بررسی 6 مورد از عوارض جوشکاری آرگون
دسترسی سریع به محتوای این مطلب
جوشکاری آرگون یکی از روش های جوشکاری فلزات است و از آنجایی که گاز آرگون در این فرآیند استفاده می شود، به این نام معروف است. جوشکاری آرگون در خارج از کشور جز مشاغل سخت صنعتی بوده و حقوق بالایی دارد. در ایران نیز با توجه به کاربردهای گسترده آن، شغل خاصی محسوب شده و حقوقش نسبت به بسیاری از تخصص های فنی بالاتر است. البته این روش در کنار مزیت های خود، مضراتی نیز به همراه دارد. عوارض جوشکاری آرگون برای انسان کم نیست. این عوارض سبب شده در برخی نقاط جهان با روش های دیگر جایگزین شود.
اما سوال مهم این است: آیا جوشکاری آرگون خطرناک است؟ در این مطلب به عوارض جوشکاری آرگون می پردازیم. اگر می خواهید در این مورد اطلاعات بیشتری کسب کنید، تا انتهای این مطلب همراه ما باشید.
فایل صوتی
آرگون چیست و چه خاصیت هایی دارد؟
آرگون گازی بی بو و بی رنگ است که تحت تاثیر ولتاژ بالا به رنگ آبی روشن در می آید. این گاز از تقطیر جز به جز هوای مایع به دست می آید. ضمنا همانطور که اکسیژن در آب حل می شود، آرگون نیز چنین خاصیتی دارد. نکته بعد، تعداد ترکیبات آن است. گاز آرگون در طبیعت از سه نوع ایزوتوپ تشکیل شده است.
آرگون همچنین به علت اینکه یک گاز بی اثر است، در جوشکاری برقی، برشکاری استفاده می شود. همچنین به عنوان روکش برای تولیدات تیتانیوم و دیگر عناصر واکنش دهنده مورد استفاده قرار می گیرد. ضمنا یک عامل حفاظتی برای رشد کریستال های ژرمانیوم و سیلیسیوم است.
جوشکاری آرگون چیست و چه کاربردهایی دارد؟
جوشکاری تیگ (Tungsten Inert Gas) یا همان جوشکاری قوس تنگستن، یکی از مهم ترین روش های جوشکاری در صنایع مختلف مثل پتروشیمی، نظامی، دریایی، هوایی و … است. در ایران، این فرایند بیشتر به نام جوش آرگون شناخته می شود. این حرفه نیاز به ابزارهای مخصوص جوشکاری آرگون دارد و فرد باید تخصص و تجربه بالایی داشته باشد.. از این شیوه بیشتر برای جوشکاری مس و آلومینیوم استفاده می شود.
جوش آرگون در اتصال لوله های تحت فشار کاربرد زیادی دارد. کاربرد دوم، جوش دادن صفحات نازک و بسیار ظریف با استفاده از این شیوه جوشکاری است. همچنین در صنایع پتروشیمی، صنایع دریایی و ساخت تجهیزات نظامی از جوشکاری با گاز آرگون استفاده می شود.
مزیت اصلی این روش نسبت به روش های جوشکاری سنتی، کنترل الکترونیکی بهتر و سریع تر است. این روش برای جوشکاری فلزات نرم تر مثل آلومینیوم مناسب است؛ به همین دلیل، در صنعت خودروسازی کاربرد زیادی دارد. یکی از دلایل این موضوع این است که جوش های تمیزی تولید می کند و دارای سرعت بسیار بالایی است. ضمنا از آنجا که تزریق فلز پرکننده از خارج قوس انجام می شود، اغتشاش در جریان قوس ایجاد نمی شود. در نتیجه، کیفیت فلز جوش بالاتر می رود.
مزیت بعد برای جوشکاری با گاز آرگون، عدم تشکیل سرباره، دود و جرقه است. در نتیجه، در منطقه قوس و حوضچه مذاب به وضوح دیده می شود. به همین دلیل، امکان جوشکاری فلزات رنگی و ورق های نازک با دقت بسیار زیاد وجود دارد. اما در کنار همه این مزیت ها، عوارض جوشکاری آرگون هم قابل توجه است.
عوارض جوشکاری آرگون از نظر فنی
یکی از سختی ها و مضرات جوشکاری آرگون، به نکات فنی بر می گردد. اما این نکات شامل چه مواردی است؟
از عوارض جوشکاری آرگون می توان به ناخالصی تنگستن، معایب ناشی از محافظت نامناسب گاز، ناخالصی های اکسیدی و عدم ذوب اشاره کرد. گرانی تجهیزات و مواد مصرفی، به صرفه نبودن جوشکاری قطعات با ضخامت بیشتر از ۱۰ میلی متر، نرخ رسوب کم (حدود نیم کیلوگرم در ساعت)، سرعت کم جوشکاری، حساسیت زیاد به کثیفی درز جوش و محدودیت در محیط های باز هنگام وزش ملایم باد از دیگر معایب و عوارض جوشکاری آرگون است.
عوارض جوشکاری آرگون بر محیط زیست
تاکنون آسیب های زیستی گاز آرگون گزارش نشده است. در طبیعت آرگون به صورت گاز وجود دارد. در مناطقی که تصفیه انجام می شود، آرگون به سرعت منتشر خواهد شد. ضمنا تاثیر گاز آرگون بر گیاهان یا جانوران هنوز شناخته نشده است. همچنین به نظر می رسد که خطرات جوشکاری آرگون برای محیط های آبی چندان قابل توجه نباشد.
خطرات جوشکاری آرگون برای انسان
از عوارض جوشکاری آرگون برای انسان را می توان به دسته های مختلفی تقسیم کرد. مشکلات ریوی، حنجره و مجاری ادراری به خصوص در کار با بخار مواد خطرناکی مثل کادمیوم، نیکل، بریلیوم، کروم و آرسنیک نمونه هایی از آن است.
مشکلات مزمن تنفسى مثل برونشیت، آسم، التهاب ریه ها، کاهش حجم ریه ها، رسوب غبار یا سیلیس یا اکسید آهن در ریه، مشکلات قلبی، پوستی، کاهش شنوائی و مشکلات گوارشی مثل التهاب مزمن معده و روده ها و زخم معده و اثنی عشر و صدمات کلیوی از دیگر عوارض جوشکاری آرگون است.
همچنین در بعضى جوشکارى ها احتمال سقط جنین و تاخیر در حاملگى همسران افراد جوشکار بیشتر است که احتمالا به دلایل زیر است:
- فلزاتی مثل آلومینیوم، کادمیوم، نیکل، کروم، آهن، منگنز، مس
- گازهایی مثل ازون یا گازهای نیتروژن دار
- گرما
- رادیوگرافی (برای چک کردن درزها)
ضمنا جوشکارى با آزبست برای عایق کردن و پوشاندن سطوح باعث رسوب آزبست در ریه و افزایش احتمال سرطان ریه و پرده جنب می شود. به همین علت، برای جوشکاری نزدیک سطوح آزبست دار باید کلیه جوانب ایمنی مثل ماسک مخصوص رعایت شود.
عوارض جوشکاری آرگون ناشی از گرما
گرمای شدید جوشکاری و مواد مذاب و جرقه ها در حین کار می‌تواند باعث سوختگی شوند. سوختگی و ضایعات چشمی می تواند ناشی از مواد مذاب، پلیسه و تکه های فلز، جرقه و الکترود داغ باشد. به علاوه، گرمای زیاد و مدت طولانی در گرما ماندن می تواند باعث گرمازدگی شود. جوشکار ها باید از علائم گرمازدگی (مثل احساس خستگی، سرگیجه، کاهش اشتها، تهوع، درد های شکمی و تحریک پذیری) اطلاع داشته باشند.
همچنین برای پیشگیری از این موارد، باید در زمان های استراحت دمای بدن را کاهش داد. راهکار مهم بعد، استفاده از مایعات فراوان در طول زمان های مختلف است. این موضوع، از کاهش آب بدن و تشدید گرمازدگی پیشگیری می کند.
نور و اشعه های مادون قرمز و ماورای بنفش از عوارض جوشکاری آرگون
از عوارض جوشکاری آرگون، این است که نور شدید جوشکاری باعث صدمه به شبکیه چشم و اشعه مادون قرمز موجب صدمه به قرنیه و ایجاد آب مروارید می شود. اشعه ماورای بنفش می تواند باعث برق زدگی چشم شود (حتی در مدت کمتر از یک دقیقه). علائم برق زدگی بعد از چند ساعت ظاهر شده و شامل احساس وجود شن یا جسم خارجی در چشم، تاری دید، درد شدید، ریزش اشک، سوزش چشم و سردرد است.
اشعه از مواد اطراف منعکس شده و حدود نصف برق زدگی ها در کسانی است که جوشکاری نمی کنند. عدم استفاده از وسائل حفاظتی و برق زدگی‌های مکرر باعث صدمه دائمی چشم می شود. سوختگی پوست در اثر مجاورت با اشعه ماورای بنفش مشابه آفتاب سوختگی است و احتمال سرطان پوست را افزایش می دهد.
راه پیشگیری: برای کم شدن عوارض جوشکاری آرگون، جوشکاران باید از عینک ها و یا سپرهای حفاظتی که شیشه های آن قادر به جذب اشعه ماورای بنفش و مادون قرمز هستند، استفاده کنند.
اثرات صوتی
صدا علاوه بر کاهش شنوایی، باعث ایجاد استرس و فشار عصبی، بالا رفتن فشار خون و بیماری های قلبی می شود. کار کردن در محیط های پر سر و صدا موجب خستگی، عصبی شدن و تحریک پذیری می شود. در سر و صدای بالای 85 دسی‌بل حتما باید از گوشی محافظ استفاده کرد.
مشکلات عضلانی و استخوانی از عوارض جوشکاری آرگون
جوشکارها در معرض کمردرد، شانه درد، دردهای زانو، التهاب عضلات، مفاصل و رباط ها هستند. وضعیت کاری و نحوه قرارگیری فرد در حین کار، مثل کار بالای سر، لرزش و بلند کردن بار سنگین از عوامل موثر در مشکلات عضلانی و استخوانی هستند.
برای پیشگیری از این عارضه، ایجاد فواصل معین و منظم بین زمان کار و استراحت الزامی است. همچنین نحوه درست بلند کردن بار نیز مهم است. سایر راه های پیشگیری عبارتند از:
- تغییر حالت بدن هر چند وقت یکبار (کار نکردن در یک وضعیت به مدت طولانی)
- قرار دادن کار در ارتفاع مناسب
- استفاده از محلی برای قرار دادن پاها در صورت ایستادن طولانی
- قرار دادن وسائل در محل مناسب جهت دسترسی
- کاهش لرزش
به طور کلی، در این مطلب با ویژگی های عنصر آرگون و عوارض جوشکاری آرگون آشنا شدیم. همان طور که گفته شد، این نوع جوشکاری کاربردهای وسیعی داشته و مزایا و معایب خاص خود را به همراه دارد. جوشکاری با آرگون عوارضی دارد که نباید از آنها غافل بود. امیدواریم با رعایت نکات ایمنی، از ایجاد مشکلات مختلف پیشگیری کنید. در پایان اگر تجربه خاصی در این زمینه دارید، حتما در بخش نظرات مطرح کنید.