استفاده از لوله گازی در صنعت؛ مزایا و مصارف

زمان مطالعه: 5 دقیقه

لوله‌های صنعتی و غیر صنعتی با جنس‌ها، ابعاد، سایزها و مشخصات مکانیکی و شیمیایی متفاوتی تولید می‌شوند؛ همه‌ی این لوله‌ها در  عرصه‌ی وسیع صنایع، جایگاه مناسب خود را دارند. گروه خاصی از لوله‌های فلزی یا پُلی‌اتیلن، با عنوان لوله‌ی گاز، معروف هستند. لوله‌ی گازی، جزء انواع پُرکاربرد لوله در عرصه‌ی آهن‌آلات است. این لوله‌ها، جدول استاندارد مخصوص به خود را دارند و در قسمت‌های معینی از صنایع نیز به کار می‌روند. در این مقاله، قصد داریم در مورد استفاده از لوله گازی در صنعت و همچنین مزایا و مصارف آن صحبت کنیم.

بهتر است کمی در مورد لوله گازی بدانیم

لوله‌ی گازی، همان طور که از نامش مشخص است، کاربرد عمده‌ای در انتقال گاز تأسیسات مربوط به پالایشگاه‌ها دارد. لوله‌های گازی برای انتقال گاز به بیرون از پالایشگاه‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند؛ معمولاً خطوط این لوله‌ها تا شبکه‌ی اُفت فشار، نزدیک به شهرها می‌رسد.

لوله‌های گازی درون‌شهری به دو دسته‌ی کلی تقسیم می‌شوند:

• لوله تغذیه:

پس از آن که گاز به وسیله‌ی لوله‌های گازی صنعتی به ایستگاه‌های اُفت فشار رسید؛ فشار گاز کم می‌شود و از طریق لوله‌های تغذیه به سمت شبکه‌ی توزیع شهری می‌رود.

• لوله شبکه توزیع:

لوله‌های شبکه‌ی توزیع، دقیقاً همان لوله‌هایی هستند که گاز را در قسمت‌های مختلف یک شهر پخش می‌کنند. این لوله‌ها از جهت ابعاد و نحوه‌ی ساخت، تفاوت زیادی با لوله‌های گازی صنعتی دارند.

نکته‌ی بسیار مهم درباره‌ی انواع لوله‌های گازی، این مسئله است که هر کدام برای قسمت خاصی از صنعت، بهترین انتخاب هستند. کارشناسان و مدیران تأمین هر کارخانه‌ای باید با شناخت دقیق انواع لوله‌های گازی، بهترین گزینه را انتخاب کنند.

لوله گازی به چه انواعی تقسیم می‌شود؟

علاوه بر تقسیم‌بندی بخش قبلی، لوله‌های گازی بر اساس المان‌ها و پارامترهای دیگری نیز به گروه‌های متفاوتی تقسیم می‌شوند. انواع لوله‌ی گازی، عبارتند از:

• لوله گازی API

لوله‌های API بر اساس استاندارد کنترل کیفیت مؤسسه‌ی صنعت نفت آمریکا ساخته می‌شوند. این لوله‌ها باید حتماً طبق پارامترهای خاصی تولید شوند تا استاندارد مربوطه حاصل شود.

گفتنی است که دستگاه‌های مربوط به تولید این لوله‌ها، بسیار تخصصی و حساس‌اند. در حال حاضر، حدود 40 گرید متفاوت از لوله‌های API در دنیا وجود دارد.

• لوله‌های توکار

لوله‌های توکار بر اساس ویژگی‌های منحصر به فرد ساخت و آلیاژ بسیار مرغوب، بهترین گزینه برای انتقال گاز از مسیرها و موقعیت‌های دور هستند. برای انتقال گاز از شهری به شهر دیگر یا از یک پالایشگاه بیرون از شهر به سمت ایستگاه اُفت فشار، لوله‌های گازی توکار در دل زمین بارگذاری می‌شوند. پس از بارگذاری لوله‌ها، تکنسین‌ها و متخصصان از این لوله‌ها بازرسی می‌کنند تا استاندارد نصب آن‌ها تأیید شود.

• لوله‌های گازی روکار

لوله‌های گازی روکار، جزء رایج‌ترین و دردسترس‌ترین انواع لوله‌ی گازی هستند. جالب است بدانید که این لوله‌ها در اکثر خانه‌ها موجودند؛ در نتیجه، عموم مردم با آن‌ها آشنا هستند.

ابعاد و جدول استاندارد لوله گازی

لوله‌های گازی در قطرها، متراژ، ضخامت و اندازه‌های اسمی گوناگونی تولید می‌شوند. وزن لوله‌های گازی، مطابق با این مؤلفه‌ها محاسبه خواهد شد. به بیان دیگر، هر چقدر ضخامت یا قطر لوله‌های گازی بیشتر باشد، وزن آن‌ها نیز بیشتر خواهد بود.

مشخصات کلی لوله‌های گازی شامل موارد زیر می‌شود:

بر اساس استاندارد DIN 2440

• قطر لوله‌ها از 14 تا 165 میلی‌متر متغیر است.
• ضخامت لوله‌ها از 2.5 تا 4.8 میلی‌متر متغیر است.
• وزن یک لوله‌ی گازی دو سر ساده از 0.5 تا 20 کیلوگرم متغیر است.
• وزن یک متر لوله‌ی گازی رزوه‌شده با بوشن از 0.5 تا 20 کیلوگرم متغیر است.

بر اساس استاندارد DIN2441

• قطر لوله‌ها از 13.5 تا 165.1 میلی‌متر متغیر است.
• ضخامت لوله‌ها از 2.9 تا 5.4 میلی‌متر متغیر است.
• وزن یک متر لوله‌ی گازی دو سر ساده از 0.769 تا 21.200 کیلوگرم متغیر است.
• وزن یک متر لوله‌ی گازی رزوه‌شده با بوشن از 0.773 تا 21.800 کیلوگرم متغیر است.

لوله گازی از چه جنس‌هایی تولید می‌شود؟

لوله‌ی گازی بر اساس مصرفی که دارد یا صنعتی که در آن به کار خواهد رفت، از جنس‌ها و آلیاژهای متفاوتی ساخته می‌شود. به طور کلی، همه‌ی لوله‌های گازی فولادی، در واقع از آلیاژهای فولادی تولید شده‌اند. یعنی علاوه بر عنصر آهن، عناصر فلزی دیگری هم در جنس آن‌ها وجود دارد؛ چرا که فلزهای غیر آلیاژی، فاقد بسیاری از خواص فلزهای آلیاژی هستند.

لوله‌ی گازی، معمولاً از جنس‌های زیر ساخته می‌شود:

• فولاد
• مس
• برنج
• پُلی‌اتیلن

جالب است بدانید که استفاده از لوله‌های گازی مسی در برخی از مناطق جغرافیایی، ممنوع است.

استفاده از لوله گازی در صنعت

مهم‌ترین و برجسته‌ترین صنایعی که لوله‌های گازی در آن به کار می‌روند، صنعت پتروشیمی و پالایشگاه‌های گازی است. موارد زیر نیز جزء کاربردهای بسیار مهم لوله‌ی گازی هستند:

• لوله‌کشی انواع سازه‌ها و ساختمان‌های اداری، تجاری، صنعتی یا مسکونی.
• نیروگاه‌های تولید الکتریسیته.
• انواع سوله‌های کوچک و بزرگ صنعتی.
• طراحی و ساخت سیستم‌های هوای فشرده. (هیدرولیک)

مزیت‌ های لوله گازی

برجسته‌ترین مزیت لوله‌ی گازی، استحکام مثال‌زدنی این مقطع در برابر انواع خوردگی‌هاست. البته نباید فراموش کنیم که قسمتی از استحکام این لوله، به خاطر ورق‌های گالوانیزه‌ی پایه‌ی آن می‌باشد. در مجموع، لوله‌های گازی فرآیند گازرسانی را قطعاً تسهیل کرده‌اند؛ همچنین این لوله‌ها، خواص بسیار برجسته‌ای در صنعت‌ها دارند. مانند موارد زیر:

• بارگذاری و نصب آسوده و ایمن: از میان انواع لوله‌های گازی موجود در بازار، لوله‌ی پُلی‌اتیلن از جهت نصب، بهترین گزینه است؛ این لوله‌ها، به خوبی در یکدیگر کار می‌شوند و قسمت‌های متصل‌شده نیز استحکام بسیار مطلوبی دارند
• قابلیت انعطاف‌پذیری مثال‌زدنی: برای بارگذاری لوله‌ها، خم‌کاری آن‌ها بسیار مهم و ضروری است.  جالب است بدانید که لوله‌های گازی تا رقمی معادل 25 برابر قطر خود، قابلیت انعطاف دارند.
• طول عمر بالا: لوله‌های گازی، طول عمری معادل یک قرن دارند؛ البته این عمر طولانی با برخی نکات همراه است. نصب‌کننده‌ی لوله‌های فولادی گازی، باید آن‌ها را به بهترین شکل بارگذاری کند؛ این مسئله، تأثیر شایانی در افزایش طول عمر لوله‌های گازی دارد.
• کاهش هزینه‌ها: لوله‌های گازی با توجه به استحکام بالا و طول عمر زیاد، مطمئناً به‌صرفه‌ترین گزینه پیش روی شما هستند.

اتصالات لوله‌های گازی دقیقا شامل چه مواردی می‌شود؟

برای اتصال لوله‌های گازی به یکدیگر، حتماً باید از انواع اتصالات استفاده شود. اتصالات، شامل انواع تجهیزات خاص، مانند زانویی، سه‌راهی و درپوش می‌شود که لوله‌های گازی را به بهترین شکل به یکدیگر متصل می‌کند. موارد زیر، رایج‌ترین انواع اتصالات لوله‌های گازی هستند:

• انواع زانویی 45، 90 و 180 درجه
• انواع سه‌راهی شامل کاهنده یا هم‌اندازه
• انواع تبدیل کاهنده‌ی هم‌مرکز و غیر هم‌مرکز
• درپوش با قطرهای متفاوت

در این مطلب در مورد استفاده از لوله گازی در صنعت صحبت کردیم. لوله‌های گازی، استفاده‌های متعددی در صنایع گوناگون دارند. به علاوه، کاربردهای دیگری نیز مانند استفاده در ساخت سوله‌ها یا نیروگاه‌های انرژی، برای لوله‌های گازی تعریف شده است. لوله‌های گازی فولادی، مزیت‌های گوناگونی نسبت به سایر لوله‌های گازی دارند؛ لوله‌های فولادی مقاومت بیشتری در برابر خوردگی دارند و طول عمرشان نیز بسیار زیاد است.

برای اطلاع از روند تغییرات قیمت آهن، می‌توانید به سایت اصفهان آهن مراجعه کنید؛ در این سایت، قیمت تمامی مقاطع فولادی به صورت لحظه‌ای به‌روز می‌شوند و شما به آخرین قیمت هر محصول، به راحتی دسترسی خواهید داشت.