در مورد فولاد دمشقی بیشتر بدانیم

زمان مطالعه: 3 دقیقه

آیا تا به حال چیزی در مورد فولاد دمشقی شنیده‌اید؟ می‌دانید نام این فولاد از کجا گرفته شده است و چه کاربردهایی در صنایع مختلف دارد؟ فولاد دمشقی، ترکیبی از یک یا چند فولاد است که مقاومت و استحکام بالایی دارد. این نوع فولاد، از این لحاظ که دارای الگوی موجدار مشخصی است، مورد توجه بسیاری از صنعتگران قرار گرفته است. فولاد دمشقی، علاوه بر این که از عملکرد خوبی برخوردار است، دارای شکل ظاهری زیبایی هم هست. در ادامه با ما همراه باشید تا به معرفی این نوع فولاد بپردازیم.

فولاد دمشقی چیست؟

همان طور که اشاره شد، فولاد دمشقی به صورت لایه به لایه از فولادهای مختلف تشکیل شده و همین موضوع، یکی از دلایل محبوبیت این نوع فولاد است. فولادهای مورد استفاده در فولاد دمشقی، اغلب، ترکیبی از یک فولاد با کربن بالا و یک فولاد با آلیاژهای نیکل هستند.

فولاد با کربن بالا، سختی زیادی به فولاد دمشقی می‌دهد و آلیاژهای نیکل، از این نوع فولاد در برابر خوردگی و مقاومت محافظت می‌کنند. از فولاد دمشقی، معمولاً در ساخت وسایل تزئینی، ساخت چاقو، شمشیر، و اسحله استفاده می‌شود.

تاریخچه مختصر فولاد دمشقی

جالب است بدانید که اسم این فولاد از منطقه‌ی دمشق سوریه سرچشمه گرفته است. به طور کلی، علت نامگذاری فولاد دمشقی این است که خرید و فروش آن در دمشق انجام می‌شد. البته برخی دیگر اعتقاد دارند که این نامگذاری به دلیل شباهت فولاد دمشقی به نوعی پارچه به نام damask بوده است.

روش‌های تولید این نوع فولاد، تقریباً دشوار است و به همین دلیل، قیمت فولاد دمشقی نسبت به سایر فولادها بیشتر است؛ فولاد دمشقی به دلیل ویژگی‌های برتری که دارد، به یکی از فولادهای پُرکاربرد تبدیل شده است.

این فولاد چگونه ساخته می‌شود؟

تقریباً می‌توان گفت که فرآیند تولید فولاد دمشقی، کار سختی است! معمولاً ساخت فولاد دمشقی توسط صنعتگران با تجهیزات خاصی صورت می‌گیرد. به طور کلی، فولاد دمشقی در سه مرحله ساخته می‌شود که به این شرح است:

در مراحل اولیه‌ی تولید این فولاد، تعدادی ورق فولادی یا دیسک فولادی را روی هم قرار می‌دهند؛ این ورق‌ها باید به صورت یکی‌در‌میان سخت و نرم باشند. (منظور از سخت و نرم‌بودن، میزان کربن و نیکل موجود در آن‌هاست؛ ورق‌هایی که کربن بیشتر دارند، نسبت به ورق‌های نیکل‌دار، سخت‌تر هستند.)

در مرحله‌ی بعدی، لایه‌هایی از فولاد را که روی هم قرار گرفته‌اند، درون کوره قرار می‌دهند تا با ایجاد گرما به هم متصل شوند و تشکیل یک بلوک لایه‌لایه را بدهند. بعد از آن، جوشکاری ورق‌های فولادی انجام می‌شود.

در مراحل بعدی، مجدداً بلوک یکپارچه، تحت حرارت زیاد قرار می‌گیرد تا نورد شود. وقتی که طول بلوک یکپارچه دو برابر شد، آن را از وسط دو نیم کرده و روی هم قرار می‌‌دهند.

سپس مرحله‌ی دوم را یکبار دیگر انجام می‌دهند. می‌توان این مراحل را چندین بار تکرار کرد تا شکل مورد نظر ایجاد شود.

کاربردهای فولاد دمشقی

استفاده از فولاد دمشقی در محصولات فلزی که به شکل‌پذیری و سختی زیادی نیاز داشته باشند، متداول است. یکی از رایج‌ترین کاربردهای این فولاد، برای ساخت چاقو است. ظروف و وسایل آشپزی از دیگر انواع محصولات محبوب فولاد دمشقی است. زیورآلات و جواهرات نیز گاهی از فولاد دمشقی ساخته می‌شوند.

فولاد دمشقی، یکی از انواع فولادهای زیبا و پُرکاربرد است که بیشتر در ساخت وسایل تزئینی و چاقو کاربرد دارد. تاریخچه‌ی استفاده از این نوع فولاد به سال‌های گذشته برمی‌گردد که خرید و فروش آن در دمشق انجام می‌شد و علت نامگذاری این محصول هم به همین دلیل است. این فولاد با روش‌های متفاوتی تولید می‌شود و نیاز به دقت و زمان زیادی دارد، از همین رو قیمت آن بالا است و همین موضوع باعث شده که امروزه از آن استفاده‌های کمتری شود.