معایب سقف تیرچه بلوک + 7 دلیل که نباید استفاده کنید!

زمان مطالعه: 4 دقیقه

سقف ساختمان یکی از اجزای اصلی سازه است که معمولا در انواع مختلفی مانند سقف تیرچه بلوک، کامپوزیت فلزی، عرشه فولادی، دال بتنی، پیش تنیده، طاق ضربی و… ساخته می شود. اگر در ساخت سقف خانه یا هر ساختمان دیگری، از تیرچه های بلوکی با ابعاد استاندارد به همراه بالشتک های مخصوص استفاده شود، به آن سقف تیرچه بلوک می گویند.

این سقف ها در عین حال که رایج، ارزان و سبک هستند، اما معایب جدی نیز دارند که باید آنها را در نظر بگیرید. در این مقاله از دانشنامه اصفهان آهن قصد داریم به معایب سقف تیرچه بلوک و 7 دلیل برای عدم استفاده از آن بپردازیم.

سقف تیرچه بلوک چیست؟

در سال های اخیر، تنوع سقف های ساختمانی رشد قابل توجهی داشته و یکی از پرطرفدار ترین آنها سقف تیرچه بلوک است. این سقف از تیرچه (به عنوان تیر فرعی)، بلوک سیمانی یا سفالی (پرکردن بین تیرچه ها) ساخته می شود؛ بنابراین قیمت مقرون به صرفه ای دارد. همچنین این نوع سقف ها نقش بسیار مهمی در انتقال نیروهای افقی و جانبی به سایر اعضا دارند.

اجزای تشکیل دهنده سقف تیرچه بلوک شامل تعدادی تیرچه، بلوک (یا یونولیت)، کلاف میانی، میلگرد حرارتی، میلگرد منفی و بتن پوششی می شود. میلگردهای مهار کننده این سقف معمولا از نوع خرپا (نمره 6 یا 8)، کف پا (نمره 6 تا 16) و فشاری (نمره 6 یا 8) هستند.

نحوه ساخت سقف تیرچه بلوک

روش ساخت سقف تیرچه بلوک در کارگاه های ساختمانی متفاوت است، اما معمولا در مرحله اول تیرچه هایی که در فاصله مشخص قرار گرفته اند را شمع بندی می کنند. سپس بلوک ها فضای خالی بین دو تیرچه مجاور را پر کرده و بعد از قرار دادن میلگرد حرارتی، بتن ریزی را شروع می کنند.

بلوک ها و تیرچه هایی که در ساخت این سقف استفاده می شوند، انواع مختلفی دارند. مثلا برای یونولیت می توان از بلوک های سفالی، بتنی یا پلاستوفوم استفاده کرد. همچنین تیرچه های قابل استفاده در سقف از نوع پیش کشیده، پس کشیده و پیش تنیده هستند.

برای تقویت دیافراگم افقی ساختمان و توزیع بار یکنواخت روی سقف، از کلاف میانی استفاده می شود. این کلاف در محل هایی که بار منفرد وجود دارد، قرار می گیرد.

همانطور که اشاره شد در این سقف از میلگرد حرارتی نیز استفاده می شود که نقش آن جلوگیری از تنش در بتن های پوششی است. گاهی به علت افت شدید دما، تغییراتی در سقف رخ می دهد که برای جلوگیری از آن، آرماتور حرارتی بهترین گزینه است. برای این منظور، میلگرد حرارتی را در قسمت بالایی بتن سقف و روی بلوک ها به صورت عمود بر هم قرار می دهند.

مزایای سقف تیرچه بلوک

با توجه به اینکه این سقف به یکی از پرفروش ترین و محبوب ترین محصولات بازار در ساختمان سازی تبدیل شده، می توان نتیجه گرفت که مزایای زیادی دارد.

• محافظ گرما و صدا (عایق صوتی و حرارتی)
• کم وزن و سبک
• دارای سطح یکدست و یکپارچه
• صرفه جویی در مصرف بتن به علت استفاده از بلوک های توخالی
• استفاده از نیروی انسانی کمتر و صرفه جویی در هزینه ها
• نصب آسان بدون نیاز به جرثقیل (به علت وزن کم تیرچه)
• سرعت در اجرای سقف (به دلیل استفاده از تیرچه و بلوک پیش ساخته)
• کاهش بار مرده سقف (به دلیل سطح صاف و یکنواخت و کاهش ضخامت نازک کاری)
• بسیار مقرون به صرفه به دلیل مصرف فولاد کم

این مزایا باعث شده تا بیشتر سقف ساختمان های امروزی، از نوع تیرچه بلوکی باشند.

معایب سقف تیرچه بلوک

مزایای گفته شده، گاهی معایبی نیز به دنبال دارد. برای مثال وزن سبک باعث مقاومت کمتر در برابر نیروهای بسیار شدید می شود. در ادامه به 7 دلیل که نباید از سقف تیرچه بلوک استفاده کرد اشاره می کنیم. معایب سقف تیرچه بلوک عبارتند از:

1. خروج مواد سمی از یونولیت در هنگام آتش سوزی و به خطر انداختن جان ساکنین
2. مقاومت کمتر در برابر نیروهای برشی مانند زلزله به دلیل وجود تیرچه های نازک
3. محدودیت در دهانه های بیشتر از 8 متر
4. احتمال ترک خوردن گچ روی سقف با گذشت زمان به دلیل وجود درزهای بین تیرچه و بلوک ها
5. نیاز به استفاده از شمع و جک برای اجرای سقف
6. امکان شکسته شدن پاشنه تیرچه های سقف که وظیفه انتقال بار به ستون ها را دارد (فرونشست)
7. عدم امکان اجرای سقف های منحنی (تیرچه بلوک برای سقف های تخت مناسب است)

به طور کلی انتخاب این نوع سقف برای ساخت و ساز باید با توجه به شرایط و نیازهای ساختمان انجام شود.

در این مطلب به معایب سقف تیرچه بلوک و دلایلی که بهتر است از آن استفاده نشود، اشاره کردیم. همانطور که گفته شد این سقف ها مقرون به صرفه هستند اما با توجه به مقاومت بسیار کم و احتمال بروز خطرهای جانی و مالی در آینده، بهتر است ریسک نکنید. یونولیت استفاده شده در این سقف ها شیمیایی هستند و در صورت آتش سوزی، سم خطرناکی آزاد می کنند.

اگر قصد اجرای این نوع سقف ها را دارید، حتما از مهندسان و کارشناسان متخصص کمک بگیرید تا خطرات آن را به حداقل برسانند.

در سقف تیرچه بلوک، برای جلوگیری از شکستگی بتن در برابر افت حرارت از چه مقاطعی استفاده می شود؟

از میلگردهای حرارتی که به صورت عمود بر هم روی بتن و بلوک ها قرار داده می شوند.

اجزای تشکیل دهنده سقف تیرچه بلوک چیست؟

سیستم خرپایی (میلگرد فشاری، کششی یا عرضی)، پاشنه سفالی یا بتنی، آرماتورهای حرارتی و منفی، کلاف میانی، بتن پوششی اجزای این نوع سقف هستند.

مقاومت سقف تیرچه بلوک در برابر زلزله چقدر است؟

به دلیل وجود تیرچه های نارک مقاومت بسیار کمی در برابر نیروهای برشی دارد.