3 نوع از پرکاربردترین تیرآهن ها را بشناسید
دسترسی سریع به محتوای این مطلب
تیرآهن، یکی از مهم‌ترین مقاطع فولادی است که در ساختمان، بیشترین استفاده را دارند. وظیفه‌‌ی اصلی تیرآهن، تحمل تنش‌های حاصل از نیروی بُرشی و لنگر خمشی است. در فرآیند تولید تیرآهن، از نورد گرم استفاده می‌شود. به طور کلی، این محصول بر اساس نسبت بال و عرض‌ها، در گروه‌های متنوعی قرار می‌گیرند. در این مقاله قرار است در مورد 3 نوع از پرکاربردترین تیرآهن ها در بازار صحبت کنیم.
فایل صوتی این مطلب
تیرآهن چیست؟
تیرآهن، یک مقطع فولادی شناخته شده است که به دو شکل مقطع I و H بوده و از آلیاژهای مختلف فولادی ساخته شده است. بدون وجود تیرآهن، ساختمان اسکلت‌های فلزی، وجود خارجی نخواهند داشت. از این محصول در طراحی ستون، خرپا و تیرها استفاده می‌شود.
تیرآهن به طور کلی از دو بخش بال و جان، تشکیل شده است. بخش اصلی و میانی تیرآهن را جان، و لبه‌ها و کناره‌های این محصول را بال تیرآهن می‌گویند. در ادامه به معرفی سه نوع از پُرکاربردترین انواع تیرآهن می‌پردازیم.
تیرآهن، از مهم‌ترین و پُرکاربرترین مقاطع فولادی است که کاربردهای مختلفی دارد. حجم استفاده از این محصول به اندازه‌ای زیاد است که نرخ آن، یکی از عوامل تعیین‌کننده در قیمت تمام شده‌ی ساختمان باشد.
معرفی پرکاربردترین تیرآهن ها
در ادامه به معرفی تیرآهن های مهم و پرکاربرد در ساختمان سازی و صنایع مختلف می‌پردازیم:
تیرآهن IPE
تیرآهن IPE، یکی از انواع تیرآهن‌های موجود در بازار است که به عنوان تیرآهن معمولی شناخته می‌شود. ظاهر این تیرآهن، شبیه به حرف انگلیسی است. بال‌های ابتدایی و انتهایی این نوع تیرآهن، یکسان است و ضخامت آن ثابت. این نوع تیرآهن، مطابق با استانداردهای اروپایی تولید می‌شود. تیرآهن IPE، بین مشتریان از محبوبیت بالایی برخوردار است. از این نوع تیرآهن به صورت ستون یا خرپا، پل لانه‌زنبوری و تیر در پوشش سقف استفاده می‌شود.
مهم‌ترین کارخانه‌های تولیدکنندهی تیرآهن عبارتند از:
- کارخانه‌ی ذوب آهن
- کارخانه‌ی پروفیل صنعت ماهان
- کارخانه‌ی صبح پارسیان
- مجتمع جهان فولاد غرب
- کارخانه‌ی ظفر بناب
- مجتمع گروه ملی صنعتی فولاد ایران
- کارخانه‌ی فولاد البرز ایرانیان (فایکو)
در ادامه‌ی این مطلب به معرفی کارخانه‌های تولیدکنندهی تیرآهن می‌پردازیم:
کارخانه ذوب آهن اصفهان
اکثر افراد با کارخانه‌ی بزرگ ذوب آهن اصفهان آشنایی دارند. ذوب آهن، به عنوان یکی از قدیمی‌ترین و بزرگ‌ترین کارخانه‌های تولیدکنندهی مقاطع فولادی شناخته می‌شود. محصولات تولید‌شده‌ی این کارخانه به دلیل کیفیت بالا، از محبوبیت زیادی بین افراد فعال در حوزه‌ی آهن‌آلات برخوردار است.
تولید تیرآهن، یکی از اصلی‌ترین فعالیت‌های این کارخانه است. تیرآهن‌های تولیدشده در این کارخانه، سایز 12 تا 30 دارند. از مهم‌ترین انواع تیرآهن‌های ذوب آهن، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- تیرهای IPN با استاندارد DIN 1025-1
- تیرهای بال‌پهن موازی با استاندارد ISIRI 14484
- تیرهای بال‌نیم‌پهن موازی با استاندارد DIN 1025-5
مجتمع پروفیل صنعت ماهان
مجتمع پروفیل صنعت ماهان در سال 1389 تأسیس شد. این کارخانه، در تهران، جاده خاوران، شهرک صنعتی جنت آباد واقع شده است. این مجتمع، یکی از معروف‌ترین کارخانه‌های تولیدکنندهی تیرآهن است که با ظرفیت تولید سالانه حدود 50 هزار تن نورد اولیه فعالیت می‌کند. تولید تیرآهن IPE در سایزهای 14، 16 و 18، از مهم‌ترین خدمات این کارخانه است.
مجتمع صنایع فولاد صبح پارسیان
مجتمع صنایع فولاد صبح پارسیان، یکی از کارخانه‌های تولیدکنندهی تیرآهن است که در شهرک غرب تهران واقع شده است. تیرآهن‌های IPE در سایزهای 14، 16 و 18 از نمونه تولیدات این کارخانه است.
مجتمع جهان فولاد غرب
مجتمع جهان فولاد غرب، سال 1387 در 35 کیلومتری جاده‌ی هرسین کرمانشاه تأسیس شد. ظرفیت سالانه‌ی این کارخانه، 300 هزار تُن در سال است. تولید تیرآهن، یکی از عُمده‌ترین فعالیت‌های این کارخانه است. تیرآهن‌های عرضه‌شده در این شرکت، در دو نوع تیرآهن نیم‌پهن IPE و تیرآهن عریض IPB تولید و روانه‌ی بازار می‌شوند.
تیرآهن‌های نیم‌پهن IPE جهان فولاد غرب در سایز 80 تا 200 میلی‌متر و طول استاندارد 8 تا 18 متر هستند که معمولاً در پروژههای عمرانی، مورد استفاده قرار می‌گیرند.
کارخانه ظفر بناب
یکی از کارخانه‌های تولید تیرآهن، ظفر بناب است که در آذربایجان غربی واقع شده است. تیرآهن‌های تولیدشده در این کارخانه از کیفیت خوبی برخوردار هستند. تیرآهن‌های این کارخانه، دو نوع IPE و INP و در سایزهای 27-12 تولید می‌شوند. وزن تیرآهن 14 ظفر بناب برای هر شاخه‌ی 12 متری، 155 کیلوگرم است.
مجتمع گروه ملی-صنعتی فولاد ایران
از تولیدکنندگان تیرآهن IPE، می‌توان به مجتمع گروه-ملی صنعتی فولاد ایران اشاره کرد. تیرآهن 12 بال‌نيم‌پهن موازی، تیرآهن 14 بال‌نيم‌پهن موازی، تیرآهن 16 بال‌نيم‌پهن موازی، تیرآهن 18 بال‌نيم‌پهن موازی، تیرآهن 20 بال نيم پهن موازی، تیرآهن 20 بال‌نیم‌پهن موازی نیمه‌سبک از تیرآهن‌های تولید‌شده‌ی این کارخانه هستند.
کارخانه فولاد البرز ایرانیان
کارخانه‌ی فولاد البرز ایرانیان با نام تجاری فایکو، یکی از شرکت‌های تولیدکنندهی تیرآهن است که در سال 1393 در شهر ساری تأسیس شد. این کارخانه، دارای واحدهای کنترل کیفیت در بخش‌های مختلف تولیدی است و محصولات خود را از لحاظ ترکیبات شیمیایی و مکانیکی مورد بررسی قرار می‌دهد. کارخانه فولاد البرز ایرانیان، از تولیدکنندگان اختصاصی تیرهای IPN و همچنین IPE در سایزهای 14، 16 و 20 است.
تیرآهن هاش
تیرآهن هاش، یکی از انواع مصالح ساختمانی پُرکاربرد است که استحکام بالایی دارد و در ساخت‌و‌ساز مهندسی و عمران مورد استفاده قرار می‌گیرد. به طور کلی در تیر آهن، جان برای مقاومت در برابر نیروهای بُرشی و بال‌ها برای استقامت در مقابل گشتاور خمشی در نظر گرفته شده است.
تیرآهن هاش از دو بالِ پهن و یک جان تشکیل شده است. زمانی که جان تیرآهن به صورت افقی قرار می‌گیرد، شکل ظاهری آن به صورت حرف H انگلیسی دیده می‌شود؛ به همین دلیل به آن تیرآهن هاش یا تیرآهن بال‌پهن گفته می‌شود.
البته دقت داشته باشید که اگر جان تیرآهن به صورت عمودی قرار بگیرید، شکلی شبیه I انگلیسی است. از این نوع تیرآهن، به دلیل سطح مقطع بزرگ و برابری پهنای بال با ارتفاع تیر، به عنوان ستون یا تیکه‌گاه استفاده می‌شود.
تیرآهن هاش در برابر نیروهای بُرشی و خمشی مقاوم است و سرعت نصب آن بالاست؛ در نتیجه، پروژه‌ی ساختمانی یا صنعتی با این میلگرد، به راحتی پیش می‌رود. تیرآهن هاش در کشتی‌سازی، سدسازی، پل‌سازی و همچنین در پالایشگاه‌ها کاربردهای فراوانی دارد.
تیرآهن هاش به سه دسته‌ی تیرآهن هاش سبک، سنگین و فوق سنگین تقسیم می‌شود. تیرآهن هاش سنگین در مکان‌هایی که نیاز به مقاومت بالا باشد، استفاده می‌شود.
همچنین به علت مقاومت بالای این نوع تیرآهن برای تحمل وزن زیاد، در تهیه‌ی تیر و خرپا هم کاربرد دارد. تیرآهن هاش سنگین، دارای بال‌های پهن‌تری نسبت به نوع سبک آن است و از ضخامت بیشتری برخوردار است. از این نوع تیرآهن، در سدسازی و پل‌سازی استفاده‌های زیادی می‌شود.
تیرآهن هاش سبک، بال‌های پهنی دارد اما در مقایسه با تیرآهن هاش سنگین، ضخامت کمتری دارد.
تیرآهن لانه زنبوری
تیرآهن لانه‌زنبوری، یکی از مقاطع پُرمصرف در ساختمان‌سازی است و دارای حفره‌های توخالی، شبیه به لانه‌ی زنبور است. هدف از ساخت این تیرآهن، این است که تیر بتواند با کمترین تغییر شکل، کمان خمشی بیشتری را تحمل کند. از این نوع تیرآهن به عنوان ستون در سازه‌ها و همچنین عناصر سقفی، استفاده می‌شود.
به دلیل وزن سبک این تیرآهن، قیمت مقرون به صرفه‌ای دارد. این نوع تیرآهن، قابلیت عبور لوله‌های تأسیساتی و برق را از فضاهای ایجاد‌شده (حفره‌ها) دارد.
سخن پایانی
در این مطلب در مورد پرکاربردترین تیرآهن ها صحبت کردیم. همان طور که گفته شد، تیرآهن هاش، لانه زنبوری و IPE از مهم‌ترین انواع تیرآهن هستند که هر کدام، ویژگی‌های خاصی دارند و در بخش‌های مختلفی از صنایع و ساختمان‌سازی، مورد استفاده قرار می‌گیرند. اگر سؤالی در این زمینه دارید، در بخش ارسال نظرات، مطرح کنید.