فلزات پرکاربرد در ساختمان سازی
دسترسی سریع به محتوای این مطلب
در سال های دور، معمولا فلزات جایگاه خاصی در ساخت یک سازه نداشتند و اکثر ساختمان ها با کاه گل، خشت یا سنگ ساخته می شدند. اما در دنیای مدرن امروز، استفاده از فلزات پرکاربرد در ساختمان سازی امری ضروری است و بدون وجود این مواد، نمی توان هیچ بنایی ساخت. در این مقاله از دانشنامه اصفهان آهن قصد داریم به بررسی فلزات پرکاربرد در ساختمان سازی بپردازیم. پس تا انتها همراه ما باشید.
فایل صوتی این مطلب
ویدئو فلزات پرکاربرد در ساختمان سازی
در این ویدئو، به معرفی فلزات پرکاربرد در ساختمان سازی می پردازیم. اگر فرصت کافی برای خواندن این متن را ندارید، می توانید ویدئوی زیر را مشاهده کنید:
فلزات و نگاهی گذرا به تاریخچه آن ها
اگرچه شواهد باستان شناسی نشان می دهد که استفاده از آهن به 5000 سال پیش از میلاد مسیح باز می گردد؛ اما به طور رسمی، دوره زمانی که به عصر آهن مشهور است، 600 تا 1200 سال پیش از میلاد است.
استفاده اولیه از فلزات برای ساخت تسلیحات جنگی به همان زمان عصر آهن باز می گردد. سال ها بعدهمچنین در قرن 19 میلادی و به دلیل گسترش حمل و نقل و تقاضا برای ریل آهن، استفاده از فلزات رواج بیشتری پیدا کرد.
چرا استفاده از فلزات در ساختمان سازی ضروری است؟
فلزات انواع مختلفی دارند و هر کدام دارای خواص ویژه‌ای هستند؛ البته در برخی موارد، خواص مشترکی دارند. فلزات از مقاومت بالایی برخوردارند و همین موضوع باعث شده تا استفاده از آن ها در ساختمان سازی، امری مهم و ضروری باشد.
علاوه بر مقاومت بالا، قابلیت شکل پذیری، فلزات را به متریالی ایده‌آل برای کاربردهای مختلف تبدیل کرده است. فلزات به صورت خالص قابل استفاده نیستند؛ اما از ترکیب آلیاژ آن ها در موارد مختلفی استفاده می شود.
معرفی انواع مختلف فلزات پرکاربرد در ساختمان سازی
در ادامه به معرفی فلزات پرکاربرد در ساختمان سازی می پردازیم و ویژگی های هر یک را مورد بررسی قرار می دهیم.
فولاد
فولاد محبوب ترین و پرکاربردترین فلز در صنعت ساختمان است. از مهم ترین ویژگی های فولاد می توان به یک مورد اشاره کرد؛ این ماده 100 درصد قابل بازیافت است و همین مسئله آن را به گزینه‌ای سازگار با محیط زیست تبدیل کرده است.
فولاد در تعداد زیادی از پروژه های ساختمانی، مانند صفحات عرشه، خانه های فلزی، ساختمان های آموزشی، آسمان خراش ها، بیمارستان ها و ساختمان های تجاری یافت می شود.
آلومینیوم
آلومینیوم فلزی است که در سال 1824 توسط یک شیمیدان دانمارکی معرفی شد. در آن زمان به عنوان یک فلز گرانبها شناخته می شد. آلومینیوم دارای ارزش بالایی است و به صورت خالص یافت می شود. خصوصیات فیزیکی آلومینیوم، آن را به ماده ای مناسب برای پروژه های ساختمانی تبدیل کرده است.
نماد آلومینیوم AI و عدد اتمی آن 13 است. درجات آلومینیوم هرکدام کاربردهای مختلفی دارند و در صنایع متفاوتی مورد استفاده قرار می گیرند. از مهم ترین ویژگی های این عنصر می توان به دوام بالا و وزن پایین اشاره کرد.
آلومینیوم در ساخت خانه، تلفن های همراه، سیستم های کامیپوتری و ساخت انواع لوازم خانگی مانند یخچال و اجاق گاز کاربرد دارد. علاوه بر این، معمولا در درها، قاب پنجره ها، پوشش سقف، سیستم های تهویه مطبوع، پل ها و موارد دیگر نیز استفاده می شود.
تیتانیوم
تیتانیوم یکی دیگر از فلزات سبک و بسیار بادوام است که در صنعت ساخت و ساز، مورد استفاده قرار می گیرد. به دلیل مهم ترین ویژگی تیتانیوم یعنی مقاومت بالا در برابر خوردگی، از این فلز بیشتر در سیستم های گرمایشی و سرمایشی استفاده می شود. ضمنا این ماده در لوله ها، سقف و حتی برخی از سیستم های امنیتی هم کارایی دارد.
مس
مس قدیمی ترین فلز شناخته شده توسط بشر است که هنوز در صنعت ساختمان استفاده می شود. جالب است بدانید که قدمت استفاده از مس، به 5100 سال قبل از میلاد باز می گردد.
مهم ترین ویژگی های این فلز یعنی، رسانایی، مقاومت در برابر خوردگی، دوام، انعطاف پذیری و خواص ضد باکتریایی، آن را به ماده ای پرکاربرد تبدیل کرده است. در صنعت ساخت و ساز، فلز مس اغلب برای سیم‌کشی برق، سیستم های گرمایشی، سقف سازی، ساخت لوله و غیره استفاده می شود.
برنج
برنج از نظر ظاهری طلایی رنگ است؛ اما در رنگ های دیگر مانند سفید نقره‌ای هم دیده می شود. اگر درصد بالایی از مس در این ماده وجود داشته باشد، رنگ آن بیشتر طلایی به نظر می‌‌رسد. این در حالی است که اگر مقدار روی موجود در برنج بیشتر باشد، معمولا نقره‌ای رنگ به نظر می رسد. ممکن است در نگاه اول برای بسیاری از افراد، برنج، برنز و مس شبیه به هم باشند؛ اما هر کدام از این فلزات کاربردهای متفاوتی دارند.
برنج فلزی است که اغلب در دکوراسیون استفاده می شود. به عنوان مثال، این فلز را در دستگیره های درب برنجی، قفل، چرخ دنده، یاتاقان، آلات موسیقی مانند شیپور، توبا و ترومبون می‌توان دید.
فولاد نرم
فولاد نرم، نوعی فولاد است که از مقدار کمی کربن تشکیل شده است. مقدار کربن موجود در فولاد نرم حدود 0.30٪ تا 2.0٪ است. از آن جایی که این فولاد دارای کربن کمتری است، بیشتر از سایر فولادها قابل پردازش، جوش و خمکاری است.
فولاد نرم را می توان در موارد مختلفی مانند دکوراسیون، اتومبیل و مبلمان مشاهده کرد. حتی در صنعت ساخت و ساز فولاد نرم را به کار برد.
معایب و مزایای سازه های فلزی
از مهم ترین مزایای سازه های فلزی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- ساختمان های اسکلت فلزی از وزن کمتری در هر متر مربع زیربنا برخوردارند.
- سازه های فلزی دوام بالایی دارند و می توانند در مقابل نیرو‌های خارجی مانند زلزله، باد و طوفان مقاومت کنند.
- یک سازه فولادی، اگر به خوبی نگهداری شود، تا سال های سال می تواند دوام داشته باشد.
- به طور کلی، می توان گفت که ستون های فولادی، فضای کمتری اشغال می کنند و از جنبه های مختلف مانند نکات معماری و کاهش بار مرده، مناسب تر هستند.
معایب سازه های فلزی
اما سازه های فلزی در کنار مزیت های خود، عیب هایی هم دارند. از جمله معایب ساختمان فلزی می توان به موارد زیر اشاره کرد.
- به این دلیل که آلیاژهای آهن در سازه های فولادی استفاده می شوند، احتمال خوردگی زیاد است.
- ارتعاش در سازه های فلزی به دلیل وزن کمتر سازه، نسبت به سازه های بتنی بیشتر است.
- مقاومت در برابر آتش‌سوزی در سازه های فولادی کمتر است. وقتی دمای فولاد از حدی بالاتر برود، مقاومت آن کاهش پیدا می‌کند.
- هزینه بالای و استفاده از رنگ های ضدزنگ و پوشش ضد حریق، یکی دیگر از معایب سازه های فولادی است.
- با افزایش طول ستون های فولادی، احتمال کمانش افزایش می یابد و این یکی دیگر از معایب و نگرانی های رایج در مورد سازه های فولادی است.
فلزات پرکاربرد در ساختمان سازی شامل چه مواردی است؟
در ادامه به معرفی مهم ترین آهن آلاتی می پردازیم که از آن ها در حوزه ساخت و ساز استفاده می شود؛ مواردی همچون میلگرد، تیرآهن و … . برای آشنایی بیشتر با هر یک، در ادامه همراه ما باشید.
میلگرد
میلگرد، میله‌ای فولادی با سطح مقطع گرد است. این محصول در سایزهای مختلف و توسط کارخانه های مختلف تولید می شود. میلگردها دارای گریدهای مختلفی هستند. یکی از دسته های این محصول، میلگرد ساده یا A1 است که سطحی صاف و صیقلی دارد. این محصول از فلزات پرکاربرد در ساختمان سازی نیست و بیشتر در سایر صنایع استفاده می شود.
نمونه دیگری از انواع میلگرد، دسته آجدار این محصول است که در گریدهای A2 تا A4 دسته بندی می شود. از بین ای موارد، میلگرد آجدار گرید A3 از فلزات پرکاربرد در ساختمان سازی است. این محصول برای مسلح سازی بتن و افزایش مقاومت و استحکام آن کاربرد دارد.
کاربرد اصلی میلگردها در ستون های بتنی و شناژ سازه است. در اصل، نقص مقاومت پایین ساختمان های بتنی و شکننده بودن این ماده با آمارتوربندی داخل آن و به کمک میلگرد برطرف می شود. به همین دلیل، قیمت میلگرد در هزینه ساخت و ساز بسیار موثر است.
تیرآهن
تیرآهن یکی از مهم ترین و پرکاربردترین پروفیل های ساختمانی است که در چند نوع مختلف تولید و روانه بازار می شود. تیرآهن از لحاظ شکل ظاهری معمولا به شکل حروف I و H انگلیسی است. تیرآهن هاش، لانه زنبوری و تیرآهن IPE از مهم ترین انواع تیرآهن هستند.
هر یک از این موارد، ویژگی های خاصی دارند. تیرها از دو بخش جان و بال تشکیل شده اند. اندازه این بخش ها و حالت ظاهری آن ها در انواع مختلف تیرآهن متفاوت است. به همین دلیل، یکی از راه های تشخیص مدل تیرآهن، شکل ظاهری آن است.
تیرآهن در بخش های مختلفی از ساختمان به کار می رود. به همین دلیل، قیمت تیرآهن می تواند هزینه تمام شده پروژه را تغییر دهد. برای خرید این محصول، می توانید از محصولات تولیدی از کارخانه های مختلف سفارش خود را ثبت کنید. در بین تولیدکنندگان مختلف، ذوب آهن اصفهان محصولات با کیفیتی را تولید می کند. این شرکت با رعایت استانداردهای ملی و بین المللی، محصولی را تولید می کند که قابلیت صادرات به کشورهای مختلف را دارد.
ورق های فولادی
ورق های فولادی در انواع مختلفی به تولید می رسند و در صنایع مختلف قابل استفاده هستند. ورق سیاه، ورق گالوانیزه، ورق رنگی، ورق روغنی و ورق اسیدشویی از انواع مختلف این محصولات هستند. هر یک از این موارد کاربرد خاص خود را دارند.
همه این ورق ها به شکل مسطح و از طریق نورد گرم یا سرد فولاد یا بیلت تولید می‌شود و در نهایت به شکل رول به بازار عرضه می گردد. ورق سیاه و ورق گالوانیزه، از معروف ترین ورق های نورد گرم هستند که در گریدهای مختلف تولید می شوند و از فلزات پرکاربرد در ساختمان سازی هستند.
موارد استفاده ورق فولادی در ساختمان سازی نسبت به میلگرد یا تیرآهن کمتر است. به همین دلیل، قیمت ورق کمتر در هزینه پروژه موثر است. از این مقطع بیشتر برای مقاوم سازی بخش های مختلف بنا همچون ستون ها و سقف استفاده می شود.
قوطی و پروفیل
قوطی ها از فلزات پرکاربرد در ساختمان سازی هستند. سطح مقطع آن‌ها به صورت مربع یا مستطیل توخالی است. این محصولات با توجه به جنس، ابعاد و ضخامت، کاربردهای گوناگونی دارند. قوطی هایی که سایز بزرگی دارند، عموما در ستون سازه های فولادی به کار می‌روند. این در حالی است که قوطی فولادی در سایزهای کوچک تر برای ساخت میزهای غذاخوری و درب و پنجره فولادی استفاده می‌شوند.
بنابراین در زمان خرید قوطی، باید به سایز محصول و تناسب آن با کاربری مد نظر دقت داشته باشید. برای ثبت سفارش این محصول، ابتدا قیمت قوطی و پروفیل را از منابع معتبری مثل سایت اصفهان آهن چک کنید. پس از آن، امکان ثبت سفارش آنلاین برای شما فراهم است.
نبشی و ناودانی
نبشی یکی دیگر از فلزات پرکاربرد در ساختمان سازی است. شکل ظاهری نبشی ها شبیه به حرف انگلیسی L است. این پروفیل فولادی به دو شکل، با ضلع مساوی و ضلع نامساوی تولید می‌شود.
ضلع مساوی این محصول، اغلب در صنعت ساخت و ساز مورد استفاده قرار می گیرد. این در حالی است که نبشی با ضلع های نامساوی اغلب کاربردهای صنعتی مانند دکل برق دارد. ناودانی ها نیز از مقاطعی هستند که معمولا در پله های اضطراری، سوله ها و بخش های مختلف سازه های فولادی استفاده می شود.
به طور کلی، همه این پروفیل ها در ساختمان نقش مهمی دارند و از فلزات پرکاربرد در ساختمان سازی هستند. به همین دلیل اطلاع از قیمت نبشی و ناودانی برای مجریان پروژه اهمیت دارد.
در این مطلب به معرفی فلزات پرکاربرد در ساختمان سازی اشاره کردیم. فلزات در مقایسه با سایر مصالح ساختمانی موجود در بازار، مستحکم تر، ارزان تر و متنوع تر هستند. ضمنا به دلیل قابلیت بازیافت، به نوعی با محیط زیست سازگارند. با استفاده از فلزات، به راحتی می توانید همان چیزی را که می خواهید، بسازید؛ آن هم در زمانی کوتاه و با هزینه کمتر.
طیف گسترده‌ای از فلزات در ساخت و ساز استفاده می‌شود؛ اما آلومینیوم، فولاد ضد زنگ، مس، برنج و فولاد از رایج ترین آن ها هستند. در پایان، اگر تجربه‌ای در این زمینه دارید، در بخش ارسال نظرات برای ما و همراهان اصفهان آهن یادداشت کنید.
سلام ممنون بابت اشتراک این مطلب به پر مصرف ترین فلزات صنعتی در ساختمان پیچ مهر و پروفیل زد رو هم میتونید اضافه کنید.
خیلی ناقصه کاش کامل ترش کنید.
مثلا چی بهش اضافه کنن که کامل تر بشه؟
خداقوت به تیم شما. دانشنامه خیلی خوبی دارید. من سال هاست ساخت و ساز انجام میدم. آخرین بار یه ظرفیت میلگرد ازتون خریدم که نسبت به قیمت های بازار، خیلی خوب بود.
بسيار عالي است
ممنون از نگاه زیباتون