لوله مانیسمان چیست؛ کاربرد، ویژگی و انواع آن
دسترسی سریع به محتوای این مطلب
آهن‌آلات و انواع محصولات فولادی در انواع متعددی تولید می‌شوند. هر محصول فولادی، خصوصیات و ویژگی‌هایی دارد و برای قسمت خاصی از صنعت، مفیدتر است. مثلاً بخشی از محصولات فولادی در ساختمان‌سازی کاربرد دارند و برخی دیگر در صنایع نفت، گاز و پتروشیمی. لوله‌های بدون درز (مانیسمان) نیز جزئی از محصولات فولادی هستند که کاربردها و ویژگی‌های خاص خودشان را دارند. در این مقاله، تلاش می‌کنیم که چیستی لوله مانیسمان، مراحل ساخت آن، کاربردها و همچنین ویژگی‌هایش را بررسی کنیم. بنابراین؛ تا انتهای مقاله همراه ما باشید.
فایل صوتی مطلب
پیشنهاد ما به شما این است که برای آشنایی بیشتر با انواع لوله، لینک زیر را دنبال کنید:
لوله مانیسمان چیست و چرا به این اسم معروف شده است؟
لوله‌های فلزی در دو شکل کلی تولید می‌شوند؛ یعنی هر لوله‌ای که فلزی باشد، به یکی از دو شکل زیر تولید شده است:
- لوله‌های درزدار که با انواع جوش مستقیم یا مارپیچ، شکل می‌گیرند.
- لوله‌های بدون درز یا مانیسمان.
همان طور که از اسم این دو محصول به خوبی برمی‌آید، تفاوت اساسی لوله‌های فلزی در نحوه‌ی ساخت آن‌هاست. اهل صنعت می‌دانند، حتی اگر فرآیند جوشکاری در لوله های درزدار با دقت انجام شود و جوش لوله بسیار مستحکم باشد، بازهم مشکلاتی مانند ترک خوردن یا آسیب به لوله از قسمت‌های جوشکاری شده آغاز می‌شود. این یعنی یک لوله درزدار در بهترین حالت ممکن، باز هم به اندازه یک لوله‌ی بدون درز قدرت و استحکام ندارد.
مشخصات لوله مانیسمان چیست؟
لوله‌های مانیسمان با استانداردها و گواهی‌های متعددی تولید می‌شوند؛ هر محصول باید بر اساس استانداردهای ادعاشده توسط کارخانه، تولید شده‌باشد؛ در غیر این صورت، یک محصول دقیق نیست.
دو استاندارد زیر، معمولاً برای ساخت لوله‌های بدون درز فلزی استفاده می‌شود:
- برای لوله‌های فولادی از استاندارد ASME B36.10
- برای لوله‌های استیلی از استاندارد ASME B36.19
ارائه‌دهندگان این استانداردها، برای هر کدام از ویژگی‌های یک لوله‌ی بدون درز، مانند قطر، ضخامت و طول، بازه‌ی خاصی را مشخص کرده‌اند؛ کارخانه‌هایی که ادعا می‌کنند محصولات خود را بر اساس این استانداردها به بازار عرضه می‌کنند، حتماً باید لوله را در بازه‌ها و ابعاد از‌پیش‌تعیین‌شده، تولید کنند.
لوله‌های مانیسمان در چه ابعادی تولید می‌شوند؟
ابعاد لوله‌های مانیسمان، تابعی از ضخامت یا رده‌ی این محصولات است. لوله‌های بدون درز، در رده‌های متعددی تولید و روانه‌ی بازار می‌شوند. ممکن است از خود بپرسید که لوله‌های مانیسمان، چگونه ردهبندی می‌شوند. سه روش زیر، برای ردهبندی لوله‌های مانیسمان به‌کار می‌روند:
- روش اول: مطابق با استاندارد ANSI B36 APL5L، لوله‌های مانیسمان با توجه به ضخامت خود، رده‌ندی می‌شوند.
- روش دوم: مطابق با استاندارد ANSI که از یک فرمول کلی حاصل می‌شود، لوله‌های بدون درز فولادی در هشت دسته‌بندی قرار می‌گیرند.
- روش سوم: مطابق با وزن کلی، لوله‌ها به سه گروه STD (استاندارد)، XS (سنگین) و XXS (فوق سنگین) تقسیم می‌شوند.
لوله‌های مانیسمان در شاخه‌های 6 و 12 متری تولید می‌شوند و حدود قطر آن‌ها بین 1.2 تا 36 میلی‌متر متغیر است. همچنین دانستن این نکته هم خالی از لطف نیست که وزن این لوله‌ها متناسب با طول، قطر و ضخامت، متغیر خواهد بود.
انواع لوله مانیسمان
انواع رایج لوله‌ی مانیسمان به شرح زیر است:
- رده 20:
این نوع از لوله، ضخامتی در حدود 2 تا 6 میلی‌متر و سایزی حدود یک تا دوازده اینچ دارد؛ همچنین وزن آن بر اساس مشخصات دیگرش تا حدود 300 کیلوگرم متغیر است.
- رده 40:
این نوع از لوله‌ی مانیسمان نیز سایزی از حدود 1 تا 12 اینچ و ضخامتی در بازه‌ی 2 تا 10 میلی‌متر خواهد داشت. وزن این محصول در برخی موارد تا 500 کیلوگرم هم می‌رسد.
- رده 60:
این لوله، مانند سایر انواع لوله، بدون درز نیست و تقاضا برای آن کم است. این رده، معمولاً در بازه‌ی قطر 8 تا 24 اینچ تولید و عرضه می‌شود؛ وزن آن نیز بر اساس قطر در ضخامت، متفاوت خواهد بود.
- رده 80:
این محصول، در ضخامتی بین 3 تا 9 میلی‌متر و وزنی حدود 9 تا 150 کیلوگرم به بازار عرضه می‌شود. همچنین گفتنی است که از نظر سایز، بسیار متنوع است.
- رده 120:
وزن این محصول، در مقایسه با ضخامت زیاد آن تا حدود 700 کیلوگرم هم می‌رسد و سایز و ابعادش بر اساس درخواست مشتریان، متعدد است.
- رده 160:
بالاترین رده‌ی لوله‌های مانیسمان است که با وزنی بسیار زیادتر از رده‌های دیگر به بازار عرضه می‌شود. این لوله در صنایع خاصی کاربرد دارد.
همان طور که می‌دانید، لوله‌ها انواع مختلفی دارند و هر کدام در صنایع مختلف، دارای کاربردهای متفاوتی هستند؛ برای این که بتوانید از هزینه‌های اضافی برای ساختمان جلوگیری کنید، لازم است مزایا و معایب انواع لوله را بشناسید تا خرید مطمئن‌تری داشته باشید.
کاربردهای لوله مانیسمان چیست؟
لوله‌های بدون درز، نسبت به لوله‌های درزدار، مقاومت بیشتری دارند و استحکامشان در برابر انواع نیروهای خارجی بسیار مطلوب‌تر است. لوله‌های بدون درز، معمولاً در صنایعی به‌کار می‌روند که نحوه‌ی اتصال آن‌ها خیلی دشوار باشد. نکته اینجاست که این لوله‌ها کاملاً مقاوم بوده و هیچ آسیبی هنگام اتصال، نمی‌بینند. موارد زیر، مهم‌ترین کاربردهای لوله‌های بدون درز هستند:
- خط‌های استخراج و انتقال نفت و گاز، صنایع پالایشگاهی و شرکت‌های پتروشیمی.
- مبدل‌های حرارتی و گرمایی.
- عایق کردن کابل‌های فشار قوی برق و سایر کاربردها در نیروگاه‌های تولید انرژی.
- آبرسانی صنعتی و آبرسانی برای امور کشاورزی.
با دنبال‌کردن لینک «قیمت لوله مانیسمان» به نرخ‌های دقیق و به‌روز انواع لوله‌های بدون درز، دسترسی خواهید داشت.
لوله مانیسمان چگونه تولید می‌شود؟
فرآیند تولید لوله‌های درزدار، بسیار ساده است؛ ورق‌های فلزی در سایزهای متفاوتی بُرش داده‌می‌شوند و پس از استوانه‌شدن، جوشکاری می‌شوند.
سوال اینجاست که لوله‌های بدون درز، چگونه ساخته می‌شوند؟ لوله‌های مانیسمان با تکنیک «بیرون‌آمدگی» یا Extruding تولید می‌شوند.
گام اول: آماده سازی مواد اولیه
برعکس لوله‌ی درزدار که با ورق فولادی تولید می‌شود، لوله‌های بدون درز، از دو ماده‌ی اولیه‌ی زیر ساخته می‌شوند:
- شمش فولادی.
- مقاطع چهارگوش فولادی.
در اولین مرحله، شمش یا مقاطع چهارگوش باید وارد کارخانه شوند. البته تولیدکننده، علاوه بر وارد کردن مواد اولیه، باید درباره‌ی میزان ضخامت و سایر مشخصات ظاهری لوله‌های بدون درز هم تصمیم بگیرد و استاندارد دلخواه خود را انتخاب کند؛ یعنی مشخص کند که قصد دارد لوله‌ی خود را در چه سایز و ابعادی تولید کند؟
گام دوم: برش و گرمادهی شمش
شمش، وارد خط تولید می‌شود و در سایزهای مخصوصی بُرش می‌خورد؛ سپس کوره‌های قوسی، فرآیند گرم‌کردن شمش‌ها را آغاز می‌کنند.
نکته اینجاست که شمش‌ها باید آنقدر حرارت ببینند که نرم شوند و امکان شکل‌دهی به آن‌ها فراهم شود. در این مرحله، از فرآیند سُنبه‌کاری چرخشی استفاده می‌شود تا شمش، شکل و شمایل یک لوله را به خود بگیرد و فرآیند تولید، تقریباً تکمیل شود.
مرحله سوم: تاب‌گیری و قسمت‌های پایانی
پس از سُنبه‌کاری، نوبت به تاب‌گیری و تنظیم سر و ته شمش می‌رسد. در این بخش، شمش، کم‌کم شکل و شمایل لوله به خود گرفته است و فقط لازم است تولیدکنندگان، کارهای پایانی را روی آن انجام دهند.
در این مرحله، ممکن است به دلخواه و سفارش مشتری، لوله به سایزها و ابعاد متعددی تبدیل شود و به مرحله‌ی نهایی، هدایت شود.
مرحله نهایی: تکمیل تولید و بسته‌بندی
لوله‌های تولیدشده به مرحله‌ی تست و بازرسی می‌روند. در مرحله‌ی تست، ضایعات و محصولات بی‌کیفیت، از رده خارج می‌شوند و سایر لوله‌های با کیفیت، در سایزها و ابعاد متعددی بسته‌بندی می‌شوند.
نکته‌ی پایانی: با گذر زمان و پیشرفت صنعت فولادسازی، روش‌های دیگری هم برای تولید لوله‌ی بدون درز، کشف شده‌است؛ مثلاً با روش ریخته‌گریِ گریز از مرکز یا روش ریخته‌گریِ پاششی هم لوله‌های مانیسمان باکیفیتی تولید می‌شود.
برای آشنایی دقیق و علمی با فرآیند تولید این لوله، مقاله‌ی «فرآیند تولید لوله بدون درز (مانیسمان)» را مطالعه کنید.
لوله‌های مانیسمان در کنار لوله‌های درزدار، جزو محصولات فولادی پُرکاربرد قرار می‌گیرند. این لوله‌ها در صنایع گوناگونی مانند پتروشیمی، نیروگاه‌ها و انواع آبرسانی کاربرد دارند و برای رفع نیاز مشتری، در ابعاد متعددی عرضه می‌شوند. لوله‌های مانیسمان، فرآیند تولید نسبتاً پیچیده‌ای دارند که در این مقاله، ما به صورت خلاصه آن را بررسی کردیم. البته همانطور که به خوبی می‌دانید، فرآیند تولید این محصول فولادی، بسیار حساس‌تر و جزئی‌تر از این حرف‌هاست. اگر سؤال یا انتقادی در این زمینه دارید، در بخش نظرات برای ما ارسال کنید.
همچنین، علاوه بر اطلاع از روند تغییرات قیمت انواع لوله‌ها، می‌توانید از آخرین تغییرات قیمت آهن در سایت، مطلع شوید.
سلام
لوله مانیسمانی که معرفی کردید برای گلخانه هم مناسبه؟
سلام
بله لوله مانیسمان برای ساخت گلخانه هم گزینه خوبیه حتی می توانید از لوله گالوانیزه هم استفاده کنید.