انواع روشهای تقویت میلگرد در برابر خوردگی
دسترسی سریع به محتوای این مطلب
میلگردها مقاومت چندانی در برابر خوردگی و فرسایش ندارند، به همین دلیل متخصصان از روشها و شیوههای گوناگونی برای افزایش استحکام میلگرد در برابر خوردگی استفاده میکنند. ما در این مقاله، قصد داریم روشهای تقویت میلگرد در برابر خوردگی را بررسی کنیم و به نکات تکمیلی آن بپردازیم. اگر میخواهید دراینباره چیزی بدانید، تا انتهای این مقاله همراه ما باشید.
فایل صوتی این مطلب
نگاهی به انواع میلگرد و کابردهای آن
میلگرد، یک مقطع فولادی است که از جهت ساختاری، جزء پروفیلهای بسته محسوب میشود. میلگردها در شکلها، ضخامتها و مدلهای گوناگونی تولید میشوند و همچنین از نظر شکل ظاهری به دو دستهی آجدار و بدون آج تقسیم میشود.
همچنین از جهت استانداردهای مکانیکی و شیمیایی، به چهار گرید A1، A2، A3 و A4 بخشپذیر است (مطابق با استاندارد روسی معروف). بهعنوان مثال: از میلگرد ساده، به دلیل شکل ظاهری و صاف بودن سطح آن، در صنایع مختلف میتوان استفاده کرد؛ این در حالی است که میلگردهای آجدار به دلیل داشتن آج روی سطح خود، بهتر میتوانند در بتن درگیر شوند و بههمین جهت هم در ساختمانسازی استفاده میشوند. بیشترین استفاده از میلگرد آجدار در گریدهای مختلف، در مصارف ساختمانی است. مهمترین مزیت میلگرد برای ساختمان، افزایش مقاومت و توان کششی سازه است.
جالب است بدانید که یکی از دلایل اصلی آجدار بودن میلگردها، ایجاد درگیری بیشتر با بتن است. از طریق لینک «قیمت آنلاین میلگرد» میتوانید قیمت انواع میلگرد موجود در بازار را بررسی کنید.
خوردگی میلگرد چگونه اتفاق میافتد؟
مقاطع فولادی در مجموع، مقاومت کمی در برابر اُکسید آهن یا خوردگیهای احتمالی دیگر دارند. به بیان دیگر، علاوه بر اُکسید آهن، مواد اسیدی و قلیایی هم موجب ایجاد خوردگی و فرسایش در سطح رویین مقاطع فولادی میشوند.
میلگردها مانند سایر مقاطع فولادی، مقاومت کمی در برابر اُکسید آهن دارند و مطمئناً با گذر زمان و برخورد مداوم با اُکسیژن، فرسوده خواهند شد. علاوه بر این مسئله، میلگردها نسبت به مواد قلیایی و اسیدی موجود در بتن نیز واکنش نشان میدهند. این مواد شیمیایی که تجمیع آن در بتنِ تازه بیشتر است، موجب ایجاد آسیبهای جدی به میلگردها میشود.به همین تقویت میلگرد در برابر خوردگی مسئله مهمی است که باید به آن توجه کنید.
روشهای تقویت میلگرد در برابر خوردگی
عوامل مخرب زیادی موجب خوردگی میلگردها میشوند؛ متخصصان صنایع فلزی و فولادی، تدابیر و راهکارهای گوناگونی برای مقابله با خوردگی و تقویت میلگرد اندیشیدهاند. در ادامهی این بخش، انواع روشهای جلوگیری از خوردگی میلگرد و تقویت آن را بررسی میکنیم.
1. پوشش اسیدیقلیایی
یکی از روشهای تقویت میلگرد در برابر خوردگی، پوشش اسیدی قلیایی است. سطح ظاهری میلگردها مطمئناً آسیبپذیرترین قسمت آنهاست. فرسودگیهای ناشی از مواد مخرب، از سطح رویین میلگرد آغاز میشوند و کم کم به درون آن رسوخ میکنند.
برای جلوگیری از فرسودگی و تقویت میلگرد، پوششهای محافظ بسیار باریکی روی میلگرد قرار میدهند. ضخامت این پوششها تقریبا 0.1 میلیمتر است، ولی به سبب افزایش مقاومت و فرآوری این پوششها، عمر میلگردها تا حد خیلی زیادی افزایش مییابد. روند پوششدهی به شکل زیر است:
- گام اول: در اولین مرحله، میلگردها باید زنگزدایی شوند. به این منظور، میلگردها حدود نیم ساعت در یک محلول ضد زنگ غوطهور میشوند. در نهایت، میلگردهایی با یک سطح صیقلی و براق، از محلول خارج میشوند. پس از خروج میلگردها از محلول، باید آنها را با پارچههای تمیز، خشک کنید.
نکته: محلول مورد استفاده برای زنگزدایی، ترکیبی از محلول مهارکننده، محلول اسید هیدروکلریک و آب است. نسبت این سه عنصر به شکل پنج لیتر محلول ضد زنگ و پنجاه لیتر محلول اسید هیدروکلریک است. همچنین برای ساخت صد لیتر محلول ضد زنگ، باید پنجاه واحد (لیتر) آب به آن اضافه کنید.
- گام دوم: در گام بعدی، میلگردها باید حدود 300 ثانیه در یک محلول قلیایی قرار بگیرند. محلول با ترکیب یک کیلوگرم پودر قلیایی و چهارصد لیتر آب، حاصل میشود. پس از آن که میلگرد از این محلول خارج شد، باید مجدداً با پارچههای تمیز، خشک شود.
- گام سوم: به وسیلهی یک برس مخصوص، محلول ضدخوردگی را بر سطح میلگردها بکشید و میلگردها را به مدت یک روز در جایی قرار دهید تا به مرور خشک شوند.
نکته: محلول ضد خوردگی، ترکیبی از 500 CC سیمان پرتلند و یک لیتر آب است؛ توجه داشته باشید که این ترکیب، یک نسبت است و شما میتوانید با این نسبت، محلولهای بیشتری بسازید.
- گام چهارم: در این مرحله از فرآیند تقویت میلگرد، باید یک محلول با عنوان «محلول آببندی» بر سطح میلگرد اعمال شود تا پروسه تکمیل شود. لطفاً به خاطر بسپارید که وقتی محلول آببندی را اعمال کردید، باید چهار ساعت منتظر بمانید و پس از آن، دوباره محلول آببندی را روی میلگرد اعمال کنید.
نکته: از محلول آببندی برای پیشگیری از ایجاد هرگونه خوردگی در سطح رویین میلگرد استفاده میشود. بسیار مهم است که چند مرتبه این عمل را انجام دهید تا میلگرد، به خوبی تقویت شود.
2. پوشش اپوکسی فیوژنی
استفاده از پوشش اپوکسی فیوژنی نیز یکی دیگر از راهکارهای تقویت میلگرد در برابر خوردگی است. نکتهی مهم این است که این روش، حتماً باید مطابق با استاندارد IS : 13620 انجام شود. در مجموع، میتوانیم بگوییم که این روش، دقیقتر و تخصصیتر از روش قبلی است. مراحل اعمال پوشش اپوکسی فیوژنی، شامل موارد زیر میشود:
- در مرحلهی اول، باید سطح میلگرد را از انواع زنگ بزدایید؛ زنگها فرآیند چسبیدن پوشش را دچار مشکل میکنند. به همین خاطر، باید از وسایل سایشی استفاده کنید تا سطح رویین میلگرد را به صورت کامل، جلا دهید. خیلی مهم است که در نهایت، یک میلگرد با سطحی براق و صیقلی حاصل شود.
نکته: به خاطر داشته باشید که فرآیند سمبادهزنی میلگرد و پوششدهی آن، یک روزه انجام شود؛ اگر میلگردها را بسایید و فرآیند سایش را به فردا موکول کنید، دوباره باید از ابتدا سایش را آغاز کنید.
- در مرحلهی دوم، پوشش را به وسیلهی ابزار تفنگی اسپری الکترواستاتیک بر سطح رویین میلگرد بپاشید؛ تفاوتی ندارد که پودر اسپری، سرد یا گرم باشد. این پوشش، ضخامتی حدود 0.1 تا 0.3 میلیمتر خواهد داشت.
نکته: در انجام این فرآیند، باید دمای میلگرد و محیط را حتماً زیر نظر داشته باشید تا از هرگونه شکستگی یا نقص فیزیکی، جلوگیری شود. در مجموع، یک فرآیند حرارتی اتفاق خواهد افتاد.
- در مرحلهی آخر تقویت میلگرد، میلگرد و پوشش آن بازرسی میشود. باید قسمت به قسمت میلگرد را به صورت دقیق بررسی کنید تا سطح ظاهری آن، از هر گونه سوراخ، ترک، حفره و آلودگیهای احتمالی عاری باشد.
3. انواع پوششهای بتنی
مواردی که در قسمتهای قبلی بیان کردیم، مربوط به پوششهای میلیمتری برای افزایش استحکام میلگرد بود؛ این مورد، مربوط به پوششهایی است که به صورت غیر مستقیم، رسیدن انواع مواد مخرب را به میلگرد، کم میکنند.
جالب است بدانید که این پوششها که با عنوان «پوششهای بتنی» معروف هستند، روشهایی کلاسیک و قدیمی برای تقویت میلگرد در برابر خوردگی هستند. پوششهای بتنی، به دو شکل زیر، اعمال میشوند:
- پوشش سطحی
پوشش سطحی، همان طور که از نامش مشخص است، معمولاً یک لایهی محافظ از جنس پلاستیک میباشد که روی بتن کشیده میشود و یکی از روشهای تقویت میلگرد در برابر خوردگی است.
بتن، دارای حفرههای بسیار ریز است و این حفرهها گذرگاههایی برای عبور مواد شیمیایی هستند. در نتیجه، از پلاستیکهای محافظ برای پوشش این حفرهها استفاده میشود.
نکته اینجاست که متأسفانه، این پوششها چندان جوابگو نیستند و معمولاً مواد آسیبزا از طرف دیگر بتن که پوشش ندارد، وارد بتن میشوند و میلگرد را تخریب میکنند.
- پوششهای نفوذی (دائمی)
این نوع از پوشش، وارد حفرههای بسیار ریز (مویین) بتن میشوند و با کُنش و واکنشهای شیمیایی، کریستالهای جامدی فراوانی داخل بتن ایجاد میکنند؛ روش نفودی، علاوه بر پوشش سطح رویین بتن، درون حفرهها هم وارد میشود و بسیار بهتر از پوشش سطحی عمل میکند.
این روش تقویت میلگرد در برابر خوردگی، مقاومت خوبی در مقابل انواع مایعات و مواد شیمیایی آسیبزا ایجاد میکند؛ در نتیجه، میلگردهای درون بتن نیز ایمن خواهند بود.
نکتهی بسیار مهم در این روش، این است که پوشش نفوذی، علاوه بر این که از ورود مواد آسیبزا جلوگیری میکند، فرآیند گردش اُکسیژن موجود در بتن را مسدود نخواهد کرد؛ اگر این گردش مسدود شود، میلگرد به وسیلهی عوامل درون بتن، آسیب خواهد دید.
در مجموع، پوششهای بتنی شامل موارد زیر میشوند:
- انواع پوششهای رزینی. (با پایهی سیمانی)
- پوششهای بتنی به مدد ساروج.
- پوششهای بتنی معروف به شات کریت.
- پوششهای نواریشکل از جنس پلاستیک. (پوشش قبری)
4. گالوانیزاسیون
گالوانیزاسیون یا «رویاندود کردن»، یکی از روشهای بسیار رایج و مشهور برای تقویت میلگرد در برابر خوردگی است. متخصصان عرصهی فلزات، با ایجاد یک پوشش از جنس روی، مقاومت مقاطع فولادی را در برابر خوردگیهای احتمالی افزایش میدهند.
میلگرد نیز به وسیلهی رویاندودشدن یا گالوانیزاسیون، تا حد زیادی در برابر خوردگی و اُکسید آهن مقاوم میشود.
در این مطلب، راجع به انواع روش های تقویت میلگرد در برابر خوردگی صحبت شد. همان طور که گفتیم، میلگرد، مانند سایر مقاطع فولادی، مقاومت کمی در برابر خوردگی و عوامل فرساینده دارد؛ به همین خاطر، وقتی در ساختمان از میلگرد استفاده شود، با گذر زمان و کُنش و واکنشهای شیمیایی، میلگردها پوسیده میشوند و مقاومت کلی ساختمان از بین خواهد رفت. روشهای زیادی برای تقویت میلگرد در برابر خوردگی وجود دارد؛ شیوههایی مانند گالوانیزاسیون، پوششهای اپوکسی فیوژنی، پوششهای بتنی و پوششهای اسیدی-قلیایی جزء این روشها هستند.
تقویت میلگرد در برابر خوردگی با چه روشهایی انجام میشود؟
گالوانیزاسیون، انواع پوششهای بتنی، پوشش اپوکسی، پوشش اسیدی قلیایی و… از مهمترین روشهایی هستند که به کمک آنها میتوان از خوردگی میلگرد جلوگیری کرد.
الزام روشهای تقویت میلگرد چیست؟
میلگردها مقاومت کمی در برابر اُکسید آهن دارند و مطمئناً با گذر زمان و برخورد مداوم با اُکسیژن، فرسوده خواهند شد. علاوه بر این مسئله، میلگردها نسبت به مواد قلیایی و اسیدی موجود در بتن نیز واکنش نشان میدهند.