با فولاد کم کربن بیشتر آشنا شوید
دسترسی سریع به محتوای این مطلب
اگر بخواهیم فولادها را دسته‌بندی کنیم، باید بگوییم که درجات بی‌شماری برای فولاد وجود دارند مانند: فولاد کربنی، آلیاژ فولاد، فولاد ابزار، فولاد ضد زنگ و… . در این میان، فولاد کم‌کربن، اصطلاحی است که عموماً برای توصیف دسته‌ای از انواع فولاد استفاده می‌شود. اما فولاد کم کربن دقیقاً چیست؟ در این مقاله به تعریف این اصطلاح، توضیح ویژگی‌ها، نحوه‌ی ساخت و همچنین چند نمونه از کاربردهای رایج فولاد کم کربن می‌پردازیم.
فایل صوتی مطلب
منظور از فولاد کم کربن چیست؟
همان طور که از اسم آن مشخص است، فولادی با محتوای کربُن پایین می‌باشد. مقدار کربن موجود در این نوع فولاد، معمولاً بین 0.05 تا 0.25 درصد وزنی است. این درصورتی است که فولادهایی با محتوای کربن بالاتر، مقدار کربنی بین 0.30 تا 2.0 درصد وزنی دارند. اگر بیش از این مقدار کربن به فولاد اضافه شود، دیگر در دسته‌ی چُدن قرار می‌گیرد.
فولاد کم‌کربن، یک فولاد آلیاژی نیست؛ بنا بر این، مقادیر زیادی از عناصر دیگر را شامل نمی‌شود. برای مثال، مقادیر زیادی کروم، مولیبدن یا سایر عناصر آلیاژی را در این مدل فولاد نخواهید یافت.
به علت محتوای کربن و عناصر آلیاژیِ نسبتاً پایین، خواص متعددی در فولاد کم‌کربن وجود دارند که آن را از فولادهای با محتوای کربن بالاتر و فولادهای آلیاژی، متمایز می‌کنند.
ویژگی‌های فولاد کم کربن
از مهم‌ترین ویژگی‌های فولاد کم‌کربن، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- عموماً شکل‌پذیرتر است و قابلیت ماشین‌کاری و جوشکاری بالاتری نسبت به سایر انواع فولاد دارد.
- تقریباً غیرقابل سختکاری است و از مقاومت کششی پایین‌تری نسبت به فولادهای با کربن بالا و فولادهای آلیاژی برخوردار است.
- حاوی مقادیر بالایی از آهن است که به آن، خاصیت آهن‌ربایی می‌دهند.
- حضور مقادیر ناچیز از عناصر آلیاژی، باعث می‌شود فولاد کم‌کربن، نسبت به سایر انواع فولاد، ارزان‌تر باشد.
فولاد کم‌کربن چگونه ساخته می‌شود؟
نحوه‌ی ساخت فولاد کم‌کربن، مشابه سایر انواع فولاد کربنی است. روش معمول برای ساخت فولاد کم کربن، شامل ترکیب سنگ آهن و زغال‌سنگ می‌باشد. پس از استخراج زغال‌سنگ و سنگ آهن از زمین، هردو در کوره‌ی انفجار ذوب می‌شوند.
پس از ذوب شدن، این ترکیب به کوره‌ای دیگر منتقل می‌شود تا از هرگونه ناخالصی عاری شود و اصلاحات لازم در ترکیب شیمیایی فولاد کم‌کربن ایجاد شود. سپس فولاد را به فرم مستطیل، شکل می‌دهند. در نهایت، فولاد را تحت فرآیند نورد گرم و سردکاری به صورت ورق‌هایی از فولاد کم‌کربن در می‌آورند.
برای شناخت بیشتر انواع فولاد و کاربرد آن‌ها می‌توانید روی لینک زیر کلیک کنید:
«انواع فولاد کربنی، آلیاژی، ضد زنگ و ابزار را بشناسید و کاربرد آن‌ها را بدانید»
کاربردهای متداول فولاد کم کربن
در اینجا به ذکر چند نمونه از موارد استفاده‌ی فولاد کم‌کربن در جهان می‌پردازیم:
- حوزه‌ی ساختمانی
- تابلوها و علائم ترافیکی
- خودروها
- مبلمان و دکوراسیون
- سیم و فنس‌ها
- پیچ و مهره‌ها
در این مطلب در مورد فولاد کم کربن صحبت کردیم. به طور کلی، فولادها از نظر ترکیبات شیمیایی، روش تولید، روش پرداخت‌کاری، استحکام فیزیکی و عملیات حرارتی به دسته‌های مختلفی تقسیم می‌شوند. همان طور که گفته شد، هرچه کربن بیشتری در فولاد وجود داشته باشد، هنگام گرما سخت‌تر و مستحکم‌تر می‌شود؛ اما انعطاف‌پذیری کمتری پیدا می‌کند. به طور کلی، می‌توان گفت سه ویژگی مقرون‌به‌صرفه‌بودن، قابلیت جوشکاری و ماشین‌کاری، این مدل از فولاد را به گزینه‌ای مناسب برای مصرف‌کنندگان تبدیل کرده است.