بزرگترین معادن آهن ایران را بشناسید + 5 نکته شگفت انگیز

زمان مطالعه: 6 دقیقه

سنگ آهن یا IRON ORE، منبع اصلی برای تولید مقاطع فولادی و آهنی در سراسر جهان است. در واقع آهن خام که مواد اولیه صنایع فولادی است، از سنگ آهن استخراج شده در معادن به دست می آید. این ماده معدنی و فوق العاده ضروری در همه جای جهان پیدا نمی شود، مگر اینکه معدن آن را کشف کنند.

برزیل، استرالیا، هند، چین، روسیه، آفریقای جنوبی، آمریکا و ایران بزرگترین و مهم ترین معادن سنگ آهن را دارند که نیاز 90% از جهانیان را تامین می کنند. در این مطلب از دانشنامه جامع اصفهان آهن، قصد داریم به معرفی بزرگترین معادن آهن ایران بپردازیم.

فایل صوتی

سنگ آهن چیست؟ کاربرد و مزایا

سنگ آهن، ماده ای است در طبیعت یافت می شود و مقادیر زیادی آهن خام دارد. همانطور که می دانید آهن خام، ماده اولیه و اصلی برای تولید فولاد و فلزات آهنی است که در ساخت اشیاء و ابزار، صنایع ساخت و ساز، خودروسازی، نقشه برداری، تولید آهن اسفنجی و… کاربرد دارد.

مزایا و فواید استخراج این ماده معدنی و ارزشمند عبارتند از:

1. تامین نیازهای صنعتی
2. اشتغال زایی و تامین فرصت های شغل
3. توسعه اقتصادی کشورها
4. گسترش صنایع فولادسازی
5. کاهش مصرف منابع طبیعی و تجدیدناپذیر مانند نفت و گاز

در کل هر کشوری که دارای معادن سنگ آهن باشد، از لحاظ اقتصاد و ثروت و فرصت های شغلی غنی خواهد بود.

بزرگترین معادن آهن ایران

ایران به عنوان یکی از کشورهای غنی و دارای ذخایر سنگ آهن، معادن مختلفی دارد. در لیست معادن ایران، تعداد محدودی از آن ها به عنوان بزرگترین و مهم ترین ها شناخته می شوند که در ادامه به معرفی هر کدام می پردازیم.

• گل گهر کرمان
• چغارت یزد
• چادرملو یزد
• سنگان خراسان
• سه چاهون بافق
• جلال آباد زرند
• چاه گز بافق
• سنگ آهن بیجار
• آهنگران همدان
• معدن نیاسر

معدن گل گهر کرمان

شرکت صنعتی و معدنی گل گهر، در موقعیت شمال شرقی استان کرمان و در نزدیکی شهر سیرجان واقع شده است. معدن گل گهر، در حال حاضر یکی از بزرگترین معادن سنگ آهن ایران به شمار می رود. ذخایر آن به صورت مگنتیت (حاوی آهن مغناطیسی) و هماتیت (آهن با ترکیب اکسیدی) هستند که پس از فرآوری های مختلف مانند خردایش، غربالگری و تصفیه تبدیل به محصولات فولادی و آهنی می شوند.

استخراج سنگ آهن از معدن گل گهر، در دو مرحله معدن‌ کاری سطحی و زیرزمینی انجام می ‌شود. در معدن‌ کاری سطحی، لایه‌ های سنگ آهن از روی زمین خرد و جدا می شوند؛ سپس در معدن ‌کاری زیرزمینی با حفر تونل‌ ها و شالوده‌ ها، در نهایت سنگ‌ استخراج می‌ شود. گل گهر یکی از گران ترین معادن ایران است.

از لحاظ اقتصادی معدن گل گهر به عنوان یکی از منابع مهم تولید سنگ آهن در کشور است که نقش مهمی در توسعه صنعتی ایران ایفا می ‌کند. تولید و فرآوری سنگ آهن در این معدن، به تأمین نیازهای داخلی و خارجی (صادرات) کمک بسیار زیادی می‌ کند. تولید سنگ آهن در معدن گل گهر، سالانه بیش از 15 میلیون تن است.

معدن چغارت یزد

اولین، بزرگترین و اصلی ترین معدن سنگ آهن ایران، چغارت در استان یزد است که مواد اصلی کارخانه ذوب آهن اصفهان را تامین می کند. تاریخ کشف این معدن به زمان قاجار برمی گردد که در زمان پهلوی به اوج شکوفایی و بهره برداری خود رسید.

همانطور که گفته شد کارخانه ذوب آهن اصفهان به عنوان بزرگترین تولید کننده مقاطع فولادی مانند میلگرد و تیرآهن، بخش زیادی از مواد اولیه خود را توسط معدن چغارت تامین می کند.

از سال 1350 تاکنون حدود 220 متر از ارتفاع این معدن حفاری و براساس گزارشات بیش از 131 میلیون تن سنگ آهن استخراج شده است.

معدن چادرملو یزد

معدن چادرملو، یکی دیگر از منابع مهم سنگ آهن ایران است که در نزدیکی شهر یزد قرار دارد. بر اساس آمارهای رسمی، حجم ذخیره منابع این معدن حدود 400 میلیون تن برآورد شده که یکی از بزرگترین ذخایر سنگ آهن ایران و جهان است.

به طور متوسط از هر 10 تن سنگ استخراج شده از این معدن، حدودا 3 تن سنگ آهن خالص گرفته می شود و سالیانه 200 میلیون تن کنسانتره سنگ آهن تولید می کند. فرآورده های حاصل از این معدن، به منابع داخلی و خارجی صادر می شود.

معدن سنگان خراسان رضوی

معدن سنگان خواف، بیش از یک میلیارد تن ذخایر سنگ آهن دارد و به همین دلیل بزرگترین معدن خاورمیانه شناخته شده است. استخراج سالیانه 2 میلیون تن سنگ اهن و صادر به واحدهای صنعتی، از مهم ترین قابلیت های این کانسار به شما می رود.

معدن سنگان تامین کننده خوراک اولیه برای تولید 5 میلیون تن سنگ آهن و 17.5 میلیون تن کنسانتره در ایران است، که آمار فوق العاده بی سابقه ای محسوب می شود.

معدن سه چاهون بافق

ذخایر این معدن که در استان یزد قرار گرفته، حدود 500 میلیون تن برآورد شده و دارای هماتیت با عیار بسیار بالا است. معدن سه چاهون دارای سه گودال عظیم با فاصله سه کیلومتری است.

بهره برداری از این معدن به 18 سال قبل باز می گردد و سنگ آهن آن از نوع رسوبی است. تاکنون حدود 120 متر از این کانسار حفاری شده است.

اگرچه که گل گهر، چغارت، چادرملو، سنگان و سه چاهون بزرگترین معادن سنگ آهن ایران هستند اما کانسارهای دیگری در کشورمان وجود دارند که بهره برداری از آن ها نیز قابل توجه است.

این معادن عبارتند از:

• جلال آباد زرند، با بهره برداری 190 میلیون تن سنگ آهن مگنتیت و هماتیت در سال
• چاه گز بافق، با بیش از 83 میلیون تن ذخیره سنگ آهن و تولید سالانه 24 میلیون تن
• سنگ آهن بیجار، با ظرفیت تولید 325 هزار تن در سال
• آهنگران همدان، با ذخیره بیش از 11 میلیون تن سنگ آهن هماتیتی
• معدن نیاسر، که بهره برداری از آن به تازگی آغاز شده است.

انواع سنگ آهن در معادن ایران

در معادن مختلف، سنگ های متنوعی استخراج می شوند که طبقه بندی آن ها به صورت مگنتیت، هماتیت و لیمونیت است. هر یک از این دسته بندی ها، موجب تفاوت در کاربرد سنگ آهن می شود.

انواع سنگ آهن	عیار موجود
مگنتیت	72.4
هماتیت	70
زئولیت	62.8
لمونیت	48.2
سیدریت	46.6

5 نکته شگفت انگیز که باید درباره معادن ایران بدانیم!

ایران یکی از مهم ترین کشورهایی است که با داشتن ذخایر و معادن بسیار زیاد، به بهشت معادن دنیا معروف شده است. بنابراین معادن ایران دارای ویژگی هایی هستند که آن را از سایر کشورهای جهان متمایز می کند. 5 مورد از وجه تمایزهای معادن ایران را در زیر می بینید.

1. ذخایر معادن ایران شامل طلا، سنگ آهن، زغال سنگ، کروم، سرب، روی، باریت، نمک، مولیبدن و… هستند که ارزش آن ها به بیش از 700 میلیارد دلار می رسد.

2. وزن تخمینی این معادن حدود 37 میلیارد تن است که در سراسر جهان آمار بسیار شگفت انگیزی است. از این آمار، حدود 2.7 میلیارد تن مطلق به معادن سنگ آهن بوده و یک درصد از ذخایر کل جهان را تشکیل می دهد.

3. ایران برای تولید سنگ آهن، در رتبه نهم جهانی قرار دارد.

4. بیشتر سنگ آهن های استخراج شده در معادن ایران، از نوع مگنتیت و هماتیت هستند که بیشترین عیار و خالصی را دارند.

5. به طور کلی با توجه به شرایط بازار جهانی آهن و فولاد، نیاز روز افزون دنیا به این محصولات و طولانی بودن بازده سرمایه گذاری در بخش معدن به ویژه صنعت فولاد، سرمایه گذاری در این حوزه تضمین شده است.

برای تولید مقاطع فولادی به مواد اولیه ای نیاز داریم که دارای ترکیبات فلزی و آهنی باشند. سنگ آهن همان ماده ای است که با داشتن ترکیبات آهنی، در صنایع فولادسازی مورد استفاده قرار می گیرد. کشورهای متعددی مانند برزیل، استرالیا، هند، چین، روسیه، آفریقای جنوبی و آمریکا دارای معادن سنگ آهن هستند و کشور ایران یکی از مهم ترین آن ها است.

بزرگترین معادن سنگ آهن ایران عبارتند از گل گهر، چادرملو، چغارت، سنگان، سه چاهون، جلال آباد، چاهگز، آهنگران و… که ذخایر و بهره برداری از آنها بسیار قابل توجه است. اگر در خصوص فراورده های سنگ آهن سوال یا ابهامی داشتید، با کارشناسان ما تماس بگیرید.

بزرگترین معادن آهن ایران را نام ببرید؟

گل گهر، چادرملو، چغارت، سنگان، سه چاهون، جلال آباد، چاه گز، آهنگران

بیشترین عیار و خالصی مربوط به کدام نوع از سنگ آهن است؟

مگنتیت و هماتیت

بزرگترین و گران ترین معدن آهن ایران چه نام دارد و کجاست؟

معدن سنگ آهن گل گهر در شمال شرقی استان کرمان و در نزدیکی شهر سیرجان واقع شده است.

بیشترین معادن ایران در کدام استان است؟

بر اساس نتایج طرح آمارگیری از معادن سال 1401، بیشترین تعداد معادن در حال بهره‌ برداری در استان کرمان با 1037 معدن قرار دارد. در رتبه‌ های بعدی استان‌ های خراسان رضوی با 813 معدن فعال، فارس با 726 معدن فعال، اصفهان با 670 معدن فعال، آذربایجان شرقی با 520 معدن فعال و مرکزی با 492 معدن فعال قرار دارند.