لوله فلزی یا لوله پلاستیکی، کدام را باید انتخاب کنیم؟
دسترسی سریع به محتوای این مطلب
هنگام برنامه ریزی برای ساختن یک ساختمان جدید و یا شروع یک پروژهٔ لوله کشی، باید انواع مختلف لوله فلزی و لوله پلاستیکی را برای این کار ارزیابی کنید. اگرچه می‌شود از لوله‌های فولاد ضدزنگ (استینلس استیل) و لوله‌های برنجی در این امر استفاده کرد، اما اکثر پروژه‌ها با لوله‌های گالوانیزه، لوله مسی یا نوعی لوله پلاستیکی به سرانجام می‌رسند.
استفاده از لوله‌های سربی و لحیم سرب (در لوله‌های مسی) از سال 1365 در جهان غیرقانونی شده است، بنابراین برای جلوگیری از ایجاد مشکلات مربوط به مسمومیت با سرب، در هیچ پروژهٔ لوله کشی جدیدی از این لوله‌ها استفاده نمی‌شود. اگرچه برخی از انواع پلاستیک هم ممکن است در مجاورت با آب آلودگی‌های شیمیایی ایجاد کنند.
به گفته مجله اخبار شیمی و مهندسی (C&EN)، متریال و جنس لوله‌های مختلف می‌توانند سبب انتقال طعم و بو به آب آشامیدنی شوند، که اغلب با شستشوی سیستم لوله کشی می‌توان این مشکل را کاهش داد. در ادامه با این مقاله دانشنامه اصفهان آهن همراه باشید تا به بررسی ویژگی ها ، معایب و مزایای لوله فلزی و پلاستیکی بپردازیم.
فایل صوتی این مطلب
مزایای استفاده از لوله پلاستیکی
لوله‌های پلاستیکی را می‌توان از PVC (پلی وینیل کلرید)، CPVC (پلی وینیل کلرید کلرینه شده) یا PEX (پلی اتیلن دارای اتصالات عرضی) ساخت. به‌طور کلی، لوله پلاستیکی دچار زنگ زدگی یا خوردگی نمی‌شوند، از نظر وزنی سبک هستند، برش این لوله‌ها و اتصال آن‌ها آسان است و به جوشکاری نیاز ندارد.
لوله PVC
لوله‌های PVC برای بسیاری از پروژه‌های لوله کشی یک گزینهٔ خوب و کم هزینه محسوب می‌شوند. نصب این لوله‌ها آسان بوده و طیف وسیعی از روش‌های مختلف، مانند گیره‌ها، اتصالات مکانیکی یا جوش حَلال را برای اتصال این لوله‌ها می‌توان به کار برد.
لوله های PVC در فضای باز قابل نصب هستند، اگرچه برای جلوگیری از خرابی ممکن است نیاز به مراقبت بیشتری داشته باشند. مهم‌ترین اشکال در استفاده از لوله‌های PVC این است که نسبت به درجه حرارت بالا مقاوم نیستند. این بدان معناست که شما نمی‌توانید از این لوله برای خطوط آب گرم استفاده کنید و به دلیل تخریب گرمایی احتمالی پلاستیک، برای خطوط انتقال آب آشامیدنی معمولاً مورد استفاده قرار نمی‌گیرند.
لوله CPVC
لولهٔ CPVC یکی دیگر از انواع لوله پلاستیکی است که تمام مزایای لولهٔ PVC را دارد، به‌علاوهٔ اینکه کلر اضافه شده در آن مقاومت آن را در برابر حرارت افزایش می‌دهد. همچنین این لوله‌ها برای خطوط انتقال آب آشامیدنی می‌تواند به کار رود، در برابر حرارت انعطاف پذیر و مقاوم است و برای جلوگیری از اتلاف انرژی برای انتقال آب گرم یا سرد به‌خوبی عایق بندی شده است.
لوله PEX
لولهٔ PEX در برابر حرارت زیاد، مقاوم است و معمولاً برای سیستم‌های گرمایش آب گرم و خطوط آب آشامیدنی استفاده می‌شود. البته این لوله را نمی‌توان مستقیماً به یک آب گرم‌کن وصل کرد و لازم است یک لولهٔ مسی کوتاه در حدفاصل آبگرم کن و لولهٔ PEX نصب شود. این لوله بسیار انعطاف پذیر است، بنابراین می‌توان آن را به‌راحتی بین دیوارها و اطراف گوشه‌ها نصب کرد. این لوله ده ها سال عمر می‌کند، دمای انجماد را به‌خوبی تحمل می‌کند و در مقابل ترک ناشی از یخ زدگی و ذوب شدن آب در خطوط لوله مقاومت می‌کند.
مزایای استفاده از لوله فلزی
در گذشته بیشتر لوله‌ها از برنج، مس، چدن یا برخی فلزات دیگر ساخته می‌شدند. برنج و مس از مقاومت ذاتی و طبیعی در برابر خوردگی برخوردار هستند و این باعث می‌شود آن‌ها گزینه‌های بسیار خوبی برای لوله محسوب شوند، اما حتی این لوله‌ها هم پس از گذشت ده ها سال شروع به پوسیدگی کرده و مشکلاتی ایجاد می‌کنند که اغلب به دلیل وجود سرب در لحیم است که برای اتصال آن‌ها به کار رفته است.
از طرف دیگر فولاد به‌عنوان یکی از پرکاربردترین مواد روی زمین، از استحکام، پایداری و دوام فوق‌العاده زیادی برخوردار است و یک راه حل پرکاربرد و مقرون به‌صرفه برای سیستم‌های لوله کشی آب و فاضلاب و خطوط لوله به‌حساب می‌آید.
مقایسهٔ لوله‌های فولادی گالوانیزه با لوله‌های فولادی سیاه
لوله‌های فولادی گالوانیزه دارای یک پوشش محافظ از جنس فلز روی هستند که این پوشش به پیشگیری از خوردگی، زنگ زدگی و ایجاد رسوبات معدنی کمک می‌کند و از این طریق طول عمر لوله را افزایش می‌دهد. لولهٔ فولادی گالوانیزه بیشتر در لوله کشی و سایر کاربردهای آب‌رسانی استفاده می‌شود. علاوه بر این، لوله‌های گالوانیزه جایگزین ارزان‌تری برای فولاد هستند و می‌توانند ضمن حفظ مقاومت قابل مقایسه از طریق یک پوشش سطحی بادوام، به مدت 30 سال حفاظت کامل در مقابل زنگ زدگی داشته باشند.
لولهٔ فولادی سیاه حاوی یک پوشش اکسید آهن تیره رنگ در سطح کل لوله است و برای کاربردهایی که نیازی به محافظت گالوانیزه ندارند استفاده می‌شود. لولهٔ فولادی سیاه در درجهٔ اول برای انتقال آب و گاز در مناطق روستایی و شهری و برای حمل بخار و هوای تحت فشار زیاد به کار گرفته می‌شد. این لوله‌ها معمولاً به دلیل مقاومت زیادشان در برابر حرارت در سیستم‌های اطفای حریق مورد استفاده قرار می‌گیرند. لوله‌های فولادی سیاه برای سایر کاربردهای انتقال آب از جمله آب چاه‌ها و همچنین در خطوط گاز نیز محبوب می‌باشند.
لوله‌های برنجی
یکی از قدیمی ترین لوله های فلزی ، لوله برنجی است، اما امروزه هنوز هم از آن برای خطوط انتقال و تخلیهٔ آب و همچنین خطوط گاز استفاده می‌شود. برنج، آلیاژی ساخته شده از مس و روی است که در برابر خوردگی بسیار مقاوم است و تا زمانی که آلیاژ برنجی بدون سرب انتخاب شود، استفاده از آن برای خطوط انتقال آب آشامیدنی ایمن است. از آنجا که این فلز نسبتاً نرم است، لوله‌های برنجی را می‌توان با یک آب بند (عایق) محکم نصب کرد که این آب بند از نشت جلوگیری می‌کند.
لوله‌های فولاد ضد زنگ 304
لوله‌های فولاد ضد زنگ 304 برای حمل مایعات نیز قابل استفاده‌اند. این لوله‌ها دارای ویژگی‌هایی مانند مقاومت بالا در برابر خوردگی، دوام عالی، نسبت استحکام به وزن بالا، مقاومت نسبتاً خوب در برابر هدایت گرمایی و الکتریکی، سهولت ساخت و سهولت تمیز کردن بوده و غیر مغناطیسی و سخت شونده از طریق کار سرد است (با عملیات حرارتی نمی‌توان آن را سخت کرد).
برای بررسی فهرست موجودی و قیمت لوله فلزی و پلاستیکی کارخانه های کشور به صفحه قیمت لوله مراجعه کنید .
شرکت اصفهان آهن اسپادانا تأمین کنندهٔ انواع لوله فلزی و پلاستیکی تحت نام های تجاری لوله مانیسمان ، لوله داربستی صنعتی ، لوله مبلی ، لوله روغنی ، لوله گالوانیزه ، لوله جداره چاه ، لوله درز مخفی و لوله اسپیرال است. لوله‌های فولادی و پلاستیکی این شرکت در طیف وسیعی از قطر و طول استاندارد، از جمله قطرهای 25 اینچی تا 6 اینچی و تا طول 10 متر برای فروش ارائه می‌شود و دارای خدمات صادرات لوله نیز می‌باشد تا نیازهای خاص بازار خارج کشور را برآورده سازد.