میلگرد اوتکا و ممان منفی؛ تفاوت‌ها، مزایا و کاربرد
دسترسی سریع به محتوای این مطلب
میلگرد، پرمصرف‌ترین سطح مقطع فولادی استفاده‌شده در ساختمان‌سازی است که باهدف مقاوم‌سازی و تقویت سازه به‌کاربرده می‌شود. دو نوع میلگرد ادکا و ممان منفی از آرماتور‌های پرکاربرد در سقف تیرچه و بلوک به‌منظور ایمن‌سازی و استحکام بیشتر سقف در برابر حوادث طبیعی مانند زلزله است. در این مقاله از اصفهان آهن در مورد تفاوت‌ها، کاربرد و مزایای هر یک از این میلگرد‌ها خواهیم پرداخت.
میلگرد اوتکا یا ادکا چیست؟
میلگرد ادکا یا اوتکا بانام میلگرد عصایی در بین مهندسان و طراحان پروژه‌های ساختمانی شناخته می‌شود. معنای کلمه ادکا در زبان روسی اردک است و دلیل نام‌گذاری این میلگرد به خاطر شباهت شکل ظاهری این آرماتور با گردن اردک است.
بیشترین کاربرد میلگرد اوتکا در مقاوم‌سازی سقف تیرچه و بلوک است که در محل اتصال تیر و تیرچه قرار داده می‌شود. این آرماتور با قرارگیری بر روی تیر بتنی یا روی بال پایینی تیر فولادی، فضای خالی ایجادشده در نشمین تیرچه‌ها را پرکرده و از ریزش سقف در زمان بروز حوادث طبیعی مانند زلزله و هم‌چنین جابجا شدن یا خارج شدن تیرچه‌ها در حین بتن‌ریزی جلوگیری می‌کند. مقدار زاویه خمش میلگرد اوتکا، حداقل ۱۸۰ درجه است.
میلگرد ممان منفی چیست؟
بعد از میلگرد عصایی یا اوتکا، ازجمله پرکاربردترین آرماتور‌ها برای مقاوم‌سازی و افزایش استحکام سقف تیرچه و بلوک، میلگرد ممان منفی است. در حالت کلی این میلگرد برای برطرف نمودن مقدار لنگر منفی دال سقف استفاده می‌شود.
مهندسین و طراحان پروژه گمان می‌کنند که دهانه تیرچه‌ها ساده و با مقدار لنگر صفر بنا می‌شوند اما مقدار لنگر به دلیل یکپارچه بودن دال بتنی سقف، منفی است به همین منظور برای از بین بردن لنگر منفی و تحمل آن، میلگرد منفی در سقف تیرچه‌بلوک قرار داده می‌شود. به همین علت است که بانام ممان منفی نیز نام‌گذاری شده است.
سقف تیرچه و بلوک در حالت کلی به‌صورت یکپارچه طراحی و ساخته می‌شود و مقدار لنگر منفی را در دو طرف تکیه‌گاه ایجاد می‌کند، از طرفی میلگرد‌های فوقانی استفاده‌شده در دهانه سقف سازه نمی‌توانند مقدار لنگر منفی را تحمل کند و در این قسمت حضور میلگرد ممان منفی برای خنثی نمودن لنگر منفی لازم می‌شود. زاویه خم میلگرد ممان منفی حداقل ۹۰ درجه است.
حتما بخوانید: میلگرد عصایی و صنعت ساختمان‌سازی
مزایای میلگرد اوتکا یا ادکا
- مقاوم‌سازی و تقویت استحکام سقف تیرچه‌بلوک
- عدم ریزش کامل سقف در هنگام بروز حادثه یا شکستگی سازه
- کاهش بار وارد آمده بر میلگرد کششی اصلی
- کاهش دامنه ارتعاشات
- جلوگیری از ترک خوردن تیر حمال
مزایای میلگرد ممان منفی
مزایای استفاده از میلگرد ممان منفی، مشابه با میلگرد اوتکا است. مهم‌ترین مزیت استفاده از این دو نوع میلگرد در سازه‌ها، افزایش استحکام و مقاومت سقف تیرچه‌بلوک در برابر حوادث طبیعی مانند زلزله است که از ریزش سقف به‌صورت کامل جلوگیری می‌کنند.
میلگرد اوتکا در برابر میلگرد ممان منفی
تا به اینجا خواندیم که میلگرد اوتکا و ممان منفی چه کاربرد‌ها و مزایایی دارند. در این قسمت تفاوت میلگرد ممان منفی و اوتکا را از سه منظر بررسی خواهیم نمود.
۱. از لحاظ آیین‌نامه
یکی از مهم‌ترین تفاوت‌های میلگرد اوتکا و ممان منفی، در ضرورت استفاده و کاربرد در ساخت‌وساز است. ساخت سقف تیرچه و بلوک همراه با میلگرد‌های ممان منفی طبق آیین‌نامه‌های عمرانی لازم و ضروری است و تمامی مهندسان پروژه می‌بایست بر این امر نظارت کافی داشته باشند. این در حالی است که حضور و عدم استفاده از میلگرد اوتکا لازم نمی‌باشد. میلگرد اوتکا به‌عنوان تقویت‌کننده در انتهای تیرچه استفاده می‌شود که در صورت ایجاد فضای خالی یا کافی نبودن مقاومت برشی در سازه به‌کاربرده می‌شود.
۲. از لحاظ کاربرد
همان‌طور که گفته شد، میلگرد اوتکا به‌منظور اتصال ترک‌های برشی و از بین بردن فضای خالی بین تیرچه‌ها و تیر استفاده می‌شود. اما میلگرد ممان منفی به‌منظور برطرف نمودن مقدار لنگر منفی سقف تیرچه و بلوک و هم‌چنین از بین بردن نیروی کرنشی و کششی ایجادشده در بالای دال به‌کاربرده می‌شود.
۳. از لحاظ نحوه نصب
یکی از موارد مهم در هنگام استفاده از میلگرد‌ها، نحوه نصب صحیح آن‌ها است در غیر این صورت سازه با مشکلات اجتناب‌ناپذیری مواجه خواهد شد. میلگرد اوتکا به‌اندازه ۱۲ سانتی‌متر از میلگرد‌های کششی به سمت داخل نصب می‌شود یا در قسمت انتهایی تیرچه و سطح مقطعی به‌اندازه میلگرد کششی قرار گیرد.
این در حالی است که میلگرد ممان منفی در محل تکیه‌گاه با در نظر گرفتن مقدار ۱۵ درصد لنگر خمشی میان دهانه نصب و اجرا شود. علاوه بر این میلگرد ممان منفی به علت وجود لنگر منفی در هر دو طرف تیرچه باید بر روی سر تیرچه قرار گیرد.
کلام آخر
این مقاله به بررسی تفاوت‌های موجود بین دو میلگرد اوتکا و ممان منفی پرداخته است. میلگرد‌ها از مصالح پرکاربرد در صنعت ساختمان‌سازی به شمار می‌روند. میلگرد‌های اوتکا و ممان منفی با تفاوت‌هایی در نحوه نصب و اجرا، کاربرد و ضروری بودن استفاده از آن‌ها به‌عنوان میلگرد‌های تقویت‌کننده در سقف تیرچه و بلوک به‌کاربرده می‌شوند. در حالت کلی برای ساخت یک سازه مقاوم در برابر حوادث طبیعی مانند زلزله با کمترین خسارات وارد آمده، استفاده از دو میلگرد اوتکا و ممان منفی لازم و ضروری خواهد بود.
برای کسب اطلاعات کافی در مورد قیمت، نحوه خریدوفروش میلگرد‌های اوتکا و ممان منفی می‌توانید با کارشناسان فروش ما در اصفهان آهن تماس حاصل نمایید. برای اطلاع از قیمت میلگرد می‌توانید با کارشناسان ما تماس بگیرید.