جدول استاندارد لوله فولادی درزدار

زمان مطالعه: 6 دقیقه

تولیدکنندگان لوله‌های فولادی درزدار علاوه بر محصولات خود، جدول‌های استانداردی درباره‌ی ابعاد و وزن این محصولات منتشر می‌ کنند. این جداول که با عنوان «جدول استاندارد لوله فولادی» نیز مشهور هستند، به خریداران کمک می‌ کنند تا محصول مورد نظر خود را با دقت بیشتری انتخاب کنند؛ همچنین اطلاعات مفیدی درباره‌ی ابعاد، ترکیبات شیمیایی و وزن لوله‌ ارائه می‌ دهند. در این مقاله از دانشنامه اصفهان آهن، قصد داریم انواع جدول های استاندارد لوله فولادی درزدار را بررسی کنیم.

در مورد جدول استاندارد لوله فولادی درزدار و انواع آن بیشتر بدانیم

لوله‌ درزدار فولادی به نوعی از لوله گفته می‌ شود که با تبدیل ورق‌ های فولادی به شکل استوانه‌ ای و جوشکاری مستقیم یا مارپیچ، تولید می‌ شوند. لوله‌ های درزدار فولادی در مقابل لوله‌ های مانیسمان (بدون درز) قرار می‌ گیرند و روش ساخت متفاوتی دارند. لوله‌ فولادی درزدار با توجه به خواص و کاربردهای متفاوت در انواع متنوعی تولید می‌ شود؛ موارد زیر، رایج‌ ترین نمونه های این محصول هستند.

لوله‌ فولادی درزدار آبرسانی

این محصولات با قطر نسبتاً زیاد برای انتقال آب آشامیدنی یا شور، از شهر یا منطقه‌ ای به شهر یا منطقه‌ ای دیگر استفاده می‌ شوند. این لوله‌ ها به سبب تماس مداوم با آب، اغلب از ورق‌ های روی‌اندود یا گالوانیزه تولید می‌ شوند.

لوله‌ فولاد درزدار جدار چاه

لوله‌ی جدار چاه به نوعی گفته می‌ شود که برای حفاظت از دیواره‌ چاه و حفظ استحکام کلی آن به کار می‌ رود؛ لوله‌های جدار چاه با توجه به این که باید فشارها و ضربات احتمالی زیادی را تحمل کنند، معمولاً از ورق‌ های فولادی مستحکم، مانند ورق سیاه، تولید می‌ شوند.

لوله‌ فولادی درزدار API

API نوعی استاندارد رسمی است که از طرف یک مؤسسه‌ آمریکایی برای لوله‌ های فولادی نفتی تأیید شده است. لوله‌ های فولادی API برای انتقال مایعاتی مانند نفت، گاز، مواد شیمیایی و اسیدی کاربرد زیادی دارند. گفتنی است که این نوع از لوله در چهل گرید متفاوت تولید می‌ شود و هر گرید، خواص مخصوص به خود را دارد.

لوله‌ ‌فولادی درزدار گازی

لوله‌های گازی، معمولاً به صورت مانیسمان یا بدون درز تولید می‌ شوند؛ اما در برخی از موارد از روش بدون درز نیز در ساخت این لوله‌ ها استفاده می‌ شود.

با جدول استاندارد لوله فولادی درزدار آشنا شوید

در ادامه‌ی این بخش، انواع استاندارد لوله‌ های درزدار و بدون درز را به همراه موارد استفاده‌ از آن‌ ها بررسی می‌ کنیم. استاندارد DIN یکی از مهم ترین آیین نامه های جهانی است که در خصوص تولید مقاطع فولادی به خصوص لوله درزدار و… ضوابط مورد قبول جهانی ارائه داده است.

ردیف	عنوان اختصاری استاندارد	مشخصات استاندارد
1	SPEC 5L	این استاندارد برای بیان نوع ماده و ابعاد لوله‌ استیل بدون درز استفاده می‌ شود.
2	ASTM A 106   / ASME SA 106	این استاندارد برای بازرسی سرویس‌ های مربوط به دمای بالا برای لوله‌ کربن استیل بدون درز به کار می‌ رود.
3	ASTM A 333   / ASME SA 333	این لوله برای بازرسی دمای لوله‌ کربن استیل بدون درز در دمای پایین است.
4	ASTM A 335   / ASME SA 335	برای سرویس دمای بالا در لوله‌ های استیل با آلیاژ آهنی به صورت بدون درز استفاده می‌ شود.
5	ASTM A 520	این استاندارد مربوط به ملزومات و اتصالات مربوط به لوله ها است.
6	ASTM A 530   / ASME SA 530	برای روش‌ های کاربردی مربوط به آزمایش، تست و فشار به کار می‌ ‎رود.
7	ASME B 36.10	این استاندارد برای بررسی قطر، ضخامت و وزن لوله‌ ها استفاده می‌ شود و مربوط به لوله‌ هایی با قطر 1.8 تا 24 اینچ است.
8	BS 3059	برای بررسی تنش کششی لوله‌ ها در دمای بالا استفاده می‌ شود.
9	DIN 1626	این استاندارد مربوط به کاربردهای خاص در لوله‌ های کربن استیل است.
10	DIN 2394	این مورد برای بررسی قطر خارجی، ضخامت، وزن و تحمل لوله به کار می‌ رود.
11	DIN 2394 DEEL 2	با چند تفاوت کوچک، کاربرد استاندارد قبلی را دارد.
12	DIN 2440	این استاندارد برای حداکثر فشار برابر با 25 بار برای انتقال مایعات و حداکثر 10 بار برای انتقال مایعات یا سایر گازهای بدون‌ خطر به کار می‌ رود.
13	DIN 2441	این استاندارد مربوط به تیوب‌ های بخار است.
14	DIN 2448	اطلاعاتی مربوط به قطرهای بیرونی و ضخامت لوله‌ های درزدار می‌ دهد.
15	DIN 2458	این استاندارد مربوط به خواص شیمیایی تیوب‌ های استیل جوشی است.
16	DIN 2470_1	برای لوله‌ های گازی درزدار و بدون درز به کار می‌ رود.
17	DIN 17121	این استاندارد مربوط به نوار کربن استیل است.
18	DIN 17175	این استاندارد مربوط به تیوب‌ های بدون درز استیل مقاوم در برابر حرارت است.
19	DIN 30670	مربوط به پوشش پلی اتیلن لوله و تیوب می‌ شود.
20	EN 10025	یک استاندارد اروپایی برای کنترل لوله‌ های کربن استیل است.
21	EN 10210_1	این مورد نیز یک استاندارد اروپایی برای قسمت‌ های مخروطی‌شکل لوله است.
22	EN 10210_2	این استاندارد برای مقاطع مربعی، مستطیلی و یا دایره‌ای‌شکل لوله‌ ها به کار می‌ رود.
23	ISO 65 LIGHT SERIES 2	مربوط به مسائل فنی، ابعاد، ضخامت، وزن و تحمل بار لوله‌ ها است.
24	ISO 2938	این استاندارد برای ابعاد اسمی و نصب لوله به کار می‌ رود.
25	AWWA-C200	این استاندارد مربوط به لوله‌ های انتقال آب با قطر 6 اینچ یا بیشتر از 6 اینچ است.
26	ASTM A252	این استاندارد برای مصارف‌ پایل لوله‌ های درزدار یا بدون درز است.
27	IPS_M_PI_190	این استاندارد مربوط به لوله‌ های درزدار انتقال نفت و گاز است.
28	EN 10208	این استاندارد مربوط به لوله‌ های منتقل‌کننده‌ی مایعات احتراق‌ پذیر است.
29	ISO 313183	یک استاندارد برای لوله‌ های فولادی به‌کار رفته در صنایع نفت و گاز است.
30	ANSI   / AWWAC210	این استاندارد مربوط به فرآیند اپوکسی مایع در خارج و داخل لوله است.
31	API 5L   PSL 2	یک استاندارد آمریکایی برای انتقال نفت و گاز با لوله های درزدار است.
32	IGS – TP – 010	یک استاندارد مربوط به پوشش سه لایه‌ی لوله‌ ها است.
33	CSA Z245.1	این استاندارد مربوط به لوله‌ های درز دار اسپیرال است که در انتقال نفت و گاز، کارآمد هستند.

استاندارد ASME B31 چیست و چه کاربردی دارد؟

استاندارد ASME B31 مربوط به تولید لوله‌ های فولادی برای مصارف صنعتی است. جالب است بدانید که بر اساس کاربرد لوله‌ های فولادی، هفت استاندارد مربوط به ASME B31 وجود دارد. در ادامه، هر هفت استاندارد ASME B31 را به همراه کاربرد و محل استفاده‌ هر کدام، بررسی می‌ کنیم.

1. استاندارد ASME B31 با کد B31.1

این استاندارد مربوط به تولید لوله‌ های فولادی برای انواع نیروگاه‌ های صنعتی است. استاندارد B31.1 در سیستم‌ های گرمایشی و سرمایشی مرکزی و متمرکز، کاربرد بسیار زیادی دارد؛ همچنین بیشترین کاربرد این نوع لوله، در مصارف صنعتی و تجاری یا نیروگاه‌ های تولید الکتریسیته است. جالب است بدانید که کد B31.1 برای ساخت سیستم‌ های گرمایشی زمین‌گرمایی، کاربرد بسیار زیادی دارد.

2. استاندارد ASME B31 با کد B31.3

این لوله با هدف «لوله کشی فرآیندی» یا “PROCESS PIPING” مشهور است. لوله‌ های تولیدشده بر مبنای کد B31.3 در پالایشگاه‌ های نفتی، صنایع پتروشیمی و حتی صنایع دارویی نیز کاربرد دارند.

3. استاندارد ASME B31 با کد B31.4

این کد از استاندارد ASME B31، برای تولید محصولاتی با هدف تأمین خطوط لوله‌ انتقال انواع مایعات و اسلاری‌ ها تولید و عرضه می‌ شوند. از لوله‌ هایی با این کد برای ایجاد یک مسیر ارتباطی بین ایستگاه‌ های پمپاژ استفاده می‌ شود؛ به بیان دیگر، برای انتقال انواع سیالات از یک مقصد به مقصد دیگر، امورد استفاده قرار می گیرد.

4. استاندارد ASME B31 با کد B31.5

این استاندارد به صورت کلی در لوله کشی برودتی و اجزای مربوط به انتقال حرارت، مورد استفاده قرار می‌ گیرد. به صورت جزئی‌ تر می‌ توان گفت که در فرآیند پمپاژ (پایپینگ)، مبردهای اولیه و ثانویه از لوله‌ های تولیدشده با کد B31.5 بهره می‌ برند.

5. استاندارد ASME B31 با کد B31.8

برای لوله‌ های مربوط به انتقال و جابه‌جایی گاز، از لوله‌ های تولید شده با این استاندارد استفاده می‌ شود؛ گفتنی است که مدل درزدار این لوله، با جوشکاری‌ های دقیق و ایمن همراه است. علاوه بر گازهای مایع، برای انتقال گاز کمپرسورها نیز از لوله‌ کد B31.8 بهره می‌ برند.

6. استاندارد ASME B31 با کد B31.9

این لوله‌ ها برای مصارف ساختمانی، بیشترین کاربرد و کارآمدی را دارند؛ گفتنی است که در ایجاد یک شبکه‌ پمپاژ در ساختمان‌ های صنعتی، تجاری و مسکونی از این لوله‌ ها استفاده می‌ شود. نکته مهم اینجاست، لوله‌ هایی که با هدف این کاربردها تولید می‌ شوند، نیازی به فشار، دما و محدودیت سایز ندارند.

7. استاندارد ASME B31 با کد B31.12

از این استاندارد در خطوط لوله‌ های هیدروژنی، استفاده‌ های زیادی می‌ شود؛ نکته‌ی جالب توجه اینجاست که کاربرد عمده‌ لوله‌ های تولیدشده با این استاندارد، در انتقال لجن‌ های داخل ایستگاه‌ های پمپاژ است.

چه موسساتی در عرصه جدول استاندارد لوله‌ فولادی فعال هستند؟

پس از آن که انواع جدول استاندارد لوله‌ فولادی درزدار را بررسی کردیم، ممکن است به این مسئله فکر کنید که این استانداردها از طرف چه مجموعه‌ یا موسساتی تعریف می‌ شوند؟ برجسته‌ ترین و مهم‌ ترین موسسات استاندارد لوله‌ های فولادی، موارد زیر هستند:

• مؤسسه‌ تحقیقات صنعتی و استاندارد ایران با علامت اختصاری ISIRI
• استاندارد گاز ایران با علامت اختصاری IGS
• مؤسسه‌ی نفت خام آمریکا با علامت اختصاری API
• مؤسسه‌ی تست و متریال آمریکا با علامت اختصاری ASTM
• مؤسسه‌ی استاندارد انگلستان با علامت اختصاری BSI
• استاندارد صنعتی ژاپن با علامت اختصاری JIS

در این مطلب، پیرامون جدول استاندارد لوله‌ فولادی درزدار صحبت کردیم. در ساخت لوله‌ های فولادی درزدار، از استانداردها و پارامترهای گوناگونی استفاده می‌ شود. هر کدام از این استانداردها موجب ساخت یک لوله با ابعاد، ضخامت، قطر و خواص شیمیایی و مکانیکی متفاوتی می‌ شوند، در نتیجه، هر کدام در صنایع گوناگونی به کار می‌ روند. هم چنین کاربرد محصولات تولیدی هر استاندارد را توضیح دادیم؛ با این حال اگر سوالی در این زمینه دارید، در بخش ارسال نظرات، مطرح کنید.