحدود است که آن را به فلزی پرطرفدار تبدیل می کند. این ورق، کاربردهای گوناگونی در صنایع مختلف دارد، از جمله:
- صنایع غذایی
- صنایع پتروشیمی
- ساخت بدنه خودرو، هواپیما و کامیون
- ساخت لوازم خانگی
- ساخت بدنه، پوشش و سقف آسانسور
- ساخت قطعات بزرگ در کشتی سازی
تولیدکنندگان ورق استیل
ورق استنلس استیل در کشور ما تولید نمی شود و معمولا از کشورهایی مانند آلمان، فرانسه، اوکراین، تایوان، چین و ژاپن وارد می شود.
تفاوت فولاد آلیاژی با فولاد ساده کربنی
به صورت کلی، فولادها به دو دسته فولاد ساده و فولاد ضد زنگ تقسیم می شوند. فولاد ساده کربنی دارای عناصر محدودی مثل سیلسیم، گوگرد، فسفر و منگنز است. برای آن که خاصیت ضد زنگی به آن ببخشند، مقداری کروم به آن اضافه می کنند که باعث افزایش مقاومت آن نیز می شود.
در جدول زیر می توانید موارد استفاده از فولاد ساده آلیاژی را به همراه درصد عنصری که به آن اضافه می شود، ببینید.
| ردیف | نوع فولاد ساده کربنی | درصد کربنی | موارد استفاده |
|---|---|---|---|
| 1 | نرم | کمتر از 0.15 | میخ، پرچ، لوله |
| 2 | کم کربن | 1.5 تا 0.3 | تیرآهن، میلگرد، چرخ دنده |
| 3 | با کربن متوسط | 0.3 تا 0.6 | شفت، میل لنگ، فنر |
| 4 | پر کربن | 0.6 به بالا | اره، آچار، مته، پیچ گوشتی |
با توجه به موارد گفته شده، ورق استنلس استیل یکی از پرکاربردترین مواد اولیه در صنایع مختلف است که از مهم ترین ویژگی های آن می توان به سطح صاف و صیقلی، ظاهر براق و زیبا و همچنین ضد زنگ بودن آن اشاره داشت. این نوع ورق در گریدهای مختلف، تولید و روانه بازار می شود که هر کدام، در صنایع مختلفی کاربرد دارند.
علاوه بر اطلاع از روند تغییرات قیمت ورق، می توانید در سایت اصفهان آهن از آخرین تغییرات قیمت آهن در روزهای اخیر و یا حتی چندین ماه گذشته مطلع شوید تا بتوانید خرید مطمئنی را تجربه کنید.