میلگرد رکابی و کاربرد آن

دسترسی سریع به محتوای این مطلب
بسیاری از افرادی که روزانه با اصفهان آهن در ارتباط هستند، درباره کاربرد میلگرد رکابی میپرسند. اما میلگرد رکابی همان کاربرد میلگردهای معمولی را دارد؛ با این تفاوت که این میلگرد بیشتر به منظور افزایش قابلیتهای میلگردهای اصلی و کاهش فشارهایی که به آنها وارد میشود، مورد استفاده قرار میگیرد. قیمت میلگرد رکابی نیز با قیمت میلگرد معمولی متفاوت است. در ادامه این مقاله به برسی اصلیترین پرسشها درباره این نوع میلگرد میپردازیم.
فایل صوتی مطلب
فایل ویدئویی
آرماتور U شکل یا همان میلگرد رکابی چیست؟
میلگردها انواع مختلفی دارند؛ یکی از آنها میلگرد U شکل یا همان میلگرد رکابی است. این نوع میلگرد به صورت مستقیم در ساختمانها به کار گرفته نمیشود؛ اما یکی از محصولات غیرمستقیم و مهم در حوزه بتن ریزی به شمار میرود. در ساختمانهای زیادی به استفاده از این محصول داریم. در واقع هر ساختمانی که با استفاده از بتن ساخته میشود، به میلگرد رکابی نیاز دارد.
میلگرد رکابی را میتوان به اشکال گوناگونی ساخت. اما شایعترین شکلی که برای آن در نظر گرفتهاند، شکل آرماتور U شکل است که میلگردها را به یکدیگر متصل میکند. برای مثال ممکن است طول ساقهای میلگرد U شکل به اندازه کافی نباشد. در این حالت طول مهاری را نمیتوان به صورت مشخص اجرا نمود؛ پس دو سر میلگرد را به صورت قلابی با زاویه ۱۸۰ درجه خم میکنند.
خمکاری نقش مهمی در تبدیل میلگرد معمولی به میلگرد رکابی دارد. این فرآیند، همان فرآیندی است که میتوان زاویه خم میلگرد و شکل این محصول را طی آن تعیین کرد.
انواع میلگرد رکابی
فرآیند خمکاری میلگردهای، میلگردهای متنوعی را به ارمغان میآورد. محصولاتی که هر کدام کاربردخاص خود را دارند. در ادامه به برسی انواع میلگرد رکابی و کاربرد آن میپردازیم.

آشنایی با میلگرد اوتکا
این نوع میلگرد رکابی بیشتر در اتصال تیرچه سقف به تیرچه به کار گرفته میشود. تیرچههایی که در سقف به کار گرفته میشوند اغلب روی بال پایینی تیر فولادی قرار میگیرند؛ در این حالت ممکن است فضای نشیمن برای تیرچه در سقف به اندازه کافی وجود نداشته باشد. این مشکل در سازههایی که پهنای بال پایینی تیر کم باشد، نمود بیشتری پیدا میکند. برای حل این معضل از میلگرد رکابی اوتکا (ادکا) استفاده میشود.
البته این محصول مزایای دیگری نیز دارد. از جمله آنها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- جلوگیری از ارتعاشات و کاهش میزان خیز سقف
- کاهش بار و فشارهای وارده از طبقه بالایی روی میلگردهای کششی اصلی
- جلوگیری از ترک خوردن سقف از محل تیر حمال
- جلوگیری از تخریب کامل سقف هنگام از هم گسیختگی سازه هنگام زلزله و…
- امکان قرارگیری روی هر نوع تیرچه
آشنایی با میلگرد ممان منفی
میلگرد ممان منفی یا همان آرماتور ممان، از جمله میلگردهای تقویتی است که در ساختمانهای بتنی به کار گرفته میشود. یکی از اصلیترین کاربردهایی که برای این محصول در نظر گرفته میشود، از بین بردن لنگر منفی دال سقفی است. چرا که این محصول بیشتر در تیرچه سقف به کار گفته میشود.
از سوی دیگر هنگام اجرای سقفهای تیرچه و بلوک، هیچ دهانهای ساده در نظر گرفته نمیشود. این بدان معنی است که هنگام اجرا، دال بتنی سقف یکدست است؛ در نتیجه شاهد مقداری لنگری منفی دال هستیم. استفاده از این محصولات موجب کاهش نیروی کششی ناشی از لنگر منفی در قسمت فوقانی دال میشود. میلگردهای ممان منفی معمولا بالای دال بتنی سقف و در بین دو دهانه مجاور کار گذاشته میشود؛ از این رو به این نوع میلگرد رکابی، سرتیرچه نیز میگویند.
میلگردهای ممان منفی و اوتکا شباهتها و تفاوتهای بسیاری با یکدیگر دارند. از جمله اصلیترین تفاوتهای این دو نوع میلگرد رکابی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- انحنای میلگردهای اوتکا شبیه به سر اردک است؛ در حالی که شکل میلگردهای ممان منفی بیشتر شبیه عصاست.
- براساس آیین نامههای عمرانی استفاده از میلگرد ممان منفی ضروری است اما استفاده از میلگرد ادکا اجباری نیست.
- میلگرد ادکا برای جلوگیری از ترکهای برشی ایجاد شده است اما میلگرد ممان منفی وظیفه نیروی کششی ناشی از لنگر منفی در قسمت فوقانی دال را برعهده دارد.
- نحوه اجرای این دو نوع میلگرد نیز با یکدیگر متفاوت است.
برای درک بهتر تفاوت میلگرد اوتکا و ممان منفی میتوایند به این مقاله مراجعه نمایید.
آشنایی با میلگرد خاموت
میلگردها انواع متفاوتی دارند؛ از این رو از هر نوع میلگرد برای کاربرد متفاوتی استفاده میشود. میلگردهای طوری معمولا از جنس A۲، A۳ و یا A۴ هستند؛ این در حالی است که میلگردهای عرضی تنها از نوع A۱ و A۲ ساخته میشوند. میلگردهای A۲ انعطاف پذیری بیشتری دارند؛ از این رو برای تولید خاموت از این نوع میلگرد استفاده میکنند.
خاموت در واقع نوعی میلگرد است که در آرماتوربندی به دور میلگردهای دیگر به کار گرفته میشود. خاموتها به شکلهای متفاوتی به کار گرفته میشوند.خاموتها، کاربردها و مزایای متفاوتی دارند که در حوصله این مقاله نمیگنجد؛ اما از جمله اصلیترین انواع خاموت میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- سنتی
- معمولی
- سلولار
- ربات
خاموت های معمولی عمدتا بخاطر حفظ شکل بتن، افزایش مقاومت و مقاوم در برابر اسیبی های زلزله مشتریان بیشتری دارد; برای اطلاعات بیشتر به مقاله خاموت چیست مراجعه کنید.
آشنایی با میلگرد خرک
میلگرد خرک از جمله محصولاتی است که بین مش بالایی و مش زیرین به کار گرفته میشود. این میلگرد طوری طراحی شده که قسمت بالایی آن عمودی است و روی مش بالایی فوندانسیون قرار میگیرد. اما قسمت پایینی آن دو پاشنه در خلاف جهت یکدیگر دارد که روی مش زیرین قرار میگیرند.
میلگرد خرک همانند دیگر انواع میلگرد رکابی، کاربرد سازهای ندارد. از این محصول تنها برای حدفاصل مش بالایی و مش زیرین استفاده میشود. در واقع به کمک این محصول مش بالایی میتواند تا پیش از بتن ریزی مستحکم و پایدار باقی بماند. این میلگرد تقویتی میتواند استفاده از اسپیسرها را کاهش ده؛ اما توصیه ما این است که از میلگرد خرک برای این کار استفاده نکنید.
آشنایی با میلگرد سنجاقی
میلگرد سنجاقی از جمله میلگردهای رکابی است که براساس میزان خمیدگی که در دو سر میلگرد ایجاد میکنیم، انواع متنوعی دارد. این محصول از دیگر انواع میلگرد رکابی ظریفتر و نازکتر است اما این موضوع چیزی از کاربردهای آن کم نمیکند!

ویژگی ها و مزایای میلگرد رکابی
از جمله اصلیترین مزایای میلگرد رکابی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- مهارکردن میلگردهای طولی و قائم در مکان مناسب خود
- سبک و کم حجم بودن
- قابلیت استفاده در انواع سازههای فلزی و بتنی
- امکان اتصال آسان قابها
- بهبود مقاومت سازه در برابر بلایای طبیعی همچون زلزله
- افزاش مقاومت کششی و فشاری بتن
کاربرد میلگرد رکابی
میلگردهای رکابی انواع متنوعی دارند که هر یک کاربرد خاص خود را داراست. اما به طور کلی میتوان گفت میلگردهای رکابی برای افزایش مقاومت کششی و فشاری بتن در دیوارها، ستونها، سقف و میان این بخشها استفاده میشوند. البته به یاد داشته باشید که میلگردهای رکابی به صورت مستقیم در سازه استفاده نمیشوند.
مقررات ملی ساختمان در رابطه با میلگرد رکابی
میلگردهای رکابی نیز همچون دیگر تجهیزات ساختمانی، دارای قوانینی هستند که برای دریافت پایان کار باید آنها را رعایت کنید. از جمله قوانینی که سازمان ملی مقررات ساختمان تصویب کرده است، میتوان به موارد زیر اشاره نمود:
- اگر فاصله میان میلگردهای طولی بیش از سه سانتی متر باشد، این تجهیزات حتما باید توسط میلگردهای رکابی مهار شوند. توجه داشته باشید تعداد میلگردهای طولی در حدفاصل هر خاموت یا میلگرد سنجاقی نباید بیش از ۳ باشد.
- اگر میلگرد رکابی شما خم بیش از ۱۳۵ درجه و قطر آن بیشتر از ۶ برابر قطر میلگردهای اصلی داشت، قسمت خم شده باید ۸ برابر قطر میلگرد خم شده باشد.
- خمهای قائم باید یک در میان عکس باشند؛ یعنی خمهای ۹۰ درجه باید رو به روی هم قرار بگیرند.
- در ساختمانهایی که بیش از ۵ طبقه دارند، باید از میلگردهای رکابی استفاده کنید.
- نوع، اندازه و تعداد ستونهای سازه شماست که تعیین میکند وزن میلگردهای رکابی چقدر باید باشد.
- اگر تعداد ستونها بیش از ۱۲ عدد باشد، نباید از میلگردهای سنجاقی استفاده کنید. برای این ستونها بهتر است از خاموت نوع بسته لوزی استفاده کنید تا هر گوشه از یک میلگرد محافظت کند.
سخن نهایی
میلگرد رکابی از جمله محصولاتی است که به صورت گسترده در صنعت مورد استفاده قرار میگیرد. این محصولات به نام آرماتور U شکل نیز شهرت دارند.
میلگردهای رکابی بسته به اینکه چه از کدام نوع هستند، در بخشهای متفاوتی از سازه به کار گرفته میشوند. از جمله کاربرد انواع میلگرد رکابی میتوان به کاهش بار میان فوندانسیون بالایی و پایینی و… اشاره کرد. اگر شما هم به دنبال خرید این محصولات هستید، کافی است با کارشناسان اصفهان آهن تماس بگیرید. ما آماده دریافت سفارشات شما عزیزان هستیم.
سوالات متداول
تفاوت اوتکا با میلگرد ممان منفی چیست؟
میلگرد اوتکا برای جلوگیری از ترکهای برشی و میلگرد ممان منفی وظیفه نیروی کششی ناشی از لنگر منفی در قسمت فوقانی دال را برعهده دارد.
میلگرد رکابی چه کاربردهایی دارد؟
این میلگرد بیشتر به منظور افزایش مقاومت کششی و فشاری بتن به کار گرفته میشود. مهمترین تفاوت آن در حوزه کاربرد با میلگردهای دیگر، جمع کردن دیگر میلگردها و ایجاد ارتباط میان آنهاست.
میلگرد رکابی چند نوع دارد؟
انواع ان شامل خاموت، خرک، سنجاقی،ممان منفی، اوتکا میشود.