قوانین دریافت پایان کار ساختمان در سال 1403

زمان مطالعه: 7 دقیقه

مهم ترین و آخرین مرحله در فرایند ساختمان سازی، کسب مجوز پایان کار از شهرداری همان منطقه است. در واقع هرگونه ملک ساخته شده در محدوده شهری، باید دارای گواهی پایان کار باشد. این گواهی تایید می کند که ساختمان ساخته شده از سوی سازمان نظام مهندسی و شهرداری، با مقررات فنی مطابقت داشته و هیچگونه مشکلی برای سکونت ندارد.

همانطور که دریافت پروانه ساخت در ابتدای عملیات ساختمان سازی اهمیت ویژه ای دارد و بدون این گواهینامه نمی توان عملیات عمرانی را شروع کرد، دریافت پایان کار ساختمان نیز بسیار مهم است. در این مطلب از دانشنامه اصفهان آهن، به بررسی قوانین پایان کار ساختمان و نحوه دریافت آن می پردازیم.

فایل صوتی

پایان کار ساختمان چیست؟

پایان کار ساختمان، گواهی یا مدرکی است که توسط شهرداری به مالک یا سازنده ملک، پس از تکمیل مراحل ساخت و ساز و تأیید نهایی آن، اعطا می شود. این گواهی نشان می دهد که ساختمان مطابق با ضوابط و مقررات ملی ساختمان و همچنین پروانه ساختمانی احداث شده و تمام مراحل قانونی و فنی مربوط به آن به طور کامل طی شده است. اهمیت اخذ پایان کار ساختمان شامل موارد زیر می شود:

• بدون داشتن پایان کار، انجام هرگونه معامله ای مانند خرید و فروش، رهن و اجاره برای آن ملک غیرقانونی بوده و در دفاتر اسناد رسمی ثبت نخواهد شد.
• برای دریافت سند مالکیت شش دانگ از اداره ثبت اسناد و املاک، ارائه گواهی پایان کار الزامی است.
• ارائه خدمات شهری مانند آب، برق و گاز به طور کامل به واحدهای مسکونی که پایان کار دارند، ارائه می شود.
• در واحدهای مسکونی بدون پایان کار، سکونت از نظر قانونی مجاز نبوده و در صورت بروز مشکل، ساکنین با چالش های حقوقی مواجه خواهند شد.
• وجود گواهی پایان کار برای ملک، ارزش آن را در بازار مسکن افزایش می دهد. همچنین در برآورد هزینه ساخت آپارتمان تاثیر گذار است.

مراحل گرفتن پایان کار ساختمان

اخذ پایان کار ساختمان، شامل مراحلی است که باید به ترتیب و کامل انجام می شوند. این مراحل را در ادامه به طور کامل توضیح می دهیم.

مرحله اول: تکمیل مراحل ساخت و ساز

ابتدا باید تمامی مراحل ساخت و ساز اعم از سفت کاری، نازک کاری و تاسیسات به طور کامل انجام شده باشد. رعایت دقیق تمامی ضوابط و مقررات ملی ساختمان و همچنین پروانه ساختمانی الزامی است. پس از اتمام ساخت، باید توسط یک مهندس ناظر مورد تایید صلاحیت، نقشه ها و تأسیسات ساختمان برای آخرین بار کنترل نهایی شوند.

مرحله دوم: تکمیل فرم درخواست پایان کار و تشکیل پرونده

با در دست داشتن مدارک لازم که در ادامه توضیح می دهیم، برای تشکیل پرونده و تکمیل فرم درخواست پایان کار ساختمان، باید به شهرداری منطقه مراجعه کنید. این فرم توسط مالک و ناظر بر اساس نوع پروژه تکمیل می شود. اگر پروژه موردنظر از نوع “نوسازی” باشد، باید عوارض آن را پرداخت کرده و رسید دریافت کنید.

سپس فرم تکمیل شده را به همراه سند مالکیت به شهرداری منطقه تحویل دهید تا در دبیرخانه، شماره و تاریخ دریافت ثبت گردد و زمان بازدید کارشناس دفتر فنی مشخص شود.

مرحله سوم: بازدید از محل پروژه و تنظیم گزارش

پس از انجام مرحله قبل، کارشناسان دفتر فنی شهرداری طبق تاریخ مشخص شده به محل ساختمان می روند تا از آن بازدید کرده و گزارش خود را تنظیم نمایند. سپس گزارش توسط کارشناس شهرداری به مهندس ناظر تحویل داده می‌ شود، تا آن را بررسی کرده و دستور محاسبه را صادر کنند. محاسب با توجه به گزارش مامور فنی و پروانه ساختمان، زیربنای ساختمان را بررسی می کند و اضافه یا کاهش متراژ آن مشخص می شود.

مرحله چهارم: تعیین و برطرف کردن تخلفات

پس از تحویل مدارک و گزارش نهایی ناظر شهرداری، اگر ملک دارای گزارش خلافی نباشد، صدور گواهی پایان کار در سریع ترین زمان انجام می شود. اما اگر هرگونه خلافی پیدا شود، باید در کمسیون داخلی (ماده 100) مورد بررسی قرار گیرد. در این مدت به مالک ساختمان 10 روز فرصت می دهند تا تخلف را یا برطرف کند، یا توضیحات لازم را ارائه دهد.

چنانچه در این مدت، توضیحات مالک مورد قبول نباشد جریمه خواهد شد. در صورت پرداخت جریمه، عملیات تمدید پروانه ساخت و صدور گواهی پایان کار به جریان می افتد. در صورت عدم پرداخت جریمه، با رای کمیسیون تجدیدنظر، حکم تخریب ساختمان صادر می شود.

مرحله پنجم: تکمیل و امضای برگ گواهی پایان کار

در نهایت پس از برطرف شدن تخلفات، برگ گواهی پایان کار در بخش پروانه ساختمان شهرداری تکمیل شده و با امضای نهایی معاون، شهردار، محاسب و پیش نویس گیرنده، جواز آن صادر می شود.

مرحله ششم: ممهور شدن جواز پایان کار

ممهور شدن جواز پایان کار به معنای تأیید نهایی و رسمی بودن این سند توسط شهرداری و اعلام پایان قانونی ساخت و ساز در یک ملک است. در واقع این مهر و امضا نشان می دهد که ساختمان طبق پروانه ساختمانی و با رعایت تمام مقررات ملی ساختمان ساخته شده و آماده سکونت یا استفاده است.

مدارک لازم برای پایان کار ساختمان

قبل از هر اقدامی بهتر است مدارک مورد نیاز برای تشکیل پرونده را آماده کنید، تا زمان زیادی را برای این کار از دست ندهید. این مدارک عبارتند از:

• اصل و کپی شناسنامه و کارت ملی مالک ساختمان (یا اصل و کپی شناسنامه ورثه)
• اصل و کپی سند ملک
• اصل و کپی پروانه ساخت پروژه
• نقشه معماری با مهر شهرداری و CD اطلاعات
• کارت سبز
• تاییدیه های نصب آسانسور
• اصل و کپی از رسید پرداخت قبوض آب، برق، گاز و تلفن
• اصل و کپی رسید پرداخت عوارض نوسازی سالیانه
• فرم ثبت شماره و تاریخ در دبیرخانه

مهلت اخذ گواهی پایان کار چقدر است؟

طبق ماده 5 قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان مصوب 1374، مهلت اخذ گواهی پایان کار برای ساختمان ها دو سال از تاریخ صدور پروانه ساختمانی است. پس مالک یا سازنده موظف است ظرف مدت دو سال از تاریخ صدور پروانه ساختمانی، مراحل ساخت و ساز را به اتمام رسانده و برای اخذ گواهی پایان کار اقدام نماید. در صورت عدم اخذ گواهی پایان کار در مهلت مقرر، مشمول جریمه خواهد شد.

جریمه دیرکرد در اخذ گواهی پایان کار، معادل 5% ارزش روز اعیانی مازاد بر 500 میلیون تومان برای هر ماه تأخیر است. همچنین به ازای هر ماه تأخیر، 10% به عوارض صدور گواهی پایان کار اضافه خواهد شد.

و در نهایت این نکته را به خاطر بسپارید که مهلت دو ساله برای اخذ گواهی پایان کار، حداکثر تا پایان عمر مفید بنا قابل تمدید است. در برخی موارد خاص، مانند وقوع بلایای طبیعی یا حوادث غیرمترقبه، با ارائه مدارک و مستندات معتبر، امکان تمدید مهلت اخذ گواهی پایان کار وجود دارد.

شرایط صدور پایان کار ساختمان قدیمی و کلنگی

برای صدور گواهی پایان کار ملک های قدیمی، با سه حالت مواجه می شویم.

در حالت اول شما مالک یه ساختمان قدیمی هستید، که گواهی پایان کار قدیمی دارد. در این صورت با مراجعه به شهرداری و ارائه گواهی قدیمی با مدارک گفته شده، گواهی جدید صادر می شود. البته در صورتی که کیفیت ساخت و مواد ه کار رفته در پی ریزی مانند تیرآهن فولادی، میلگرد و… قابل قبول باشد.

در حالت دوم گواهی ملک قدیمی است اما به تازگی تغییراتی در ساختمان ایجاده کرده اید که فاقد مجوزهای قانونی است. در این صورت پس از بررسی کمیسیون ماده صد شهرداری، باید جریمه این تغییرات را پرداخت کنید تا پس از آن اقدامات لازم برای صدور گواهی جدید انجام شود. این تغییرات شامل ساختن یک طبقه جدید، تراس، انباری و… است.

در حالت سوم، ملک قدیمی هیچگونه سند و مجوزی مبنی بر پایان کار ندارد. در این صورت دریافت گواهی پایان کار سخت تر است، زیرا ملک شما بدون مجوز ساخته شده و باید مراحل زیادی را طی کنید. در این مورد بهتر است ابتدا با یک فرد متخصص مانند وکیل یا کارشناس مشورت کنید.

مدارک مورد نیاز برای صدور گواهی پایان کار ساختمان های قدیمی و کلنگی، بسته به نوع و وضعیت هر بنا ممکن است متفاوت باشد. اما به طور کلی، مدارک زیر برای این منظور لازم است:

• اصل و کپی سند مالکیت
• اصل و کپی پروانه ساختمانی (در صورت وجود)
• اصل و کپی مدارک هویتی مالک
• فرم درخواست صدور گواهی پایان کار جدید
• نقشه های معماری به همراه مهر و امضای مهندس معمار
• تأییدیه های مربوط به تاسیسات (برق، گاز، آب و …)
• گواهی عدم خلاف (در صورت عدم وجود گواهی پایان کار قدیمی)
• پرداخت عوارض مربوطه

گرفتن پایان کار ساختمان چقدر طول می کشد؟

در حالت عادی فرآیند صدور گواهی پایان کار برای یک ساختمان نوساز، بین 6 تا 8 ماه طول می‌کشد. اما در مورد ساختمان‌ های قدیمی و کلنگی این مدت زمان می‌ تواند به 1 تا 2 سال نیز افزایش یابد.

مدت زمان گرفتن پایان کار ساختمان در ایران به عوامل مختلفی بستگی دارد. برای مثال هر چه ساختمان پیچیده‌ تر ودارای متراژ بیشتری باشد، بررسی مدارک و بازدیدهای کارشناسی زمان بیشتری می‌ برد و در نتیجه صدور پایان کار نیز به طول می‌ انجامد.

همچنین سرعت عمل و نظم در انجام امور اداری در شهرداری‌ های مختلف می‌ تواند در مدت زمان صدور پایان کار تاثیرگذار باشد.

هزینه دریافت گواهی پایان کار ساختمان

هزینه دریافت این گواهی به عوامل مختلفی مانند متراژ ساختمان، نوع کاربری و کاربرد، منطقه، استان و… بستگی دارد. البته این هزینه ها برای خانواده شهدا، جانبازان و آزادگان با حداکثر 70% تخفیف انجام می شود، البته درصد تخفیف آنها به درصد جانبازی و مدت زمان اسارت در جبهه بستگی دارد.

در این مقاله به طور مفصل مراحل دریافت گواهی پایان ساختمان را بررسی کردیم. توصیه می کنیم برای تسریع در فرآیند صدور گواهی پایان کار، از خدمات مهندسین ناظر و مشاوران املاک مجاز استفاده کنید؛ همواره پیگیر پرونده خود در شهرداری باشید و در صورت نیاز به ارائه مدارک یا رفع نواقص، در اسرع وقت اقدام کنید.

به خاطر داشته باشید که عدم اخذ گواهی پایان کار می‌ تواند مشکلات متعددی از جمله عدم امکان انجام معاملات، عدم صدور سند مالکیت و اعمال جریمه را به دنبال داشته باشد.