تفاوت ورق آلوزینک و گالوانیزه

زمان مطالعه: 6 دقیقه

فولاد و آهن در برابر اُکسید آهن مقاومت بسیار کمی دارند؛ خوردگی، زنگ‌زدگی و فرسایش، مسائلی جدانشدنی از وسایل و محصولات فولادی هستند. به سبب این مشکلات، کارشناسان عرصه‌ی فولاد، تدابیر و راهکارهای متعددی را در پیش گرفته‌اند تا فولاد و محصولات فولادی را در برابر خوردگی، مقاوم کنند. ورق گالوانیزه و ورق آلوزینک، محصول این تدبیرها هستند؛ در این مقاله قصد داریم به تفاوت ورق آلوزینک و گالوانیزه بپردازیم.

فایل صوتی مطلب

ورق‌های فولادی و اکسید آهن

اُکسید آهن یکی از مخرب‌ترین عناصر برای آهن‌آلات هستند؛ فولاد با قرار گرفتن در محیط‌های مرطوب، به سرعت فرسوده می‌شود و مقاومت خود را از دست می‌دهد.

ورق‌های فولادی برای مقاوم‌تر شدن و افزایش استحکام در برابر اُکسید آهن، با عناصر فلزی گوناگونی پوشش‌دهی می‌شوند؛ به عنوان نمونه، ورق گالوانیزه با عنصر فلزی روی پوشیده می‌شود. فلز روی، فولاد را در برابر پوسیدگی مقاوم‌تر می‌کند و باعث افزایش عمر فولاد می‌شود.

ورق آلوزینک چیست؟

ورق آلوزینک، یکی از انواع ورق‌های فولادی آلیاژی است که با خواص و مشخصه‌های فنی متفاوتی تولید و عرضه می‌شود؛ ورق آلوزینک با نام‌های دیگری مانند «گالوانوم» و «زینکالوم» نیز شناخته می‌شود. ورق آلوزینک، در واقع یک فلز گالوانیزه است؛ چرا که با عنصر «روی» پوشش‌دهی شده است.

البته فرآیند ساخت این ورق به پوشش‌دهی با روی محدود نمی‌شود. در ساخت ورق آلوزینک، سه عنصر زیر به کار می‌روند تا در نهایت، یک محصول آلیاژی تولید شود:

• 55 درصد فلز آلومینیوم
• 4 درصد فلز روی
• 6 درصد عنصر سیلیکون

ویژگی‌های ورق آلوزینک

برجسته‌ترین ویژگی ورق آلوزینک، مقاومت مثال‌زدنی در برابر زنگ‌زدگی و اُکسید آهن است.علاوه بر این، قابلیت جوش‌کاری بالا، انعطاف‌پذیری مناسب و قابلیت رنگ‌آمیزی خوب، از دیگر ویژگی‌های این ورق فولادی است.

درباره‌ی مقاومت ورق آلوزینک علیه خوردگی باید بگوییم که فلز آلومینیوم، مهم‌ترین نقش را ایفا می‌کند؛ چرا  که پس از مدتی فلز روی، قدرت و استحکام خود را از دست می‌دهد و سست می‌‌شود؛ اما همچنان آلومینیوم از خوردگی و آسیب‌دیدن ورق جلوگیری می‌کند.

ورق آلوزینک چه مزایایی دارد؟

ورق‌های آلوزینک، بر اساس مشخصه‌های فنی خاص‌شان، مزایای بسیاری دارند. این ورق‌ها با توجه به ضدزنگ بودن، دوامی بیشتر از سایر ورق‌های فولادی دارند (عمر بالاتر) و به مرور زمان نیز، از هرگونه آسیب در امان هستند. سایر مزایای این ورق‌ها، به شرح زیر است:

• وزن مناسب با توجه به آلیاژ ورق
• انعطاف پذیری مطلوب‌تر نسبت به ورق‌های گالوانیزه
• ابعاد دقیق

ورق آلوزینک چه ابعادی دارد؟

ابعاد و سایزهای ورق آلوزینک نسبت به سایر ورق‌های فولادی، تنوع کمتری دارد. این ورق‌ها معمولاً به صورت شیت و رول به بازار عرضه می‌شوند. مصرف‌کنندگان می‌توانند ابعاد سفارشی خود را به کارخانه‌های تولیدکننده‌ی ورق آلوزینک اعلام کنند تا محصول، مطابق با میل‌شان تولید شود.

ابعاد تقریبی ورق‌های آلوزینک موجود در بازار، به این شرح است:

• ضخامت ورق آلوزینک: از 0.5 تا 0.8 میلی‌متر
• ابعاد ورق آلوزینک: از 1000 تا 1500 میلی‌متر

کاربردهای ورق آلوزینک

ورق آلوزینک به سبب این که مقاومت بسیار مطلوبی در برابر آب‌خوردگی، رطوبت و دیگر خوردگی‌ها دارد، در قسمت‌هایی که با رطوبت سر و کار زیادی دارند، استفاده می‌شود؛ به عنوان نمونه، از این ورق در سقف سوله‌ها یا سالن‌های صنعتی، بسیار استفاده می‌شود. کاربرد‌های دیگر ورق آلوزینک، عبارتند از:

• تأسیسات مربوط به تهویه‌ی هوا یا کانال‌های خنک‌کننده
• ساخت و تعبیه‌ی انواع اگزوز ماشین
• طراحی و ساخت انواع تانکرهای ذخیره‌ی مایعات
• ساخت انواع آبگرم‌کن
• ساخت تابلوهای برقی در خیابان‌ها
• تولید انواع تابلوهای راهنمایی و رانندگی
• ساخت انواع پروفیل‌های در و پنجره

ورق گالوانیزه چیست؟

ورق گالوانیزه، محصولی بر پایه‌ی ورق‌های فولادی سرد یا گرم است که با روش‌های گوناگونی در برابر اُکسید آهن یا خوردگی‌های احتمالی فولاد، مقاوم شده است.

ورق گالوانیزه، ظاهری برّاق دارد و معمولاً در ابعادی مشخص و محدود به بازار عرضه می‌شود؛ این ورق‌ها بر اساس ویژگی‌های خاص‌شان، در موقعیت‌های مرطوب، کاربرد بیشتری دارند.

ویژگی‌های ورق گالوانیزه

جالب است بدانید که گستره‌ی وسیعی از محصولات فولادی، مانند پروفیل، لوله یا نبشی‌ها از ورق‌های گالوانیزه تولید می‌شوند. ورق‌های گالوانیزه، خاصیت جوش‌پذیری و خمش بسیار مطلوبی دارند؛ در نتیجه، کارکردن با این ورق‌ها بسیار ساده است.

این ورق‌ها با بازرسی‌های چشمیِ معمولی تایید می‌شوند و نیازی به انجام انواع آزمایش برای تشخیص صحّت ورق نیست. سایر ویژگی‌های ورق گالوانیزه به شرح زیر است:

• فولاد گالوانیزه از جهات متعددی بهتر از فولاد ضد زنگ است.
• اگر این ورق‌ها به درستی بارگذاری و نصب شوند، عمرشان تا 70 سال خواهد بود.
• این ورق‌ها با آسیب‌های سطحی، قابلیت ضد زنگی خود را از دست نمی‌دهند.

ورق‌های گالوانیزه و آلوزینک، بسیار به هم شبیه هستند؛ مهم‌ترین شباهت این ورق‌ها نیز، مقاومت در برابر انواع خوردگی و زنگ‌زدگی است. البته فراموش نکنید که تفاوت‌های زیادی هم با یکدیگر دارند. شکل ظاهری، مشخصات فنی، ابعاد، هزینه تولید و قیمت نهایی هر کدام از این ورق‌ ها، از جمله مواردی هستند که ورق گالوانیزه و ورق آلوزینک را از هم متمایز می‌کنند.

ورق گالوانیزه چه مزایایی دارد؟

ورق گالوانیزه از نظر ساخت، مزیت‌ها و ویژگی‌های مثبت متعددی دارد؛ به عنوان نمونه، این ورق‌ها در شرایط مطلوب تا 70 سال عمر می‌کنند و این مسئله بسیار مهم و قابل ‌توجه است. سایر مزیت‌های ورق گالوانیزه، عبارتند از:

• هزینه‌ی کم برای تولید
• هزینه کم در جهت حفظ و نگهداری
• سختی بسیار مطلوب و مقاومت در برابر آسیب‌های حمل و نقل یا بارگذاری ورق
• تمیزی بسیار آسان و بدون دردسر
• دقت و تطبیق‌پذیری بسیار بالا در ساخت

ورق گالوانیزه چه ابعادی دارد؟

ورق گالوانیزه در مقایسه با ورق‌های فولادی سیاه از نظر ابعاد، محدود است؛ جالب است بدانید که همین ورق در مقایسه با ورق‌های فولادی دیگر، محدودیت کمتری در ابعاد دارد. در مجموع باید بگوییم که ورق‌های گالوانیزه‌ی هر کارخانه تولیدکننده، در ابعاد، ضخامت، سایز و وزن خاصی به بازار عرضه می‌شوند؛ اما حدود این ابعاد، به این شرح است:

• طول ورق گالوانیزه معمولاً بین 2 تا 10 متر است.
• عرض ورق گالوانیزه معمولاً بین 1 تا 1.5 متر است.
• ضخامت ورق گالوانیزه از 0.5 تا 2 میلی‌متر متغیّر خواهد بود.
• چگالی ورق‌های گالوانیزه‌ی استاندارد، 786 است.
• وزن ورق‌های گالوانیزه بر اساس ابعاد، متفاوت بوده اما در بازه‌ی 5 تا 40 کیلوگرم متغیر است.

ورق گالوانیزه چه کاربردهایی دارد؟

ورق‌های گالوانیزه، مانند ورق‌های آلوزینک در موقعیت‌هایی با رطوبت بالا، کاربرد زیادی دارند. از ورق‌های گالوانیزه در ساخت انواع پروفیل، نبشی، ناودانی و لوله‌ی گالوانیزه استفاده می‌شود.

حائز اهمیت است که ورق‌های گالوانیزه، بازه‌ی وسیعی از محصولات فولادی را شامل می‌شوند. کاربردهای این ورق، بسیار گسترده است؛ بخشی از کاربردهای مهم این ورق، عبارتند از:

• ساخت لوازم خانگی برقی یا غیر برقی
• ساخت و اجرای پانل‌ها و تابلوهای برقی شهری یا صنعتی
• ساخت انواع مجاری، کانال‌ها و دریچه‌های مخصوص تهویه یا کولر
• ساخت انواع مخازن ذخیره‌ی آب یا مایعات دیگر
• ساخت بدنه و سقف سالن‌ها و سوله‌های کوچک و بزرگ

تفاوت ورق آلوزینک و گالوانیزه در چیست؟

در این بخش، قصد داریم تفاوت‌های اساسی و تعیین‌کننده‌ی این دو ورق را بررسی کنیم.

تفاوت اول: شکل ظاهری

ورق‌های آلوزینک، ظاهری یک‌دست‌تر از ورق‌های گالوانیزه دارند. همچنین ورق‌های آلوزینک، معمولاً به صورت رنگ‌شده در بازار موجود هستند، در حالی‌ که ورق‌های گالوانیزه با ظاهری براق و بدون رنگ در دسترس هستند؛ البته ورق‌های گالوانیزه هم رنگ‌کاری می‌شوند، اما معمولاً از ورق‌های آلوزینک برای رنگ‌آمیزی و استفاده در قسمت‌های بیرونی ساختمان، استفاده می‌شود.

تفاوت دوم: مشخصات فنی

ورق‌های گالوانیزه، همان ورق‌های فولادی نورد گرم یا سرد هستند که با یک لایه از روی، پوشش‌دهی شده‌اند؛ در حالی‌ که ورق‌های آلوزینک، ساختاری پیچیده‌تر دارند. در ساخت ورق‌های آلوزینک، از سه عنصر متفاوت استفاده می‌شود؛ این عناصر و درصد حضورشان در ورق‌های آلوزینک، به شرح زیر است:

• 55 درصد فلز «آلومینیوم»
• 4 درصد فلز «روی»
• 6 درصد عنصر «سیلیکون»

تفاوت سوم: ابعاد

ورق‌های گالوانیزه و آلوزینک، هر دو ابعاد نسبتاً محدودی دارند؛ اما نکته‌ اینجاست که ورق‌های گالوانیزه در بازه‌ی گسترده‌تری تولید و عرضه می‌شوند. به عنوان نمونه:

• ضخامت در ورق‌های گالوانیزه از 0.5 تا 2 میلی‌متر متغیّر است.
• ضخامت در ورق‌های آلوزینک از 0.5 تا 0.8 متغیر است.

تفاوت چهارم: بقا در برابر خوردگی

همان طور که در قسمت‌های قبلی گفتیم، ورق‌های آلوزینک از درصد زیادی آلومینیوم تشکیل شده‌اند؛ آلومینیوم، مقاومت بسیار مطلوبی برای فولاد ایجاد می‌کند و در نتیجه، ورق‌های آلوزینک از ورق‌های گالوانیزه مقاوم‌تر خواهند بود. این مسئله باعث می‌شود که ورق‌های آلوزینک در صنعت‌های حساس‌تر و دقیق‌تر، بیشتر از ورق‌های گالوانیزه مورد استفاده قرار بگیرند.

تفاوت پنجم: هزینه تولید و قیمت تمام‌شده محصول

در ساخت ورق آلوزینک از عنصر فلزی آلومینیوم، سیلیکون و روی استفاده می‌شود. آلومینیوم، یک عنصر فلزی نسبتاً گران‌قیمت است؛ همچنین، بقای ورق آلوزینک، بیشتر از ورق گالوانیزه است؛ در نتیجه، ورق آلوزینک، قیمت بالاتری خواهد داشت.

سخن پایانی

در این مطلب در مورد تفاوت ورق آلوزینک و گالوانیزه صحبت شد. هر دو برای مقاومت در برابر انواع خوردگی تولید می‌شوند؛ این ورق‌ها از جهات متعددی به یکدیگر شبیه هستند اما برخی تفاوت‌های بنیادین، این دو ورق را از هم متمایز می‌کنند. مسائلی مانند آلیاژ ورق، شکل ظاهری، هزینه‌ی تولید و طول عمر، مهم‌ترین تفاوت‌های ورق آلوزینک و گالوانیزه هستند. اگر مایل هستید که اطلاعات خود را درباره‌ی ورق گالوانیزه افزایش دهید، پیشنهاد می‌کنیم به مقاله‌ی «ورق گالوانیزه چیست؛ کاربرد و مزایای این ورق» مراجعه کنید.

برای اطلاع از روند تغییرات قیمت آهن، می‌توانید به سایت اصفهان آهن مراجعه کنید.