کارخانه ذوب آهن اصفهان، قلب صنعت آهن ایران

زمان مطالعه: 6 دقیقه

ذوب آهن اصفهان نامی است که احتمالا برای یک بار هم که شده، آن را شنیده اید. کارخانه‌ ذوب آهن اصفهان را می‌ توان برترین تولیدکننده انواع مقاطع فولادی در کشور دانست. کلیه فعالان حوزه آهن آلات با آن آشنا هستند و فعالان حوزه ساختمان و انبوه‌ سازان به نیکی از آن یاد می‌ کنند. اما این شهرت فقط به ایران ختم نمی‌ شود، بلکه اکثر فعالان حوزه فولاد کشورهای خاورمیانه، و اروپا با آن آشنا هستند.

فایل صوتی

فایل ویدیویی

محصولات کارخانه ذوب آهن اصفهان

ذوب آهن اصفهان یکی از بزرگترین و مهم ترین کارخانه های فولادسازی در ایران و خاورمیانه است. این شرکت در سال ۱۳۴۴ با همکاری دولت ایران و شوروی سابق تأسیس شد و در سال ۱۳۵۰ به بهره برداری رشید.

عمده محصولات تولیدی ذوب آهن اصفهان عبارتند از:

• تیرآهن بال نیم پهن موازی یا (IPE)
• تیرآهن بال پهن موازی (تیرآهن هاش H)
• تیرآهن بال باریک شیبدار (IPN)
• انواع میلگرد ساده و آجدار
• انواع میلگرد کلاف
• شمش فولاد
• ریل قطار
• ناودانی
• مفتول
• نبشی

کارخانه ذوب آهن نقش مهمی در تأمین نیازهای صنعتی و عمرانی کشور دارد. این شرکت علاوه بر تولید محصولات فولادی، خدمات دیگری مانند تولید برق، تأمین آب و خدمات اجتماعی را ارائه می دهد.

این کارخانه یکی از موفق ترین صنایع ایران است، در سال های اخیر نیز همواره به عنوان یکی از شرکت های برتر ایران در زمینه تولید فولاد و صادرات محصولات فولادی شناخته شده است.

میلگرد ذوب آهن اصفهان (ساختمانی و صنعتی)

همان‌ طور که می‌ دانید، هر کارخانه برای تولید میلگرد (از شمش فولاد) نیاز به خط تولید نورد دارد. ذوب آهن اصفهان هم از این قاعده مستثنا نیست و دارای 4 کارگاه نورد با نام‌های نورد 300، 350، 500 و 600 است. ظرفیت تولید کارگاه نورد 300، هفتصد هزار تن در سال و ظرفیت تولید کارگاه نورد 350، سالانه سیصد و سی هزار تن است.

این دو کارگاه، وظیفه‌ تولید و تأمین میلگرد این کارخانه را به عهده دارند و در آنها میلگردهای ساده و آجدار از سایز 8 تا 36 و میلگرد کلاف از سایز 5.5 تا 12 تولید می‌ شود، همچنین در این کارگاه‌ ها امکان تولید کلاف صنعتی و میلگرد صنعتی نیز وجود دارد.

بخش عمده‌ میلگرد ساختمانی تولیدی در کارخانه ذوب آهن اصفهان، صرف ساختمان سازی های استان اصفهان می‌ شود. این مجموعه، علاوه بر تولید میلگردهای آجدار، به تولید میلگرد ساده‌ A1 نیز می‌ پردازد.

میلگرد آجدار ساختمانی ذوب آهن، به دو صورت آجدار مارپیچ و آجدار جناقی، تحت استاندارد ملی 3132 تولید می‌ شود. میلگرد آجدار مارپیچ در دو نوع آج 340 (علامت اختصاری L) و آج 350 (علامت اختصاری J) و میلگرد آجدار جناقی در دو نوع آج 400 (علامت اختصاری C) و آج 430 (علامت اختصاری H) تولید می‌ شوند.

میلگرد آجدار مرکب نیز جزو محصولات تولیدی ذوب آهن اصفهان است که در برج سازی و ساخت سازه‌ های بزرگ، کاربرد فراوانی دارد. این محصول که به میلگرد A4 نیز معروف است، در دو مدل آج 500 (علامت اختصاری S) و آج 520 (علامت اختصاری F) تولید می‌ شود.

کارخانه‌ ذوب آهن اصفهان، علاوه بر تولید میلگرد ساختمانی قادر به تولید انواع میلگرد صنعتی در سایزهای ۵.۵ تا ۱۴ است. همچنین، امکان تولید میلگرد صنعتی با قطر بیش از 14، بر اساس سفارش مشتری با رعایت اصول استاندارد نیز وجود دارد.
کلیه‌ میلگردهای ساختمانی و صنعتی تولید شده در ذوب آهن اصفهان، تحت استانداردهای ASTM A615 آمریکا، JIS G3112 ژاپن و GOST 5781 روسیه و استاندارد 3132 ایران تهیه شده و به بازار داخل و خارج کشور عرضه می‌ شود.

قیمت میلگرد در بازار ایران به ‌صورت روزانه متغیر است و میلگرد ذوب آهن نیز از این قاعده مستثنا نیست. از اوایل مرداد 1398 تا اواسط آبان همان سال، قیمت میلگرد ذوب آهن اصفهان (گرید A3 سایز 18) در کانال قیمتی 4150 تا 4250 تومان بود و از آن زمان تا پنجم اسفند ماه با رشد 65 درصدی به قیمت 7050 تومان رسید.

خوشبختانه، با کنترل قیمت‌ ها در پایان سال 1398 قیمت میلگرد این کارخانه و سایر کارخانه‌ های تولید میلگرد کشور کاهش یافت.. در حال حاضر این محصول، به صورت روزانه در سایت های معتبر آهن فروشی قیمت گذاری می شود.

تیرآهن ذوب آهن اصفهان

تیرآهن، یکی از محصولات پرفروش ذوب آهن اصفهان بوده که از ابتدای تاسیس، در حال تولید و ساخت آن است. طیف محصولات تولیدی کارخانه در بخش تیرآهن، بسیار وسیع بوده و انواع تیرآهن IPE، IPN و H را به‌ صورت مداوم تولید می‌ کند.

قیمت تیرآهن ذوب آهن (سایز 18) در اوایل مهر ماه 1398، به ازای هر کیلوگرم 4500 تومان بود که ظرف کمتر از 6 ماه در تاریخ 6 اسفند 1398 به بالاترین قیمت تاریخی خود، یعنی 8240 تومان رسید؛ یعنی رشدی حدود 95 درصد داشت.

اما قیمت‌ تیرآهن، رفته رفته با کنترل بازار کاهش قابل توجهی داشت و در کمتر از دو ماه به قیمت 6750 تومان رسید. در حال حاضر این محصول، به صورت روزانه در سایت های معتبر قیمت گذاری می شود.

نام محصول	سایز (m)	وزن اسمی یک متر (Kg)
تیرآهن بال نیم پهن موازی (IPE)	12	6.3
	14	6.9
	16	7.4
	18	8.0
	20	8.5
	22	9.2
	24	9.8
	27	10.2
	30	10.7
تیرآهن بال پهن موازی (IPB)	14	33.7
	16	42.6
	18	51.2
	20	61.3
	22	71.5
	24	83.2
	30	117
تیرآهن بال پهن وزن سبک (IPBL)	14	24.7
	16	30.7
	18	35.5
	20	42.3
	24	60.3
	30	88.3

گواهینامه‌ ها و افتخارات

ذوب آهن اصفهان با بیش از 5 دهه فعالیت مستمر در صنعت کشور، یکی از پر افتخارترین کا‌رخانه‌ های تولیدی کشور است و از آن جایی که حفظ کیفیت و رضایت مشتری، جزو اهداف آن بوده با فراهم سازی زیرساخت‌ های مناسب، گام مؤثری در دریافت گواهینامه‌ های ملی و بین‌ المللی برداشته است.

این کارخانه، دارای گواهینامه‌ تایید صلاحیت آزمایشگاه از مرکز ملی تایید صلاحیت ایران است و گواهینامه‌ های بین‌ المللی ISO 9001:2008، EN ISO 9001:2008، OHSAS 18001:2007، ISO 14001:2004، ISO 10015:1999 را دریافت کرد.

این کارخانه‌ عظیم، طی این سال‌ ها موفق به دریافت گواهینامه‌ کیفیت پاریس، تأیید کیفیت محصولات از کارخانه‌‌ فولاد سازی BID اسپانیا، فروش محصولات در آلمان از کارخانه‌ TUV و گواهینامه‌ کرز از شرکت انگلیسی UK CARES برای مطابقت محصول میلگردهای BS 4449:2005 Grade B500B شده است.

ذوب آهن اصفهان قبل از انقلاب

تاسیس کارخانه‌ ذوب آهن اصفهان به سال 1346 و بهره‌ برداری اولیه‌ از آن به 4 سال پس از تأسیس، یعنی اوایل زمستان سال 1350 باز می‌ گردد. در آن زمان، ظرفیت تولید این کارخانه فقط 550 هزار تن بود. ذوب آهن اصفهان در 45 کیلومتری جنوب غربی اصفهان و در نزدیکی زرین‌شهر واقع شده است. در گذشته، این منطقه، دشت طبس نام داشته اما از نظر جغرافیایی، فاصله‌ زیادی با شهر طبس، واقع در استان خراسان جنوبی دارد.

پس از بهره‌ برداری از فاز اول کارخانه، مهندسان و مدیران مجموعه برای توسعه و افزایش ظرفیت تولید، دست‌ به‌ کار شدند و در سال 1351، طرح توسعه‌ ذوب آهن اصفهان برای تولید 1.9 میلیون تن فولاد در سال، کلید خورد. برنامه‌ اجرایی این فاز، شامل احداث کوره‌ بلند شماره 2، توسعه‌ بخش آگلومراسیون، کک‌سازی، فولاد‌سازی و نورد بود.

ذوب آهن اصفهان بعد از انقلاب

توسعه‌ این فاز کارخانه، پس از انقلاب اسلامی به اتمام رسید و ظرفیت تولید آهن و فولاد کارخانه به بیش از 2 میلیون تن در سال رسید. طی سال‌ های بعد از انقلاب، فرآیند توسعه‌ این کارخانه متوقف نشد و در دوره‌ های زمانی مختلف، بخش‌ های گوناگونی به‌ منظور افزایش تولید، بهبود کیفیت محصولات، تولید محصولات جدید، حفظ محیط زیست منطقه و… به کارخانه اضافه شد.

به‌ عنوان مثال، در سال 1390 با احیای کوره‌ بلند شماره 1 و نصب سیستم آسپیراسیون بر روی آن از ورود آلایندگی غبار کوره به محیط زیست، جلوگیری شد. علاوه بر آن همین پسماند، پس از فرآوری مجدداً در فرآیند تولید مورد استفاده قرار گرفت.

همچنین در تیر ماه سال 1398، کارخانه ذوب آهن اصفهان (با امضای قراردادی با گروه مپنا)، پروژه‌ تصفیه‌ فاضلاب صنعتی کارخانه را کلید زد تا فاضلاب کارخانه با ضریب بازیابی 90، تصفیه شده و به‌ صورت آب نرم و آب صنعتی، مجدداً به کارخانه تحویل داده شود.

کارخانه‌ ذوب آهن اصفهان در راستای طرح تولید محصولات جدید، پروژه‌ تولید ریل قطار را کلید زد که در اولین فاز اجرایی خود، امکان تولید سالانه 400 هزار تن ریل قطار شهری و بین شهری را دارد.

در حال حاضر، ظرفیت تولید کارخانه‌ ذوب آهن اصفهان به 3 میلیون و 600 هزار تن فولاد خام و مقاطع فولادی رسیده و محصولاتی با بالاترین کیفیت و طبق استانداردهای بین‌ المللی به بازار عرضه می‌ کند.